Gan yếu trong đông y: Biểu hiện, Nguyên nhân và Phương pháp cải thiện gan kém

Gan là cơ quan đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng của cơ thể như lọc máu, đào thải độc tố, quản lý năng lượng và chuyển hóa các chất,… Chức năng gan yếu đi sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể. Do đó, bạn nên nắm rõ tình trạng của gan để phát hiện sớm các vấn đề và điều trị kịp thời trước khi chúng để lại những biến chứng khó lường. Hãy đọc bài viết sau đây của Dược Bình Đông để hiểu hơn về tình trạng gan yếu, biết được các biện pháp cải thiện phù hợp cũng như cách phòng ngừa hiệu quả.

1. Đôi nét tình trạng gan yếu

Gan là một bộ phận giữ vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì sự sống cho cơ thể. Gan được xem là “nhà máy vạn năng” đảm nhiệm hơn 500 nhiệm vụ khác nhau như thải độc, sản xuất dịch mật, chuyển hóa dinh dưỡng, dự trữ khoáng chất và vitamin,…  

Theo góc nhìn trong Đông y, gan hay tạng Can thuộc hành Mộc và là bộ phận đảm nhiệm các chức năng: 

• Chủ sơ tiết: Điều hòa và lưu thông khí huyết.
• Tàng huyết: Điều tiết và lưu trữ lượng máu trong cơ thể.
• Chủ cân: Cân là cân mạch, bao gồm các khớp, gân, cơ,… và giúp cơ thể vận động linh hoạt.
• Vinh thuận ra móng chân, móng tay.
• Khai khiếu ra mắt.

Gan yếu được hiểu là gan đang bị nhiễm độc hoặc bị tổn thương khiến chức năng bị suy giảm. Tình trạng này có thể dẫn đến các bệnh lý khác ở gan như men gan cao, xơ gan, viêm gan,… Ngoài ra, tình trạng gan yếu kéo dài còn có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như: phù não, suy thận, chảy máu và rối loạn chảy máu, nhiễm trùng nước tiểu hoặc đường hô hấp,… 

2. Biểu hiện của tình trạng gan yếu

Khi chức năng gan suy yếu, cơ thể sẽ xuất hiện các biểu hiện như mệt mỏi, chán ăn, nổi mẩn ngứa, nước tiểu sẫm màu,… Những dấu hiệu này tuy dễ nhận biết nhưng thường bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn sang các bệnh khác. Cụ thể, người bệnh thường gặp phải những triệu chứng sau:

 2.1. Mệt mỏi, chán ăn

Mệt mỏi, chán ăn là những biểu hiện tưởng chừng đơn giản, dễ bị bỏ qua nhưng lại là dấu hiệu cảnh báo gan yếu ở giai đoạn đầu. Khi chức năng gan suy giảm, độc tố không được đào thải ra ngoài đúng cách mà tích tụ trong cơ thể dẫn đến uể oải, thiếu sức sống. Khi gan gặp vấn đề, quá trình chuyển hóa glycogen thành glucose bị ảnh hưởng khiến cho cơ thể không có đủ năng lượng để hoạt động, gây mệt mỏi kéo dài và ăn không ngon miệng. Đồng thời, gan yếu sẽ không cung cấp đủ lượng mật cần thiết để tiêu hóa chất béo, gây chán ăn, khó tiêu. 

2.2. Hơi thở có mùi

Gan hoạt động giống như một bộ lọc giúp loại bỏ chất thải ra khỏi máu và tổng hợp mật rồi đưa xuống ruột để hỗ trợ tiêu hóa thức ăn, được bài tiết ra ngoài theo phân. Khi gan bị tổn thương, khả năng lọc suy giảm, dẫn đến tích tụ chất độc, điển hình là các hợp chất có chứa lưu huỳnh và gây ra mùi hôi trong hơi thở. Mùi hôi này không liên quan đến vệ sinh răng miệng và không thể giải quyết được bằng cách đánh răng hoặc súc miệng thông thường.  

