Đau thần kinh tọa: Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị

Đau thần kinh tọa là tình trạng dây thần kinh tọa bị tổn thương gây đau đớn cho người bệnh, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày và có thể để lại những hậu quả khôn lường. Chính vì thế, việc nắm rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh đau thần kinh tọa là vô cùng cần thiết. Hãy cùng Dược Bình Đông theo dõi những thông tin hữu ích về bệnh này trong bài viết dưới đây.

1. Tổng quan về đau thần kinh tọa

1.1. Đau thần kinh tọa là gì?

Dây thần kinh tọa là dây thần kinh dài nhất của cơ thể và kéo dài từ thắt lưng cho đến ngón chân. Chức năng chính của dây thần kinh tọa là chi phối cảm giác, vận động và dinh dưỡng. 

Đau thần kinh tọa (Sciatica pain) là cảm giác đau dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa. Cơn đau xuất phát từ thắt lưng dưới qua hông, mông và lan xuống dưới chân, cẳng chân và ngón chân. Thông thường, hội chứng đau thần kinh toạ chỉ ảnh hưởng đến một bên của cơ thể.

Cơn đau thần kinh tọa thường xảy ra khi bị thoát vị đĩa đệm ở cột sống thắt lưng. Các đốt sống tách ra, được đệm bởi các đĩa tròn và các mô liên kết. Khi một đĩa tròn bị mòn do chấn thương hoặc sau nhiều năm sử dụng có thể bị đẩy ra khỏi vòng ngoài. 

Ngoài ra, hẹp cột sống gây chèn ép một phần của dây thần kinh cũng gây ra những cơn đau dữ dội hoặc âm ỉ, chân tê bì, thậm chí mất cảm giác.

1.2. Đối tượng dễ bị đau thần kinh tọa

Đau thần kinh tọa là căn bệnh có thể gặp ở bất kỳ đối tượng nào. Tuy nhiên, đối tượng mắc bệnh này nhiều nhất là những người đang trong độ tuổi lao động từ 30 đến 50 và tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới cao gấp 3 lần so với nữ giới. Dưới đây là một số đối tượng tiêu biểu có nguy cơ cao mắc bệnh:

• Người làm việc văn phòng, ngồi lâu một chỗ, ít vận động.
• Phụ nữ mang thai.
• Thừa cân, béo phì.
• Người lao động nặng.
• Người cao tuổi.
• Người mắc bệnh tiểu đường.

1.3. Đau thần kinh tọa có nguy hiểm không?

Đau thần kinh tọa là căn bệnh không gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh. Nhưng các biến chứng của đau dây thần kinh tọa khiến cho người bệnh khó chịu, chất lượng cuộc sống giảm sút vì chức năng vận động có thể bị suy giảm. 

Ngoài ra, nếu dây thần kinh bị chèn ép nghiêm trọng và không được điều trị dứt điểm, hệ cơ của người bệnh sẽ bị yếu và teo đi. Người bệnh cũng có nguy cơ mắc chứng thả bàn chân rơi, chân của người bệnh thường bị tê cứng và không thể đi lại bình thường.

Trường hợp nguy hiểm hơn, đau dây thần kinh tọa có thể gây tổn thương dây thần kinh vĩnh viễn, từ đó dẫn đến mất cảm giác hoàn toàn ở chân, mất chức năng ruột hoặc bàng quang,… 

1.4. Phân biệt đau thần kinh tọa với hội chứng cơ hình lê và thoát vị đĩa đệm

Các triệu chứng của bệnh đau dây thần kinh tọa có thể dễ gây nhầm lẫn với một số bệnh lý khác, đặc biệt là hội chứng cơ hình lê và thoát vị đĩa đệm. Để dễ hình dung hơn, Dược Bình Đông sẽ giúp bạn phân biệt thoát vị đĩa đệm với hội chứng cơ hình lê và đau thần kinh thông qua bảng thông tin dưới đây:

2. Các triệu chứng thường gặp khi đau thần kinh tọa

Tùy vào nguyên nhân gây đau thần kinh tọa sẽ xuất hiện những triệu chứng và dấu hiệu đau khác nhau. Tuy nhiên, có một số triệu chứng đau thần kinh tọa điển hình thường gặp là:

