Sinh địa là một vị thuốc đặc biệt có cái tên nói lên xuất xứ. Loại thảo dược này được sinh ra và phát triển trong lòng đất, có tính mát và thường được sử dụng phổ biến trong các bài thuốc bổ thận, bổ huyết và mát huyết. Vậy thực hư công dụng trị bệnh của Sinh địa như thế nào? Các bài thuốc trị bệnh từ Sinh địa được thực hiện ra sao? Bài viết sau đây của Dược Bình Đông sẽ cung cấp cho bạn những thông tin rõ nét nhất về loại dược liệu này nhé!
1. Giới thiệu về Sinh địa
Sinh địa (Radix Rehmanniae glutinosae) là phần thân rễ đã được phơi hoặc sấy khô của cây Sinh địa (Rehmannia glutinosa), thuộc họ Hoa mõm chó (Scrophulariaceae). Sinh địa còn được biết đến với những tên gọi khác như: Địa hoàng và Nguyên Sinh địa.
Cây Địa hoàng có nguồn gốc từ vùng ôn đới ẩm ở Trung Quốc. Ở Việt Nam, loại cây này được trồng ở những nơi có khí hậu nóng ẩm như các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ. Địa hoàng là một loài cây thân thảo lâu năm và có chiều cao từ 10 – 30cm khi trưởng thành. Toàn bộ cây được phủ bởi lớp lông tơ mềm màu tro trắng. Thân rễ phình to thành củ, ban đầu mọc thẳng, nhưng sau đó lại mọc ngang với đường kính từ 0,4 – 3cm. Lá cây hiếm khi mọc trên thân mà chỉ thường mọc vòng quanh gốc. Phiến lá có hình trứng ngược, phần đầu lá hơi tròn, càng về phía cuống sẽ càng hẹp lại. Mép lá có hình răng cưa, phiến lá có nhiều gân nổi ở mặt dưới. Sinh địa nở hoa vào mùa hạ với những chùm hoa màu tím đỏ nằm ở đầu cành. Cả đài và tràng của hoa đều có hình vuông nhưng tràng hơi cong và dài khoảng 3 – 4cm.
Hoa và lá của cây Địa hoàng
Rễ củ là bộ phận được sử dụng để làm thuốc. Phần rễ Sinh địa được thu hái ở những cây từ 5 – 6 tháng trở lên. Sau khi thu hái, phần rễ này được rửa sạch và để ráo nước. Tiếp theo, sấy cho đến khi phần mặt cắt của rễ xuất hiện màu đen và dính. Cuối cùng, đem đi phơi hoặc sấy nhẹ cho khô hoàn toàn.
Vị thuốc Sinh địa đã được bào chế
2. Công dụng của Sinh địa
Công dụng của Sinh địa đã được công nhận cả trong Đông y và Tây y, cụ thể như sau:
2.1. Theo Tây y
Trong Sinh địa, người ta đã chiết xuất được một số hoạt chất như manit C6H8(OH)6, glucose, glucozit và carotene. Nhờ các hoạt chất này mà Địa hoàng có một số tác dụng như:
- Giúp co mạch máu khi dùng với liều lượng nhỏ. Khi sử dụng với liều lượng lớn, Địa hoàng có tác dụng làm giãn mạch máu. Ngoài ra, dược liệu này còn có ảnh hưởng lên tĩnh mạch và có khả năng gây mê động vật khi làm thí nghiệm.
- Khi tiến hành tiêm nước sắc Địa hoàng cho thỏ, người ta nhận thấy lượng đường huyết giảm xuống.
- Nước sắc Địa hoàng có tác dụng cầm máu, ức chế vi khuẩn.
- Có tác dụng cường tim, hạ huyết áp, lợi tiểu, bảo vệ gan, chống nấm, chống phóng xạ.
- Tác dụng ức chế miễn dịch kiểu corticoid, tuy nhiên, Địa hoàng không gây ức chế hay gây teo tuyến thượng thận.
