Nhiều người nói rằng họ có làn da nóng vì khi chạm vào, họ luôn thấy da mình nóng hơn người khác. Vậy thực hư tình trạng này thế nào?
Da nóng là hiện tượng da trở nên ấm hơn nhiệt độ thông thường. Ngoài thời tiết, da nóng có thể xuất phát do nhiều nguyên nhân khác như hoạt động thể chất hoặc các nguyên nhân liên quan sức khỏe.
Bài viết này của Dược Bình Đông sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các nguyên nhân gây ra nóng da, từ đó giúp bạn tìm ra các biện pháp khắc phục phù hợp, nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của mình khi gặp những tình huống tương tự.
1. Đôi nét về tình trạng da nóng
Da nóng là hiện tượng khi bề mặt da ấm hơn so với nhiệt độ cơ thể bình thường. Cảm giác này có thể lan tỏa khắp cả cơ thể hoặc chỉ xuất hiện ở một vùng da nhất định, thường gặp nhất ở mặt, tay hoặc chân.
Hiện tượng da nóng thường gặp ở nhiều đối tượng, bao gồm cả người lớn và trẻ nhỏ, nhưng phổ biến hơn ở phụ nữ, người cao tuổi và những người làm việc trong môi trường nóng hoặc có thói quen sinh hoạt không lành mạnh.
Trong nhiều trường hợp, để cảnh báo 1 vấn đề sức khỏe đang xảy ra, da nóng còn đi kèm 1 số biểu hiện khác như:
- Nổi mụn nhọt, da mẩn ngứa
- Vàng da sinh lý, thâm mắt
- Hôi miệng, có mùi hơi thở, nhiệt lưỡi
- Nước tiểu và phân có màu khác lạ
- Rối loạn tiêu hóa, chướng bụng
- Nóng gan bàn chân
- Bốc hỏa
- Đau bụng dưới
- Mệt mỏi, sốt, hơi thở nóng, …
Nóng da do nóng trong người còn làm bạn thấy bứt rứt, nóng ran, ảnh hưởng và cản trở sinh hoạt hàng ngày. Khi hiện tượng này kéo dài, cơ thể có thể đang tích độc tố gây nhiệt, nóng trong, làm suy giảm hệ miễn dịch và khiến sức đề kháng yếu dần.
Đồng thời, da bị nóng có thể làm cơ thể mất nước và xuất hiện những triệu chứng nghiêm trọng hơn như sốt cao, co giật, hôn mê, rối loạn chất điện giải, huyết áp cao, tiểu ít hoặc tiểu rắt.
Tuy da nóng không nguy hiểm nhưng nếu tình trạng này kéo dài kèm các triệu chứng dưới đây, bạn cần thăm khám bác sĩ lập tức:
- Giảm cân không rõ nguyên nhân
- Chóng mặt
- Tim đập nhanh
- Tức ngực, khó thở
- Ngất xỉu
- Vã mồ hôi vào ban đêm mà không phải vì các yếu tố bên ngoài
2. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng da nóng
Tình trạng da nóng thường xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể liên quan đến các yếu tố từ bên ngoài tác động đến cơ thể như môi trường, thời tiết hoặc do ảnh hưởng từ yếu tố bên trong như thay đổi nội tiết, các vấn đề sức khỏe khác.
2.1. Yếu tố sinh lý
Yếu tố sinh lý sẽ ảnh hưởng lớn đến nhiệt độ cơ thể, nhất là đối với những người trẻ tuổi và là nữ giới. Cụ thể:
- Người trẻ tuổi có nhiệt độ cơ thể cao hơn so với người già, vì người trẻ thường có quá trình trao đổi chất nhanh hơn.
- Nữ giới thường có nhiệt độ cơ thể cao hơn nam giới trong một số giai đoạn nhất định, ví dụ như khi rụng trứng hoặc giai đoạn mang thai.
2.2. Da nóng do thay đổi nội tiết
Sự thay đổi nội tiết, mất cân bằng hormone sẽ gây ảnh hưởng đến nhiều chức năng của cơ thể, trong đó có ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, cân bằng chất lỏng và điều hòa nhiệt độ cơ thể. Khi tình trạng chênh lệch hormone xuất hiện, cơ thể sẽ sinh ra hiện tượng nội nhiệt (hay còn gọi là nóng trong người) và biểu hiện rõ ràng nhất là qua làn da, khiến da trở nên nóng rát và khó chịu.
