Lạc nội mạc tử cung là một trong những bệnh phụ khoa thường gặp nhất hiện nay. Ngoài việc gây khó chịu, ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống của người bệnh, lạc nội mạc tử cung còn có thể gây vô sinh và nhiều bệnh lý nguy hiểm khác. Hãy cùng Đông y cổ truyền Dược Bình Đông tham khảo bài viết sau đây để có thêm những thông tin liên quan đến bệnh lạc nội mạc tử cung, cách điều trị và phòng tránh bệnh hiệu quả.
1. Tìm hiểu tổng quan về lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung (Adenomyosis) là một trong số các bệnh về tử cung và buồng trứng khá phổ biến hiện nay. Tình trạng bệnh xảy ra khi các tế bào nội mạc tử cung (mô hình thành nên lớp niêm mạc tử cung – màng trong tử cung) được tìm thấy ở bên ngoài tử cung tại một số vị trí như: buồng trứng, cơ tử cung, vòi trứng, vùng chậu, bàng quang, trực tràng,…Có thể hiểu đơn giản là các mô nội mạc trong lòng tử cung phát triển ra bên ngoài tử cung.
Bệnh lạc nội mạc tử cung có nguy hiểm không là câu hỏi mà nhiều chị em quan tâm. Bình thường, trong thời gian kinh nguyệt, các mô nội mạc tử cung sẽ bong ra và bị tử cung đẩy ra ngoài theo máu kinh. Với các mô nội mạc tử cung lạc chỗ, chúng vẫn phát triển và bong ra nhưng do nằm ngoài tử cung nên không bị đẩy ra ngoài. Chúng bị ứ đọng lại, gây chảy máu bên trong, viêm, phù nề, đau bụng nhiều và các triệu chứng khác.
Lạc nội mạc tử cung có thể gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm như: vô sinh, thiếu máu, đau vùng chậu mãn tính, ung thư buồng trứng, ung thư tử cung, u lạc nội mạc tử cung hoặc khiến người bệnh gặp các vấn đề về tâm lý như lo âu, trầm cảm.
Lạc nội mạc tử cung là bệnh lý lành tính. Bệnh mức độ nhẹ sẽ không gây ảnh hưởng quá nhiều đến sức khỏe người bệnh. Lúc này bạn chỉ cần thường xuyên theo dõi, kiểm tra và bệnh có thể tự thuyên giảm sau thời kỳ mãn kinh. Tuy nhiên khi phát hiện các triệu chứng như: đau bụng kinh và đau bụng kinh dữ dội, rối loạn kinh nguyệt, chảy máu âm đạo ngoài kỳ kinh, đau trong và sau khi quan hệ,… bạn cần nhanh chóng đến gặp bác sĩ chuyên khoa phụ sản để được thăm khám, điều trị sớm.
2. Các dấu hiệu của bệnh lạc nội mạc tử cung
Một số dấu hiệu điển hình thường gặp của bệnh lạc nội mạc tử cung gồm:
- Đau: Tùy thuộc vào vị trí và kích thước của tổ chức niêm mạc tử cung lạc chỗ mà bệnh nhân sẽ có các loại cơn đau khác nhau, bao gồm: đau bụng kinh, đau vùng chậu, đau trong hoặc sau khi quan hệ tình dục, đau khi đi đại tiện hay tiểu tiện trong thời kỳ kinh nguyệt,…
- Kinh nguyệt bất thường: Chảy máu kinh nhiều hơn bình thường, có nhiều cục máu đông, chảy máu âm đạo bất thường giữa chu kỳ kinh nguyệt, thời gian hành kinh dài hơn,…
- Khó có con/ vô sinh: Sau 6 tháng – 1 năm không sử dụng biện pháp tránh thai nhưng chưa có dấu hiệu mang thai.
Ngoài ra, người bệnh còn có thể gặp các dấu hiệu khác như: mệt mỏi, tiêu chảy, táo bón, đầy hơi, buồn nôn, khó tiêu,… Những tình trạng này thường xuất hiện nhiều trong thời kỳ kinh nguyệt.
3. Nguyên nhân gây nên lạc nội mạc tử cung
Hiện nay vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây nên tình trạng lạc nội mạc tử cung. Một số tác nhân có thể dẫn đến bệnh lý này bao gồm:
- Kinh nguyệt trào ngược: Do máu kinh bị cản trở khi chảy ra bên ngoài âm đạo, khiến máu và tế bào nội mạc tử cung bị trào ngược lên ống dẫn trứng, buồng trứng và ổ bụng. Tế bào nội mạc tử cung bám dính lại, phát triển ở các chu kỳ tiếp theo.