2.2. Theo Đông y
Sinh địa là vị thuốc có tính mát và được sử dụng rộng rãi trong các bài thuốc Đông y. Dược liệu này có tác dụng chữa sốt cao, ho lâu ngày không khỏi, ho nhiều về đêm, chảy máu và giúp an thai,… Trong Đông y, Địa hoàng có những đặc điểm sau:
- Tính vị: Vị ngọt đắng, tính hàn.
- Quy kinh: Can, Thận, Tâm.
- Công dụng: Thanh nhiệt lương huyết, bổ âm, tăng sinh dịch của cơ thể.
- Chủ trị: Dùng để chữa các bệnh thiếu máu, chảy máu cam, người yếu mệt, bệnh ho ra máu, kinh nguyệt không đều, động thai,…
3. Gợi ý một số bài thuốc trị bệnh từ Sinh địa
Dược Bình Đông vừa cùng bạn tìm hiểu đôi nét về Địa hoàng cũng như những công dụng tuyệt vời của vị thuốc này trong Tây y và Đông y. Sau đây, Dược Bình Đông sẽ tổng hợp một số bài thuốc có sự xuất hiện của Sinh địa, bạn đọc cùng theo dõi nhé!
3.1. Bài thuốc chữa ho khan, bệnh lao
- Thành phần: 2400g Sinh địa, 480g Bạch phục linh, 240g Nhân sâm, 1200g Mật ong trắng.
- Cách thực hiện: Đầu tiên, đem giã Sinh địa rồi vắt lấy nước, thêm mật ong vào và nấu sôi lên. Tiếp theo, cho Bạch phục linh và Nhân sâm đã được tán nhỏ vào. Cho tất cả hỗn hợp vào bình và đậy kín, đun cách thủy trong 3 ngày 3 đêm. Sau đó, lấy ra để nguội. Mỗi ngày sử dụng 2 – 3 lần, mỗi lần chỉ dùng khoảng 1 – 2 thìa.
3.2. Bài thuốc chữa gầy yếu, hỗ trợ trị tiểu đường
- Thành phần: 800g Sinh địa, 600g Hoàng liên.
- Cách thực hiện: Đầu tiên, giã Sinh địa vắt lấy nước, tẩm với Hoàng liên rồi mang Hoàng liên đem đi phơi khô. Sau đó, tiếp tục tẩm và phơi Hoàng liên cho đến khi không còn nước Địa hoàng. Cuối cùng, tán nhỏ Hoàng liên, thêm mật vào và vo thành viên hoàn có kích thước bằng hạt ngô. Sử dụng 2 – 3 lần mỗi ngày, mỗi lần uống 20 viên.
3.3. Bài thuốc trị chứng viêm họng, sốt nóng, miệng khô khát
- Thành phần: 12g Sinh địa, 10g Mạch môn, 10g Huyền sâm, 8g Cam thảo.
- Cách thực hiện: Thái nhỏ các dược liệu trên rồi đem phơi khô. Cho vào ấm sắc với 200ml nước trên lửa nhỏ cho đến khi còn khoảng 50ml thì ngừng. Nên uống trong ngày khi thuốc còn ấm, duy trì liên tục khoảng 3 – 5 ngày.
3.4. Bài thuốc chữa sốt cao kèm co giật
- Thành phần: 20g Sinh địa, 10g Lá hẹ.
- Cách thực hiện: Đem rửa sạch các vị thuốc đã chuẩn bị rồi giã nát. Cho vào một ít nước rồi gạn bỏ bã. Uống 1 lần/ ngày.
3.5. Bài thuốc trị chứng đau lưng mỏi gối, thận âm, ra mồ hôi trộm
Bài thuốc từ Sinh địa giúp chữa đau lưng, mỏi gối, ra mồ hôi trộm và thận âm thường gặp:
Bài thuốc 1:
- Thành phần: 20g Sinh địa, 16g Sơn dược, 12g Câu kỷ tử, 12g Sơn thù du, 12g Thỏ ty tử, 12g Ngưu tất, 12g Cao ban long.
- Cách thực hiện: Đem tán tất cả các dược liệu trên thành bột mịn. Cho thêm mật vào và vo thành viên hoàn. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần dùng 12g vào buổi sáng sau khi thức dậy và buổi tối trước khi đi ngủ.