Sự mất cân bằng nội tiết có thể xảy ra ở cả nam và nữ, nhưng thường gặp hơn ở nữ giới và sẽ xuất hiện trong những thời điểm hormon thay đổi mạnh mẽ, chẳng hạn như:
- Tuổi dậy thì
- Hành kinh
- Mang thai
- Tiền mãn kinh hoặc mãn kinh
Các triệu chứng đi kèm gồm: Bốc hỏa, chu kỳ kinh nguyệt không đều, đau lưng trước kỳ kinh, mệt mỏi trước kỳ kinh, đau bụng kinh kéo dài,…
2.3. Nguyên nhân từ môi trường
Thời tiết nắng nóng, nhiệt độ môi trường tăng cao cũng có thể gây nên tình trạng da nóng. Cơ thể sẽ có nhiều cơ chế khác nhau để đảm bảo duy trì nhiệt độ cơ thể ở mức 37 độ C trong bất kỳ điều kiện thời tiết nào. Khi môi trường quá nóng, các mạch máu dưới da sẽ giãn nở, tăng lưu lượng máu đến da để giải phóng nhiệt độ cơ thể. Vì vậy, khi chạm vào da sẽ có cảm giác nóng.
Bên cạnh đó, khi cơ thể tiếp xúc lâu dài với các yếu tố ô nhiễm như hóa chất độc hại, khói bụi, ô nhiễm nước, ô nhiễm tiếng ồn,… khiến các cơ quan như gan và hệ hô hấp phải làm việc nhiều hơn để loại bỏ độc tố, từ đó làm tăng sinh nội nhiệt và biểu hiện rõ ràng qua làn da, gây ra cảm giác nóng rát, khó chịu.
2.4. Nguyên nhân từ thói quen có hại cho sức khỏe
Nếu bạn chăm sóc cơ thể không đúng cách, các cơ quan phải hoạt động nhiều hơn để loại bỏ độc tố, dẫn đến sự gia tăng nội nhiệt. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể mà còn biểu hiện trực tiếp lên làn da, khiến da bị nóng rát, mẩn đỏ hoặc khô ráp.
Những thói quen góp phần gây nên hiện tượng này gồm:
- Thức khuya, ngủ không đủ giấc
- Ăn uống không điều độ
- Hút thuốc
- Căng thẳng kéo dài
- Uống ít nước
- Lười vận động
- Sử dụng thuốc bừa bãi
2.5. Nguyên nhân từ các bệnh lý đang mắc phải
Khi cơ thể gặp phải các vấn đề về sức khỏe, các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là gan, tuyến giáp và hệ thống tuần hoàn, không thể hoạt động hiệu quả để điều hòa nhiệt độ và loại bỏ độc tố, từ đó gây ra cảm giác nóng rát, khó chịu trên da. Hiện tượng này xuất phát từ những nguyên nhân bệnh lý như:
- Bệnh phụ khoa gây rối loạn nội tiết, tăng sinh nội nhiệt.
- Chức năng gan suy giảm ảnh hưởng đến hoạt động đào thải chất độc ra khỏi cơ thể, dẫn đến độc tố trong cơ thể không được loại bỏ hết. Chức năng gan suy yếu theo thời gian thường sẽ có các triệu chứng tiêu biểu như nổi mày đay, vàng da sinh lý, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu,…
- Cường giáp với tuyến giáp hoạt động quá mức sẽ gây ra hàng loạt các thay đổi như nóng trong người, ra nhiều mồ hôi, tim đập nhanh, đói bụng liên tục, mệt mỏi, khó ngủ.
- Tiểu đường: Bệnh tiểu đường sẽ khiến cơ thể nhạy cảm hơn với nhiệt độ. Nguyên nhân do mạch máu không giãn ra đủ để tạo thuận lợi cho việc đưa máu lên bề mặt da và thoát nhiệt, khiến bạn cảm thấy nóng hơn. Một số biểu hiện khác của bệnh bao gồm khát, tiểu nhiều, mệt mỏi, chóng mặt, giảm thị lực,…
- Vấn đề về da như viêm da, dị ứng, nấm, hội chứng đỏ mặt rosacea,… kèm theo tình trạng nóng rát, ngứa và tăng tiết nhờn.
3. Chẩn đoán và điều trị nguyên nhân gây ra tình trạng nóng da
3.1. Chẩn đoán
Để xác định nguyên nhân gây ra tình trạng da nóng, bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng để đánh giá tổng thể tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Việc chẩn đoán chính xác giúp phát hiện ra yếu tố gây nên tình trạng nóng rát da, từ đó đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Các phương pháp bao gồm:
- Xét nghiệm máu, nước tiểu
- Chẩn đoán hình ảnh như chụp Xquang, siêu âm
- Kiểm tra nội tiết
3.2. Điều trị nguyên nhân gây nóng da
Dựa trên kết quả chẩn đoán Tây Y, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với tình trạng cụ thể của bệnh nhân. Phương pháp điều trị tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của từng trường hợp, trong đó, bao gồm:
- Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc cho phù hợp tùy vào bệnh lý.