- Tiền sử phẫu thuật ở tử cung: Phụ nữ đã từng thực hiện phẫu thuật nạo phá thai, điều trị viêm nhiễm tử cung, cắt bỏ u xơ tử cung, sinh mổ,… có khả năng cao mắc lạc nội mạc tử cung.
- Rối loạn hệ miễn dịch: Hệ miễn dịch của cơ thể không phát hiện được tổ chức niêm mạc tử cung phát triển sai vị trí để loại bỏ, khiến cho chúng biểu hiện thành bệnh lý.
- Rối loạn nội tiết tố: Tính chu kỳ của nội mạc tử cung được tạo nên từ hoạt động của Hormone Estrogen và Progesterone. Do đó, lạc nội mạc tử cung thường gặp những phụ nữ ở độ tuổi sinh sản và nặng lên nếu sử dụng các biện pháp kích trứng trong hỗ trợ sinh sản.
- Yếu tố nguy cơ: Người có hình dáng tử cung bất thường (hẹp eo tử cung, tử cung đôi,…); trẻ dậy thì trước 11 tuổi; phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt ngắn (dưới 27 ngày), thời gian hành kinh nhiều (trên 7 ngày) hay lượng máu kinh nhiều; phụ nữ mắc chứng rối loạn hoạt động Hormone Estrogen; tiền sử gia đình có người mắc lạc nội mạc tử cung; bệnh nhân ung thư vú đang điều trị bằng thuốc tamoxifen.
4. Cách chẩn đoán bệnh lạc nội mạc tử cung
Để chẩn đoán lạc nội mạc tử cung, các bác sĩ sẽ dựa vào những yếu tố nguy cơ, triệu chứng lâm sàng và chỉ định những phương pháp cận lâm sàng như.
- Khám vùng chậu: Bác sĩ sờ thấy u trong tiểu khung, di động hạn chế hay dính, đau khi di động.
- Các chẩn đoán hình ảnh: Siêu âm, chụp CT hoặc MRI để tạo ra hình ảnh chi tiết về cơ quan sinh sản để chẩn đoán bệnh.
- Nội soi ổ bụng: Xác định vị trí và mức độ tổn thương của u nội mạc tử cung.
- Sinh thiết: Bác sĩ sẽ nội soi ổ bụng để lấy mẫu mô, sau đó mang mẫu mô đi xét nghiệm để chẩn đoán bệnh.
5. Phương pháp điều trị
Tùy thuộc vào mức độ bệnh và các triệu chứng của bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp phù hợp để điều trị lạc nội mạc tử cung. Bạn nên đến các bệnh viện, cơ sở y tế để được các bác sĩ có chuyên môn hỗ trợ thăm khám, chẩn đoán và đưa ra phương án điều trị tốt nhất.
5.1. Phương pháp Tây y
Lạc nội mạc tử cung là bệnh lý phụ khoa mạn tính, triệu chứng bệnh khác nhau, diễn biến phức tạp và dễ tái phát. Do đó Bộ Y tế Việt Nam đã đưa ra những phác đồ điều trị lạc nội mạc tử cung nhằm mang lại lợi ích tốt nhất cho người bệnh.
Sử dụng thuốc
Sử dụng thuốc để điều trị lạc nội mạc tử cung là biện pháp luôn được ưu tiên hàng đầu. Tuy nhiên, biện pháp này không thể loại bỏ đi mô lạc nội mạc tử cung có sẵn. Những loại thuốc được sử dụng trong điều trị gồm:
- Thuốc giảm đau: Các loại thuốc giảm đau kháng viêm không steroid (NSAID) giúp giảm bớt cơn đau của người bệnh.
- Thuốc điều trị nội tiết: Thuốc tránh thai, thuốc chủ vận hormone tiết ra Gonadotropin, thuốc chỉ có Progestin,… giúp ngăn cản sự kết dính xảy ra, làm chậm sự phát triển của mô nội mạc tử cung.
Phẫu thuật
Phương pháp này được thực hiện để giúp người bệnh giảm đau và cải thiện khả năng sinh sản. Lúc này các mô nội mạc tử cung xuất hiện ở những vị trí bên ngoài tử cung sẽ được loại bỏ.