• Cơn đau bắt đầu từ phần dưới của thắt lưng và lan xuống mông, đi dọc xuống mặt sau chân. Người bệnh có thể cảm nhận được sự khó chịu ở bất kỳ vị trí nào mà dây thần kinh tọa đi qua. Thông thường, những cơn đau thần kinh tọa chỉ xảy ra ở một bên của cơ thể. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp xuất hiện cơn đau ở cả hai bên chân, tùy thuộc vào vị trí dây thần kinh bị chèn ép trong cột sống.
• Các triệu chứng đau thần kinh tọa sẽ trở nên tệ hơn khi bạn di chuyển, ngồi, đứng lâu trong khoảng thời gian dài và ngay cả khi ho hoặc hắt hơi. Cường độ đau nhức sẽ tăng lên khi người bệnh thực hiện một số cử động như cúi, gập người và chỉ giảm khi nằm.
• Đau dây thần kinh tọa nghiêm trọng có thể khiến việc đi lại trở nên khó khăn, nặng nề hoặc thậm chí không thể đi lại, mất khả năng kiểm soát ruột và bàng quang (hội chứng chùm đuôi ngựa).

3. Nguyên nhân dẫn đến đau thần kinh tọa

Theo nghiên cứu của các chuyên gia hàng đầu về xương khớp chỉ ra rằng, có rất nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến tình trạng đau thần kinh tọa. Việc xác định nguyên nhân hình thành bệnh giúp các bác sĩ có thể đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nhất cho người bệnh. Nguyên nhân phổ biến của bệnh đau dây thần kinh tọa là thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng (thường gặp ở đốt sống L4 – L5 và L5 – S1). Ngoài ra còn các nguyên nhân khác gây đau dây thần kinh tọa khác như: thoái hóa cột sống thắt lưng, trượt thân đốt sống, viêm khớp cột sống, thoái hóa khớp, viêm đĩa đệm đốt sống, tổn thương thân đốt sống (do lao, vi khuẩn, u, ung thư), chấn thương,… 

Sau đây là một số yếu tố nguy cơ phổ biến gây ra đau dây thần kinh tọa là: 

• Tuổi tác: Tuổi tác càng cao thì cấu trúc cột sống và xương khớp càng suy yếu, nguy cơ mắc các bệnh như thoát vị đĩa đệm và gai cột sống càng lớn. Đây là 2 chứng bệnh phổ biến dẫn đến những cơn đau thần kinh tọa. 
• Cân nặng: Tăng cân vượt mức bình thường có thể gây áp lực đè lên cột sống của bạn. Điều này có nghĩa bạn có thể đối mặt với tình trạng đau dây thần kinh tọa khi mang thai hoặc khi bị thừa cân béo phì.
• Bệnh tiểu đường: Bệnh này có thể làm tăng nguy cơ gây tổn thương thần kinh, từ đó gây ra đau thần kinh tọa.
• Tính chất nghề nghiệp: Một số công việc phải thường xuyên khiêng vác vật nặng hay ngồi lâu ở một tư thế, ít vận động cũng có thể làm tổn thương đĩa đệm và gây ra đau thần kinh tọa.

4. Phương pháp chẩn đoán đau thần kinh tọa

4.1. Thăm khám với bác sĩ

Đầu tiên, bác sĩ sẽ hỏi người bệnh những thông tin như: tiền sử bệnh, các triệu chứng gặp phải,… để sàng lọc nguy cơ và xem xét có cần chỉ định các phương pháp chẩn đoán khác hay không.

4.2. Kiểm tra khả năng vận động

Bên cạnh việc thăm khám, bác sĩ có thể tiến hành kiểm tra khả năng vận động của người bệnh. Phương pháp này giúp xác định mức độ, vị trí và nguyên nhân gây đau dây thần kinh tọa. Các động tác kiểm tra của phương pháp này bao gồm:

• Yêu cầu người bệnh thực hiện đi kiễng gót chân và ngón chân để kiểm tra sức mạnh của cơ bắp chân.
• Nâng chân thẳng để xác định chính xác các dây thần kinh bị ảnh hưởng và kiểm tra xem người bệnh có gặp vấn đề về đĩa đệm hay không.
• Các động tác kéo căng và các động tác chuyển động khác để xác định cơn đau và kiểm tra độ linh hoạt, sức mạnh của cơ và các khớp xương. 