2.3. Mẩn ngứa, nổi mề đay, mụn nhọt

Khi chức năng gan bị giảm sút, độc tố không được đào thải hết ra ngoài mà tích tụ bên trong cơ thể. Việc này khiến cho hệ miễn dịch bị suy yếu, dẫn đến da dễ bị kích ứng và nổi mẩn ngứa, mề đay, mụn nhọt. 

2.4. Nước tiểu sẫm màu

Nước tiểu sẫm màu như nước chè đặc có thể là do gan hoạt động không hiệu quả gây ảnh hưởng đến quá trình phân hủy bilirubin – một chất được tạo ra khi tế bà

2.5. Vàng da, vàng mắt 

Vàng da, vàng mắt là dấu hiệu phổ biến ở những người gặp phải tình trạng gan bị suy yếu. Nguyên nhân là do bilirubin trong cơ thể không được đào thải ra ngoài như bình thường, gây ra sự biến đổi về sắc tố da cũng như tròng trắng của mắt.

2.6. Màu phân thay đổi

Khi gan bị suy yếu, màu phân có thể sẽ bị bạc màu thay vì có màu vàng như bình thường. Nguyên nhân gây ra tình trạng này là do đường mật bị kích thích hoặc viêm, khiến dòng chảy từ mật đến ruột bị cản trở. Điều này làm cho phân bị bạc màu.

2.7. Trướng bụng 

Trướng bụng là một trong những biểu hiện gan yếu dễ nhận biết nhất. Tình trạng này xảy ra do mất cân bằng protein, dẫn đến tích tụ dịch trong cơ thể. 

2.8. Nôn mửa dai dẳng

Nôn mửa dai dẳng là triệu chứng xuất hiện khi gan đã gặp vấn đề nghiêm trọng và cần đến các cơ sở y tế để thăm khám càng sớm càng tốt. Nguyên nhân là do gan bị tổn thương nặng nề dẫn đến khả năng lọc thải chất độc bị suy giảm, từ đó gây ra các vấn đề tiêu hóa khiến bạn buồn nôn hoặc nôn mửa khi ngửi thấy mùi thức ăn.  

2.9. Dấu sao mạch trên da 

Dấu sao mạch trên da là những mạng lưới mạch máu nhỏ có hình dáng như chân nhện màu đỏ, thường xuất hiện ở vùng ngực dưới cổ. Đây là phần cuối của các tiểu động mạch và mao mạch tỏa ra bên ngoài. Dấu hiệu này thường xuất hiện khi bị mắc bệnh gan mãn tính hoặc do uống rượu bia quá nhiều. 

2.10. Đau hạ sườn phải

Dấu hiệu tiếp theo thường xuất hiện khi gan yếu là đau hạ sườn phải. Cơn đau nhói lên thường khiến bạn cảm thấy tức nặng, xuất hiện rồi biến mất và cường độ sẽ tăng dần theo thời gian, khiến cơ thể không hoạt động bình thường. Ngoài ra, cơ thể cũng gặp thêm nhiều triệu chứng khác kèm theo như buồn nôn, chán ăn, khó tiêu, mệt mỏi, sụt cân,… Khi bệnh chuyển biến nặng, người bệnh còn bị vàng da, vàng mắt, nước tiểu bị đổi màu,…

Ngoài các biểu hiện kể trên, khi gan bị suy yếu, cơ thể bạn cũng có thể gặp một số triệu chứng khác như:

• Nổi mụn nước.
• Thay đổi tâm trạng và tính cách.
• Sưng phù chân.
• Xuất hiện các vết bầm tím dưới da.
• Đổ mồ hôi.

Các dấu hiệu đã liệt kê chỉ đem lại một vài gợi ý về nguyên nhân gây bệnh và tình trạng sức khỏe. Do đó, để tránh bệnh chuyển biến nặng thành viêm gan, xơ gan hoặc suy gan mãn tính, bạn nên tìm đến các cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị. 

3. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng gan yếu

Dưới đây là một số lý do khiến cho gan bị giảm chức năng mà bạn nên biết: 

3.1. Uống nhiều rượu bia

Uống rượu bia thường xuyên là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến gan bị suy giảm chức năng. Theo nghiên cứu, chỉ 10% lượng bia rượu nạp vào cơ thể sẽ được đào thải qua hơi thở và mồ hôi, 90% còn lại sẽ được đưa đến gan để xử lý. 

