Hoàng cầm là một vị thuốc Đông y nổi tiếng mang đến nhiều công dụng cho sức khỏe như: Hạ sốt, chữa ho, tiểu buốt, nôn ra máu, ung nhọt, điều hòa huyết áp, điều trị viêm gan virus thể cấp… Để biết thêm về vị thuốc nam giải độc gan này và cách sử dụng, Dược Bình Đông mời bạn tham khảo những thông tin chi tiết dưới đây.
1. Giới thiệu về Hoàng cầm
Hoàng cầm (Radix Scutellariae) là rễ khô của cây Hoàng cầm (Scutellaria baicalensis Georg.), thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae).
Hoàng cầm còn có rất nhiều tên gọi khác như: Bắc Cầm, Phiến Cầm, Khô Trường, Lý Hủ Thảo, Giang Cốc Thụ, Lạn Tâm Hoàng,…
Đây là cây sống lâu năm, có thân nhỏ với chiều cao trung bình khoảng 30-50cm. Lá cây có màu xanh sẫm, cuốn ngắn, hình mác hẹp, đầu hơi nhọn và mọc đối xứng nhau. Rễ cây có màu vàng và thuôn dài, cụm hoa có màu lam tím mọc ở ngọn hoặc đầu cành, quả có hình dạng gần giống hình cầu.
Bắc Cầm mọc chủ yếu ở Trung Quốc tại các tỉnh có khí hậu mát mẻ như: Hắc Long Giang, Liêu Ninh, Hà Nam, Vân Nam, Hà Bắc, Nội Mông. Vì thế, Việt Nam vẫn phải nhập khẩu Hoàng cầm từ Trung Quốc. Thời gian thu hoạch Hoàng cầm là vào mùa xuân, người ta sẽ đào lấy rễ và cắt bỏ những phần rễ con để bào chế thành vị thuốc.
Cách chế biến vị thuốc từ Bắc Cầm như sau: Khi thu hoạch rễ cây, người ta sẽ rửa sạch đất cát rồi đem phơi khô, cạo bỏ vỏ. Tiếp đến sẽ tiếp tục phơi hoặc sấy khô. Hoàng cầm dược liệu cần được bảo quản nơi khô ráo, tránh để ẩm sẽ làm mốc hoặc bị mọt ăn.
2. Công dụng của Hoàng cầm
Hoàng cầm là một vị thuốc nam giải độc gan phổ biến trong Đông y. Ngày nay, y học hiện đại cũng nghiên cứu và công nhận vị thuốc này mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe của người bệnh.
2.1. Theo Tây y
Trong rễ cây Bắc Cầm có chứa flavonoid, chủ yếu là baicalein, scutclarin. Ngoài ra còn có nhiều tanin nhóm pyrocatechic, nhựa, các chất wogonin và skulcapflavon II và 31 chất thuộc nhóm flavon và flavanone. Các chất này mang đến nhiều công dụng cho sức khỏe như:
- Kháng khuẩn phổ rộng, có tác dụng ức chế nhiều nhóm khuẩn như trực khuẩn bạch hầu, tụ cầu vàng, phế cầu khuẩn, não mô viêm.
- Điều hòa thân nhiệt, giúp hạ sốt hiệu quả.
- Hạ áp, an thần, lợi tiểu
- Chuyển hóa lipid cho cơ thể, nhất là những người đang trong chế độ ăn kiêng.
- Tăng cường chức năng mật
2.2. Theo Đông y
Công dụng của Hoàng cầm trong đông y được thể hiện như sau:
- Tính vị: Vị đắng, tính hàn và không có độc.
- Quy kinh: Vào kinh Tâm, Phế, Can Đởm, Đại trường, Tiểu trường
- Công dụng: Tả phế hỏa, trừ thấp nhiệt, tiêu cốc, an thai, tiết lợi, chỉ huyết, hạ huyết bế…
- Chủ trị: Ho do phế nhiệt, tiêu chảy, đau bụng kinh, chảy máu cam, tiêu ra máu, mụn nhọt, mắt đỏ sưng đau, rong kinh, động thai…
3. Gợi ý một số bài thuốc từ Hoàng cầm
Hoàng cầm là thành phần thường có mặt trong nhiều bài thuốc như: Viêm gan, giải độc gan, thanh nhiệt,… Dưới đây, Dược Bình Đông chia sẻ đến bạn một số bài thuốc điều trị các bệnh phổ biến có chứa dược liệu Hoàng cầm kết hợp các vị thuốc khác.
3.1. Điều trị viêm gan virus thể cấp
- Nguyên liệu: 12g Chi tử, 12g Hoàng liên, 12g Hoàng cầm, 12g Hoàng bá, 8g Nhân sâm, 8g Đại hoàng.
- Cách thực hiện: Cho hỗn hợp trên vào 600ml nước trong ấm, sắc còn khoảng 300ml thì tắt bếp. Chia thành 3 phần và uống trong ngày.
3.2. Điều trị thanh nhiệt, giải độc
- Nguyên liệu: Một lượng Bạch truật và Hoàng cầm bằng nhau.