4.3. Chẩn đoán hình ảnh

Để xác định chính xác tình trạng bệnh, bác sĩ có thể đề nghị người bệnh thực hiện các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như:

• Chụp X-quang: Phương pháp này có thể kiểm tra vị trí và sự phát triển của các gai xương ở cột sống có đang gây ảnh hưởng đến dây thần kinh tọa hay không.
• Chụp MRI, CT: Kỹ thuật sẽ tạo ra hình ảnh chi tiết của xương và các mô mềm bao quanh cột sống. Từ đó giúp bác sĩ xác định được nguyên nhân, tình trạng thoát vị đĩa đệm đang xảy ra ở đâu và mức độ tổn thương do đau thần kinh tọa gây ra.
• Điện cơ EMG: Giúp phát hiện dây thần kinh có đang bị chèn ép hay không và xác định mức độ tổn thương các rễ thần kinh.

5. Phương pháp điều trị đau thần kinh tọa

Tùy vào mức độ nặng hay nhẹ của bệnh, người bệnh lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là các phương pháp điều trị đau thần kinh tọa phổ biến nhất hiện nay:

5.1. Dùng thuốc điều trị

Bạn có thể sử dụng một số loại thuốc giảm đau kháng viêm để làm dịu các cơn đau do đau dây thần kinh tọa gây ra. Các loại thuốc này bao gồm ibuprofen, aspirin hoặc naproxen. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng thoát vị đĩa đệm chèn ép dây thần kinh là nguyên nhân đau thần kinh tọa. Vì vậy, nếu người bệnh chỉ sử dụng thuốc giảm đau sẽ không thể nào trị khỏi bệnh triệt để được. Hơn nữa, việc tự ý dùng thuốc có thể gây ra tác dụng phụ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến gan, thận và dạ dày,… 

Mời bạn xem thêm: Các loại thuốc điều trị Đau thần kinh tọa tốt nhất hiện nay

5.2. Phẫu thuật

Phẫu thuật giúp giải quyết nguyên nhân gây đau dây thần kinh tọa bằng cách loại bỏ phần đĩa đệm hoặc những phần gai xương gây chèn ép dây thần kinh tọa. Thông thường việc phẫu thuật được chỉ định cho các trường hợp dây thần kinh bị chèn ép nhiều, khiến các cơ yếu đi đáng kể. Hơn nữa, phương pháp này sẽ tốn rất nhiều chi phí và thời gian phục hồi sẽ lâu hơn ở những người cao tuổi.

5.3. Trị liệu thần kinh cột sống

Đây là phương pháp điều trị không thuốc, không phẫu thuật theo tiêu chuẩn Mỹ và còn được biết đến với tên gọi Chiropractic. Với phương pháp trị liệu này, bác sĩ sẽ thực hiện nắn chỉnh bằng tay để đưa các đốt cột sống về đúng vị trí như ban đầu và giảm áp lực lên đĩa đệm. Nhờ đó, áp lực từ đĩa đệm lên dây thần kinh bị chèn ép sẽ được giải phóng hiệu quả.

5.4. Vật lý trị liệu phục hồi chức năng

Vật lý trị liệu có tác dụng điều chỉnh vị trí cột sống, tăng cường sức mạnh cơ bắp và cải thiện tính linh hoạt của các cơ. Các bài tập vật lý trị liệu sẽ hỗ trợ phục hồi chức năng vận động của các khối cơ, xương và khớp.

6. Cách phòng ngừa đau thần kinh tọa

Một số biện pháp sau đây sẽ giúp bạn giảm khả năng bị đau dây thần kinh tọa đáng kể:

• Tập thể dục thường xuyên đều đặn và lựa chọn bộ môn thể thao phù hợp với bản thân.
• Điều chỉnh tư thế đứng, ngồi thẳng cột sống, nên chọn ghế có hỗ trợ lưng dưới, tay vịn và chân đế chắc chắn, xoay được.
• Hạn chế khiêng vác vật nặng quá sức, giữ thẳng lưng, không gập lưng khi nhấc vật nặng để tránh gây tổn thương dây thần kinh.
• Không nên sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá.