- Bác sĩ có thể sẽ can thiệp bằng phẫu thuật, trong một số trường hợp nhất định.
3.3. Da nóng theo quan điểm Đông Y
Theo quan điểm của Đông Y, tình trạng da nóng là do âm hư sinh nội nhiệt, nghĩa là phần âm trong cơ thể bị suy yếu, dẫn đến cơ thể sinh nhiệt và biểu hiện ra bên ngoài qua làn da. Sự suy yếu này có thể bắt nguồn từ các cơ quan nội tạng như Can, Thận và Tỳ.
Tùy thuộc vào cơ quan bị ảnh hưởng, các triệu chứng đi kèm với da nóng sẽ có đặc trưng riêng, cụ thể như sau:
- Can âm hư gây can nhiệt với biểu hiện như da nóng kèm với nóng đầu mặt, đau đầu, choáng váng, mắt sung huyết, cáu bẳn, đau lưng mỏi gối,…
- Tỳ âm hư gây tỳ nhiệt với biểu hiện da nóng kèm với mụn nhọt quanh miệng, ăn uống kém, miệng khô, nôn khan, mạch tế sác, họng khô,….
- Thận âm hư gây thận nhiệt với biểu hiện da nóng kèm với đau mỏi sống lưng, các khớp, loãng xương, nóng vùng thắt lưng,…Tìm hiểu thêm “Cách bổ thận âm hư“.
- Can thận lưỡng hư với biểu hiện da nóng kèm với mắt mờ, quáng gà, chóng mặt, ù tai, mất ngủ, nước tiểu đỏ, rụng tóc, hư lao,… Đọc thêm nội dung về tình trạng “Gan nóng thận yếu“.
4. Làm sao để giảm tình trạng nóng da?
4.1. Hạn chế những thực phẩm nóng trong người
Một số loại thực phẩm dễ gây nóng trong người, khiến da dễ bị nóng rát, mẩn đỏ và khó chịu. Do đó để giảm tình trạng nóng da, một số loại thực phẩm nên tránh hoặc hạn chế sử dụng như sau:
- Đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ: khoai tây chiên, gà rán, thịt – tôm chiên xù,…
- Thực phẩm cay nóng: ớt tươi hoặc ớt bột, gừng, tiêu, mù tạt,…
- Thịt đỏ: bò, heo, cừu, dê,…
- Thực phẩm chế biến sẵn: xúc xích đóng hộp, thịt xông khói, mì gói, pizza,…
- Đồ ăn mặn hoặc quá ngọt: thịt kho tàu (nhiều muối), bánh ngọt nhiều đường, Kẹo, sô-cô-la, nước ngọt có gas,…
- Thức uống chứa cồn và có chất kích thích: bia rượu mạnh, cà phê, trà đặc,…
4.2. Thay đổi lối sống
Những thói quen hằng ngày có ảnh hưởng trực tiếp đến cơ chế hoạt động của các cơ quan trong cơ thể, bao gồm gan, thận và hệ tiêu hóa. Nếu thực hành tốt lối sống lành mạnh và khoa học, cơ thể sẽ có khả năng điều tiết tốt hơn, giảm thiểu ảnh hưởng đến các bộ phận bên trong, từ đó cải thiện được sức khỏe và giảm nóng rát khó chịu trên da.
Các thói quen tốt cần được hình thành gồm:
- Ăn uống đúng giờ và điều độ, sử dụng những loại thực phẩm lành mạnh;
- Đảm bảo ngủ đủ giấc và chất lượng, đi ngủ trước 23h00 để giúp cơ thể phục hồi và hỗ trợ chức năng; Tìm hiểu thêm về “Tác hại của thức khuya đối với gan“.
- Không hút thuốc lá;
- Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày;
- Giữ tinh thần lạc quan, hạn chế căng thẳng bằng kỹ thuật như thiền, yoga hoặc kỹ thuật thở sâu,…
- Sắp xếp thời gian làm việc và nghỉ ngơi sao cho hợp lý và cân bằng;
- Hoạt động hằng ngày giúp làm mát cơ thể;
- Sử dụng thuốc đúng cách theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, tránh tự ý sử dụng thuốc, đặc biệt là các loại thuốc có thể gây hại cho gan để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình điều trị.
4.3. Cách giảm tình trạng nóng da do nóng gan
Gan đảm nhiệm nhiều chức năng trọng yếu như lưu trữ và điều tiết lượng máu trong cơ thể, điều hòa, lưu thông khí huyết, giúp cơ thể vận động linh hoạt,… Vì vậy, khi gan nhiễm độc, chức năng gan bị suy yếu sẽ khiến cơ thể rối loạn và phát sinh nhiều chứng bệnh, trong đó có nóng trong người, nổi mụn nhọt.