Bài thuốc 2:
- Thành phần: 20g Sinh địa, 20g Quy bản, 12g Tri mẫu, 12g Hoàng bá.
- Cách thực hiện: Đem tán các dược liệu trên thành bột mịn rồi trộn với tủy xương sống lợn, vo thành viên. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần uống 12g. Nên sử dụng khi bụng đói. Người bệnh có thể dùng chung với nước gừng hoặc nước muối nhạt.
Một số bài thuốc chứa Sinh địa
4. Một số lưu ý khi sử dụng vị thuốc Sinh địa
Sinh địa là một vị thuốc quý được sử dụng trong nhiều bài thuốc Đông y do sở hữu nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Tuy nhiên, người bệnh khi sử dụng cũng phải lưu ý những vấn đề sau để đạt hiệu quả tốt nhất trong quá trình điều trị:
- Khi sử dụng Sinh địa, cần thận trọng đối với những người khó tiêu, ăn uống kém.
- Sinh địa có tính hàn, vì vậy không được sử dụng cho phụ nữ có thai hoặc cho con bú.
- Không nên kết hợp Sinh địa với Lai phục tử vì 2 vị thuốc này khi kết hợp với nhau có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.
- Sinh địa có thể được sử dụng theo nhiều cách, bao gồm tán bột, làm viên uống, sắc lấy nước hoặc đắp ngoài da.
- Liều lượng sử dụng từ 8 – 16g mỗi ngày, tùy thuộc vào bài thuốc. Lưu ý, cần tuân theo chỉ dẫn của thầy thuốc Đông y trước khi sử dụng.
- Nếu có biểu hiện quá mẫn hoặc dị ứng, cần ngừng sử dụng ngay lập tức.
- Khi muốn kết hợp Sinh địa và một vị thuốc giải độc gan khác, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ. Bác sĩ sẽ có kiến thức chuyên môn và nắm được tình trạng sức khỏe của bạn để đưa ra quyết định tốt nhất về liệu pháp kết hợp để đảm bảo sự an toàn và hiệu quả.
5. Tổng kết
Trong bài viết trên đây, Dược Bình Đông đã đề cập chi tiết về vị thuốc Sinh địa. Hy vọng bài viết cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích về đặc điểm chính, công dụng, cách dùng và lưu ý khi sử dụng vị thuốc nam giải độc gan này.
Sinh địa được biết đến với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, đặc biệt trong việc hỗ trợ thanh nhiệt và làm mát gan. Nhận biết được những công năng “vàng” tốt cho sức khỏe của Sinh địa, Dược Bình Đông đã dày công nghiên cứu và sản xuất ra sản phẩm Long Đởm Giải Độc Gan.
Long Đởm Giải Độc Gan hỗ trợ thanh nhiệt, giải độc và làm mát gan
Long Đởm Giải Độc Gan là một giải pháp hiệu quả hỗ trợ thanh nhiệt, giảm nóng trong, giải độc mát gan, làm mát gan và tăng cường chức năng gan hiệu quả. Bên cạnh Sinh địa, sản phẩm bảo vệ sức khỏe gan này còn có sự phối hợp của các thảo dược thiên nhiên khác như: Diệp hạ châu, Atiso, Long đởm thảo, Nhân trần, Chi tử, Trạch tả, Đại hoàng, Hoàng cầm, Sài hồ, Cam thảo. Các loại dược liệu này đã được tin dùng trong Y học cổ truyền suốt nhiều năm vì tính an toàn và hiệu quả của chúng.
Với hơn 70 năm hoạt động trên thị trường, chuyên nghiên cứu và phát triển các sản phẩm bảo vệ sức khỏe, Dược Bình Đông cam kết cung cấp cho khách hàng những sản phẩm chất lượng đạt chuẩn. Để biết thêm về những thực phẩm bảo vệ sức khỏe của Dược Bình Đông, đặc biệt là Long Đởm Giải Độc Gan, quý khách vui lòng liên hệ qua hotline (028)39 808 808 để được tư vấn và hỗ trợ một cách nhanh nhất.