Mời bạn nhấp vào xem thêm: Top những cây thuốc, bài thuốc Đông y chữa đau thần kinh tọa hiệu quả

7. Hướng dẫn chăm sóc người đau thần kinh tọa

Bên cạnh việc tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ, người bệnh cần được chăm sóc thật tốt để nhanh chóng khỏi bệnh. Người chăm sóc có thể thực hiện các biện pháp sau đây để hỗ trợ người bệnh hồi phục nhanh hơn:

• Xây dựng chế độ dinh dưỡng tốt cho người bệnh, ăn các món ăn tốt cho xương khớp, tích cực bổ sung thực phẩm tốt cho xương khớp giàu canxi và chất xơ để tăng cường sức khỏe xương khớp. Để tìm hiểu về chế độ ăn tốt cho người bị đau thần kinh tọa mời bạn tham khảo bài viết: Bệnh đau dây thần kinh tọa nên ăn gì? Gợi ý các thực phẩm giảm đau.
• Khuyến khích người bệnh luyện tập một số bài tập thể thao có khả năng kéo căng đốt sống, giảm sự chèn ép lên dây thần kinh tọa.
• Massage hoặc chườm nóng, chườm lạnh là phương pháp giảm đau an toàn, rất hiệu quả và được khuyến khích áp dụng cho những bệnh nhân bị đau thần kinh tọa. Khi tiến hành massage ở phần lưng, người bệnh sẽ cảm thấy dễ chịu hơn, cơn đau cũng nhanh chóng được đẩy lùi.
• Thường xuyên nhắc nhở người bệnh sinh hoạt đúng tư thế, không nên đứng hoặc ngồi quá lâu. Khi nằm nghỉ, nên đặt sau lưng người bệnh một chiếc gối nhỏ để nâng đỡ cột sống, giúp giảm áp lực lên xương sống và dây thần kinh.
• Mẹo giảm đau thần kinh tọa tại nhà: Bạn có thể thực hiện vận động nhẹ nhàng, xoa bóp chân tay trước khi ngủ hoặc sau khi thức dậy để giúp giảm đau thần kinh tọa. Ngoài ra, bạn có thể thực hiện các bảo tập cho cơ lưng, bụng để bảo vệ cột sống, massage, chườm nóng hoặc lạnh để giúp giảm đau, tăng cường lưu thông máu.

Ngoài ra, người bệnh có thể kết hợp sử dụng các sản phẩm bảo vệ sức khỏe xương khớp để hỗ trợ giảm đau thần kinh tọa. Trong đó, sản phẩm Dưỡng Cốt Bình Đông của Dược Bình Đông là giải pháp hữu hiệu nhằm hỗ trợ giảm các triệu chứng do đau thần kinh tọa, đau thần kinh tọa chân và đau nhức xương khớp gây ra. Với thành phần thảo dược tự nhiên có trong sản phẩm như: Cốt toái bổ, Ngưu tất, Câu kỷ tử, Cẩu tích, Đỗ trọng, Hoàng tinh, Dưỡng Cốt Bình Đông có thể giúp giảm đau cơ lưng, mỏi khớp gối, chân tay tê mỏi do đau dây thần kinh tọa gây ra và khí huyết được lưu thông dễ dàng.

8. Tổng kết

Trên đây là toàn bộ thông tin hữu ích về đau thần kinh tọa. Mặc dù đau thần kinh tọa không nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng, nhưng nếu người bệnh chủ quan không điều trị kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như yếu tứ chi gây tàn phế, ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của người bệnh. Chính vì thế, nếu có dấu hiệu bệnh cần phải thăm khám sớm và điều trị dứt điểm để tăng tỉ lệ hồi phục sức khỏe.

Ngoài ra, người bệnh có thể kết hợp sử dụng sản phẩm bảo vệ sức khỏe xương khớp Dưỡng Cốt Bình Đông nhằm giảm nhẹ các triệu chứng do đau thần kinh tọa, viêm khớp, viêm đa khớp, viêm khớp dạng thấp; cải thiện chất lượng cuộc sống giúp người bệnh vận động và đi lại dễ dàng hơn. 

Sản phẩm đến từ thương hiệu Dược Bình Đông với hơn 70 năm uy tín trong lĩnh vực cung cấp những sản phẩm bảo vệ sức khỏe an toàn, cam kết mang đến sản phẩm chất lượng đạt chuẩn GMP và hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả nhất. Để biết thêm chi tiết về sản phẩm Dưỡng Cốt Bình Đông, hãy liên hệ qua hotline 028.39.808.808 hay gửi yêu cầu về email: info@binhdong.vn để được tư vấn và hỗ trợ trong thời gian ngắn nhất.

9. Câu hỏi thường gặp