Dân gian sử dụng những thảo dược thiên nhiên dễ tìm và an toàn, có công dụng giúp gan hoạt động hiệu quả hơn và giảm bớt các triệu chứng nóng gan như các loại trà giúp giải độc gan có thể kể đến như trà atiso, trà bí đao, trà cà gai leo, trà nhân trần, trà xanh,…
Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng thêm các sản phẩm bảo vệ sức khỏe từ thảo dược như Long Đởm Giải Độc Gan của Dược Bình Đông. Sản phẩm là có nguồn gốc hoàn toàn từ các dược liệu tự nhiên lành tính như Diệp Hạ Châu, Atiso, Long Đởm Thảo, Nhân Trần, Hoàng Cầm, Sài Hồ, Cam Thảo,… Đây đều là những dược liệu “có tiếng” với công dụng thanh nhiệt, giải độc gan, mát gan, tăng cường chức năng gan, giảm nóng gan, nóng trong người, mụn nhọt, mẩn ngứa,…
Song song đó, bạn có thể phối hợp các phương pháp khác như:
- Thực hiện những bài tập tốt cho gan như đi bộ, yoga và thiền định,… Các hoạt động này không chỉ giúp tăng cường lưu thông máu mà còn hỗ trợ quá trình trao đổi chất.
- Xoa bóp vùng Gan (vùng bụng phải) có thể kích thích lưu thông máu, giảm căng thẳng cho gan và hỗ trợ quá trình giải độc.
- Ngâm chân giải độc,…
5. Phòng ngừa tình trạng nóng da
Những thói quen này không chỉ giúp cân bằng nhiệt độ cơ thể mà còn đảm bảo cơ thể hoạt động hiệu quả, giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và hạn chế nguy cơ gặp tình trạng da nóng. Bạn nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa hiệu quả như:
- Thăm khám sức khỏe định kỳ để kiểm tra chức năng gan, tầm soát bệnh gan.
- Chế độ dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe đầy đủ 4 nhóm chất thiết yếu cho cơ thể gồm chất đạm, tinh bột, chất béo, vitamin và khoáng chất.
- Tập luyện thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày nhằm tăng cường quá trình trao đổi chất, duy trì hoạt động của gan và các cơ quan khác. Tìm hiểu thêm “Gan yếu nên tập gì? Bật mí các bài tập tốt cho gan, thải độc cơ thể hiệu quả“.
- Luôn giữ trạng thái tinh thần vui vẻ, lạc quan, tránh lo lắng, căng thẳng.
- Duy trì trọng lượng cơ thể tránh nguy cơ mắc bệnh do thừa cân béo phì.
- Tiêm chủng vaccine để phòng bệnh.
- Tránh ở trong môi trường ô nhiễm, nhiều khí hoặc chất độc hại.
- Tránh việc tự ý dùng thuốc khi không có chỉ định của bác sĩ.
6. Tổng kết
Nóng da chủ yếu xảy ra do thói quen sinh hoạt và tác động từ môi trường. Vì vậy, để hạn chế hiện tượng nóng da này, việc duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh đóng vai trò rất quan trọng. Những thói quen khoa học như ăn uống cân đối, uống đủ nước, vận động thường xuyên và giữ cho môi trường sống sạch sẽ có thể giúp cải thiện đáng kể sức khỏe làn da. Đồng thời, bạn cần tránh xa các yếu tố gây hại từ môi trường như khói bụi, hóa chất độc hại, nguồn nước bẩn,… để bảo vệ làn da của mình.
Nếu bạn gặp tình trạng nóng da kéo dài kèm theo mẩn ngứa, mụn nhọt hoặc các dấu hiệu khác, bạn có thể sẽ cần thăm khám tại bác sĩ và có thêm những giải pháp hỗ trợ từ bên trong. Một trong những sản phẩm bạn có thể tham khảo sử dụng là Long Đởm Giải Độc Gan của Dược Bình Đông. Đây là sản phẩm được bào chế từ các thảo dược thiên nhiên, lành tính như Diệp hạ châu, Long đởm thảo, Nhân trần, Atiso,… có tác dụng thanh nhiệt, làm mát và giải độc gan, tăng cường chức năng gan, giảm nóng trong người, mụn nhọt, mẩn đỏ ngứa,…
Dược Bình Đông là thương hiệu Dược phẩm với hơn 70 năm kinh nghiệm, chuyên cung cấp các sản phẩm bảo vệ sức khỏe với thành phần từ thảo dược thiên nhiên. Sản phẩm của Dược Bình Đông là sự kết hợp giữa Y học cổ truyền và công nghệ sản xuất hiện đại. Để có thêm thông tin về các sản phẩm của Dược Bình Đông và được tư vấn về các vấn đề về sức khỏe, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua hotline 028.39.808.808.