Tuy nhiên, gan chỉ có thể đào thải 2 đơn vị cồn mỗi ngày. Do đó, nếu uống quá nhiều bia rượu so với khả năng đào thải, gan sẽ bị quá tải và lượng cồn chưa được xử lý sẽ chuyển hóa thành acetaldehyde. Chất này tích tụ lâu ngày trong cơ thể sẽ làm tổn thương và suy giảm chức năng gan. 

3.2. Sử dụng nhiều thuốc

Theo cơ sở dữ liệu từ NINH Livertox (Kho dữ liệu của Thư viện y khoa quốc gia Hoa Kỳ và nhóm nghiên cứu suy gan cấp tính NIDDK), hiện đang có tới 750/1000 loại thuốc được phân loại là có khả năng gây tổn thương gan ở nhiều mức độ khác nhau tùy theo liều lượng và thời gian sử dụng. Do đó, nếu sử dụng nhiều thuốc trong thời gian dài, gan của bạn sẽ có nguy cơ bị tổn thương, suy giảm chức năng hoặc ứ mật rất cao. 

3.3. Sử dụng nhiều thực phẩm có hại cho gan 

Việc ăn quá nhiều thực phẩm có hại cho gan sẽ khiến cơ quan này bị nhiễm độc, tổn thương và suy giảm chức năng. Một số thực phẩm bạn nên tránh để không gây hại cho gan là đồ ăn chiên rán nhiều dầu mỡ, đồ ăn có gia vị cay nóng, thực phẩm chế biến sẵn hay chứa chất cấm sử dụng trong thực phẩm (tinopal hoặc DEHA), thực phẩm chứa chất ngọt nhân tạo, thịt nướng, thịt đỏ, măng tươi, dưa chua muối,… 

3.4. Thói quen sinh hoạt không lành mạnh

Việc có các thói quen sinh hoạt thiếu khoa học như căng thẳng kéo dài, uống ít nước, lười vận động, hút thuốc lá,… cũng có thể khiến gan bị tổn thương. Do đó, việc xây dựng một chế độ sinh hoạt khoa học là vô cùng quan trọng nếu bạn muốn cải thiện tình trạng gan yếu.

3.5. Môi trường sống 

Môi trường sống bị ô nhiễm, nơi làm việc có nhiều chất độc hại, nguồn nước bị nhiễm độc,… là những yếu tố có tác động tiêu cực đến gan. Những vấn đề này có thể khiến gan bị suy giảm chức năng nghiêm trọng cũng như là gia tăng tỷ lệ mắc các bệnh như viêm gan, xơ gan, ung thư gan,… 

3.6. Virus viêm gan 

Gan bị suy yếu còn có thể là do nhiễm virus viêm gan B, C. Đây là 2 loại virus gây ra các bệnh về gan phổ biến hàng đầu trên thế giới. Hiện nay, Việt Nam đang có hơn 20 triệu người mắc bệnh viêm gan B và C. Trong đó có đến 8 triệu người bị xơ gan, viêm gan mãn tính và ung thư gan. 

3.7. Nguyên nhân khác 

Gan bị suy yếu còn do một số nguyên nhân khác như: 

• Tuổi tác.
• Vi khuẩn, ký sinh trùng.
• Béo phì.
• Mắc bệnh tiểu đường.

4. Phương pháp thanh nhiệt, giải độc và tăng cường chức năng gan tại nhà

Chức năng gan suy giảm liên quan đến yếu tố bệnh lý cần được thăm khám và điều trị theo đúng chỉ định của bác sĩ. Trong phạm vi bài viết này, Dược Bình Đông sẽ gợi ý một số phương pháp hỗ trợ thải độc gan và cải thiện chức năng gan để bạn có thể tham khảo:

4.1. Thực phẩm giải độc, cải thiện chức năng gan

• Thực phẩm giải độc gan: Khi muốn giải độc gan, bạn nên lựa chọn những thực phẩm thải độc mát gan có màu xanh như: rau chân vịt, đậu xanh, dưa chuột, bông cải xanh, mướp, cần tây, tỏi tây, bắp cải, ớt xanh, cải cúc, xà lách, cây rau tề, đậu ván, rau muống, rau dền xanh, rau mồng tơi, củ cải, rau cải xanh, khổ qua,… 
• Thức uống giải độc gan: Có rất nhiều loại thức uống hỗ trợ giải độc, mát gan và giúp tăng cường chức năng gan. Trong đó các loại nước uống từ thảo dược tự nhiên an toàn, lành tính và mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể như trà atiso, trà xanh, nước bí đao, nước rau má, nước đậu xanh, nước râu ngô,..Xem thêm: “Các loại trà giải độc gan hiệu quả“.
• Trái cây tốt cho gan: Bạn có thể bổ sung vào thực đơn hàng ngày các loại trái cây tốt cho gan như bơ, bưởi, cam, chanh,…

4.2. Sử dụng thảo dược để cải thiện chức năng gan 

Hiện nay, nhiều người tin dùng các loại thảo dược để hỗ trợ giải độc gan. Phương pháp này được đánh giá tương đối an toàn, lành tính, vừa tiết kiệm chi phí mà lại mang đến hiệu quả cao. Một số thảo dược có công dụng mát gan, thanh nhiệt, giải độc gan hiệu quả có thể kể đến như Atiso, Diệp hạ châu, Long đởm thảo, Nhân trần, Rau má, Râu ngô,… Sau đây là một số bài thuốc nhận được nhiều phản hồi tích cực mà bạn có thể tham khảo:

Diệp hạ châu giúp thanh can, lợi mật

• Nguyên liệu: 30g Râu ngô, 30g Diệp hạ châu, 20g Mã đề thảo.
• Cách dùng: Sắc thuốc và uống khi còn ấm, chia làm 2 – 3 lần và sử dụng trong ngày.

Trà Atiso giải độc và mát gan

• Nguyên liệu: 10 – 20g Atiso tươi hoặc 5 – 10g Atiso khô.
• Cách dùng: Đun nguyên liệu Atiso với 1,5 lít nước trong khoảng 30 phút, dùng hết trong ngày. 

Nhân trần cao thang giúp thanh nhiệt lợi thấp, giải độc

• Nguyên liệu: 18 – 24g Nhân trần, 8 – 16g Chi tử, 4 – 8g Đại hoàng.
• Cách dùng: Tất cả các nguyên liệu đem đi sắc lấy nước để uống, chia làm 3 lần và sử dụng trong ngày.

4.3. Sản phẩm bảo vệ sức khỏe

Sản phẩm hỗ trợ giải độc gan là những sản phẩm có công dụng hỗ trợ thải độc tố, thanh lọc gan, phục hồi và tái tạo gan đang tổn thương. Đồng thời, sản phẩm còn giúp bảo vệ gan trước những tác động của các chất độc hại như rượu bia, thuốc lá,… 

Dựa theo thành phần, thực phẩm chức năng giải độc gan được chia làm 2 loại: 

• Nhóm hợp chất tổng hợp (cianidanol, methionin, essential, flumeciol,…) 
• Nhóm hoạt chất chiết xuất từ dược liệu, dược thảo (silymarin, biphenyl dimethyl dicarboxylat, silibinin, oraliver,…) 

Để việc sử dụng các sản phẩm hỗ trợ giải độc gan mang lại hiệu quả cao, người dùng cần lưu ý một số điều sau:

• Uống đúng liều lượng
• Uống đúng liệu trình 
• Uống đúng thời gian
• Kết hợp với chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng khoa học 

Long Đởm Giải Độc Gan Bình Đông là sản phẩm bảo vệ sức khỏe kế thừa bài thuốc cổ phương Long Đởm Tả Can Thang với các thành phần Long đởm thảo, Chi tử, Cam thảo, Hoàng cầm, Trạch tả, Sài hồ, Sinh địa, Nhân trần có công dụng thanh nhiệt, giải độc, mát gan. Bên cạnh đó, sản phẩm còn được gia thêm Diệp Hạ Châu, Atiso, Nhân Trần và Đại Hoàng giúp tăng cường, hỗ trợ chức năng cho gan.