- Cách thực hiện: Đem 2 loại dược liệu này đi sao vàng rồi tán thành bột mịn, khi ăn cơm thì trộn vào. Hoặc nặn thành viên hoàn nhỏ bằng hạt đậu xanh, mỗi lần uống 50 viên với nước sôi để nguội.
3.3. Chảy máu cam, nôn ra máu
- Nguyên liệu: 40g Hoàng cầm
- Cách thực hiện: Bỏ ruột đen, sau đó tán thành bột mịn. Mỗi lần dùng thì đem 12g bột sắc cùng 1 chén nước ấm còn 6 phân. Nên uống mỗi ngày 1 lần vào buổi trưa khi thuốc còn ấm.
3.4. Điều trị nóng gan gây vàng da, mờ mắt
- Nguyên liệu: 120g Đạm đậu vị, 40g Hoàng cầm
- Cách thực hiện: Đem hỗn hợp này sắc với nước để uống hàng ngày thay cho nước lọc. Nên uống khi thuốc còn ấm.
3.5. Điều trị phong nhiệt có đờm
- Nguyên liệu: Một lượng Bạch chỉ và Hoàng cầm bằng nhau
- Cách thực hiện: Đem hỗn hợp phơi khô rồi tán thành bột mịn. Mỗi lần uống thì lấy 8g bột thuốc pha chung với trà ấm.
3.6. Điều trị đau bụng, kiết lỵ
- Nguyên liệu: 12g Hoàng cầm, 8g Cam thảo, 8g Thược dược, 3 trái Đại táo
- Cách thực hiện: Cho tất cả nguyên liệu vào ấm và thêm khoảng 1 lít nước sắc nhỏ lửa trong khoảng 20 – 25 phút rồi tắt bếp. Chia đều thuốc thành phần rồi uống trong ngày.
4. Một số lưu ý khi sử dụng Hoàng cầm
Hiện nay, mặc dù chưa có nghiên cứu khoa học nào công bố trong Bắc cầm chứa độc dược, tuy nhiên khi sử dụng, bạn nắm rõ những lưu ý dưới đây để tránh một số tác dụng phụ không mong muốn:
- Đối tượng không nên dùng Hoàng cầm như: Người có tỳ vị hư hàn nhưng không có thấp nhiệt, thực thỏa, phụ nữ mang thai, người phế có hư nhiệt, bị tiêu chảy do hàn hoặc do hạ tiêu có hàn.
- Không kết hợp Hoàng cầm với Sơn thù du, Mẫu đơn, Đơn sa, Long cốt, Hành sống.
- Mỗi người chỉ nên dùng 12-20g Hoàng cầm hằng ngày. Nếu bạn muốn sử dụng thêm thì nên hỏi thầy thuốc.
- Nên ngưng sử dụng nếu xuất hiện những dấu hiệu lạ như: mệt mỏi, đau nửa đầu, uể oải, buồn ngủ thì cần tới ngay cơ sở y tế gần nhất để xử lý kịp thời.
- Nên mua Hoàng cầm và những vị thuốc giải độc gan khác ở những địa chỉ phân phối dược liệu sạch, có uy tín lâu năm trong nghề để tránh mua sản phẩm giả, kém chất lượng, ảnh hưởng đến sức khỏe.
5. Tổng kết
Tóm lại, Hoàng Cầm có tác dụng thanh nhiệt táo thấp, tá hỏa giải độc; hiệu quả trong giảm ho, trừ đờm, lợi tiểu và hỗ trợ điều trị các bệnh gan mật,…
Tuy nhiên, vị thuốc này vốn có vị đắng nên một số người sẽ khó uống. Do đó, công ty Dược Bình Đông đã bào chế ra sản phẩm Long Đởm Giải Độc Gan có bổ sung thêm Cam thảo, mang đến hương vị thơm và ngọt dịu, giúp người bệnh dễ uống.
Long Đởm Giải Độc Gan là sản phẩm bảo vệ sức khỏe gan được kế thừa bài thuốc cổ phương Long Đởm Tả Can Thang với các thành phần như: Hoàng cầm, Long đởm thảo, Chi tử, Sài hồ, Sinh địa, Cam thảo, Nhân trần, Đại hoàng giúp thanh nhiệt, hỗ trợ giải độc gan, mát gan. Bên cạnh đó, sản phẩm bảo vệ sức khỏe này còn được bổ sung thêm Diệp Hạ Châu, Atiso giúp tăng cường và hỗ trợ các chức năng cho gan. Đặc biệt, sản phẩm ở dạng cao lỏng nên dễ hấp thụ vào cơ thể.
Long Đởm Giải Độc Gan là một trong những sản phẩm được ưa chuộng nhất của Dược Bình Đông – một thương hiệu với hơn 70 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cung cấp các sản phẩm bảo vệ sức khỏe chất lượng đến tay người tiêu dùng. Sản phẩm được sản xuất tại nhà máy đạt chuẩn GMP và được bào chế phù hợp với cơ địa của người Việt. Bên cạnh đó, giá của sản phẩm phải chăng cũng là yếu tố giúp cho người mua dễ dàng lựa chọn và tiếp cận sản phẩm.
Hãy gọi đường dây nóng (028)39 808 808 nếu bạn quan tâm và muốn được tư vấn thêm về sản phẩm Long Đởm Giải Độc Gan nhé!