Sự phối hợp hài hòa giữa các thảo dược thiên nhiên giúp Long Đởm Giải Độc Gan Bình Đông phát huy tốt công dụng hỗ trợ giải độc, thanh nhiệt cơ thể, mát gan; tăng cường chức năng gan hiệu quả; bồi bổ cơ thể khỏe mạnh, hỗ trợ làm đẹp da.

5. Phương hỗ trợ điều trị và phòng ngừa gan yếu

Bạn hãy duy trì những thói quen tốt sau đây để giữ lá gan luôn khỏe mạnh và phòng ngừa tình trạng gan yếu:

• Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý: Hãy bổ sung các thực phẩm lành mạnh cho sức khỏe, đặc biệt là trái cây, rau củ quả, các loại rau xanh đậm để cung cấp vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa.
• Tránh sử dụng chất kích thích: Không nên sử dụng rượu bia hoặc thuốc lá.
• Hạn chế thức ăn gây hại cho gan: Bạn nên cắt giảm trong khẩu phần ăn hàng ngày những thực phẩm chế biến sẵn, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhiều muối, đồ ăn bị mốc, thực phẩm nhiễm độc hoặc nhiễm bẩn,…
• Xây dựng lối sống sinh hoạt lành mạnh: Sinh hoạt điều độ, tránh thức khuya, tránh căng thẳng, hạn chế làm việc quá sức và quan hệ tình dục an toàn.
• Vận động, luyện tập hợp lý: Bạn nên tập thể dục thường xuyên, nhất là các bài tập dưỡng sinh hay yoga giúp lưu thông khí huyết. Nhờ đó, cơ thể khỏe mạnh hơn, góp phần cải thiện các hoạt động của gan. Tìm hiểu thêm: “Gan yếu nên tập gì? Bật mí các bài tập tốt cho gan, thải độc cơ thể hiệu quả“.
• Khám sức khỏe định kỳ: Bạn nên thực hiện biện pháp này để sớm phát hiện những bệnh lý (nếu có) và có phương pháp điều trị kịp thời.
• Tiêm vắc-xin: Hãy tiêm ngừa viêm gan đúng theo quy định.
• Sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe giúp thanh nhiệt, giải độc, mát gan: Bạn có thể tham khảo sản phẩm Long Đởm Giải Độc Gan Bình Đông để hỗ trợ thanh nhiệt, giải độc, tăng cường chức năng gan, giúp gan khỏe mạnh và phòng bệnh hiệu quả.

6. Tổng kết

Gan yếu là tình trạng gan đang bị tổn thương, nhiễm độc dẫn đến các chức năng không còn hoạt động hiệu quả. Khi gan bị suy yếu, bạn có thể gặp các những triệu chứng như vàng da vàng mắt, hơi thở có mùi hôi như lưu huỳnh, nổi mẩn ngứa hoặc mề đay, nước tiểu sẫm màu, nôn mửa thường xuyên, nóng trong người, nóng trong người nổi mụn… Gan là một bộ phận cực kỳ quan trọng với hơn 500 nhiệm vụ khác nhau, khi bị suy yếu sẽ ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác và khiến sức khỏe bị suy sút trầm trọng. Do đó, bảo vệ gan là vô cùng cần thiết để có thể duy trì trạng thái khỏe mạnh.

Bên cạnh việc sử dụng các phương pháp hỗ trợ điều trị được chia sẻ ở trên, bạn cũng có thể tham khảo sử dụng Long Đởm Giải Độc Gan Bình Đông. Đây là sản phẩm của thương hiệu Dược Bình Đông được bào chế 100% từ thảo dược thiên nhiên giúp thanh nhiệt, giải độc, mát gan giảm nóng gan và tăng cường chức năng gan. 

Để đặt mua sản phẩm, bạn hãy gọi ngay đến hotline 028.39.808.808. Nhân viên tư vấn của Dược Bình Đông sẽ sẵn sàng hỗ trợ bạn nhanh chóng!

Ngoài ra bạn có thể xem thêm: Top 5 loại thuốc giải độc gan, bổ gan, tăng cường chức năng gan hiệu quả.