- Phẫu thuật bảo tồn: Áp dụng cho những bệnh nhân không đáp ứng với liệu pháp sử dụng thuốc. Phẫu thuật sẽ loại bỏ, phá hủy sự phát triển của nội mạc tử cung mà không gây tổn thương lên cơ quan sinh sản. Ba phương pháp phẫu thuật bảo tồn thường được sử dụng gồm: phẫu thuật nội soi ổ bụng, phẫu thuật cắt bỏ các khối u đang phát triển, biện pháp đốt laser.
- Phẫu thuật cắt bỏ tử cung: Đây là biện pháp cuối cùng nếu tình trạng bệnh không cải thiện sau khi đã tiến hành các phương pháp điều trị khác. Bác sĩ sẽ cắt hoàn toàn tử cung, cổ tử cung hay cả buồng trứng để ngăn ngừa sự phát triển của mô nội mạc tử cung và loại bỏ các phần mô bị tổn thương xung quanh. Khi thực hiện phương pháp này người bệnh sẽ không thể mang thai được nữa, do đó cần cân nhắc kỹ trước khi tiến hành.
5.2. Phương pháp Đông y
Theo Đông Y, bệnh lạc nội mạc tử cung thuộc phạm trù Thống kinh, Trưng hà, Bất dục để chỉ tình trạng khí huyết bị cản trở, ứ trệ, máu không lưu thông được.
Các bài thuốc chữa bệnh lạc nội mạc tử cung sẽ được xây dựng theo nguyên tắc hoạt huyết hóa ứ, hỗ trợ lưu thông khí huyết, điều hòa kinh nguyệt, cân bằng âm dương nhằm tăng sức đề kháng chung của nữ giới. Sau đây là một số bài thuốc điều trị lạc nội mạc tử cung bằng Đông y mà bạn có thể tham khảo:
Bài thuốc trị Thể huyết ứ kèm khí trệ
- Công dụng: Sơ can lý khí, hoạt huyết khứ ứ
- Thành phần: Đương quy, Xích thược, Đào nhân, Xuyên khung, Hồng hoa, Chỉ xác, Nguyên hồ, Ô dược, Linh chi, Đan bì, Hương phụ, Chích cam thảo
- Thực hiện: Sắc thuốc uống sau bữa ăn chính
Bài thuốc trị Thể hàn ngưng huyết ứ
- Công dụng: Ôn kinh tán hàn, hoạt huyết khứ ứ
- Thành phần: 20g Đương quy, 15g Tiểu hồi hương, 15g Nguyên hồ, 15g Can khương, 15g Linh chi, 15g Một dược, 15g Bồ hoàng, 15g Xích thược, 15g Nhục quế, 10g Xuyên khung.
Bài thuốc trị Thể khí hư huyết ứ
- Công dụng: Hoạt huyết khử ứ, bổ dương ích khí
- Thành phần: 30g Hoàng kỳ, 20g Đương quy, 20g Địa long, 15g Xích thược, 15g Hồng hoa, 15g Đào nhân, 10g Xuyên khung.
Bài thuốc trị Thể nhiệt uất huyết ứ
- Công dụng: Hoạt huyết khứ ứ, thanh nhiệt hòa dinh.
- Thành phần: 30g Sinh địa, 20g Đương quy, 20g Xích thược, 20g Đan sâm, 15g Đào nhân, 15g Hồng hoa, 15g Đan bì, 10g Sài hồ, 10g Chỉ xác, 10g Xuyên khung, 10g Ngưu tất, 10g Cam thảo, 10g Cát cánh.
Bài thuốc trị Thể thận hư huyết ứ
- Công dụng: Hoạt huyết khử ứ, ích thận điều kinh
- Thành phần: 20g Thục địa, 20g Phục linh, 20g Sơn dược, 20g Đương quy, 20g Câu kỷ tử, 20g Bạch thược, 15g Sơn thù du, 15g Thỏ ty tử, 16g Đào nhân, 15g Đỗ trọng, 15g Hồng hoa, 10g Xuyên khung.
5.3. Thảo dược hỗ trợ điều trị lạc nội mạc tử cung
Một số thảo dược được sử dụng để hỗ trợ điều trị lạc nội mạc tử cung như:
- Tam thất: Củ Tam thất có chứa thành phần chính là Arasaponin A, giúp tăng cường nội tiết tố, điều hòa kinh nguyệt, giảm đau bụng kinh, giảm khả năng mắc lạc nội mạc tử cung, ung thư nội mạc tử cung. Chất dịch trong rễ, thân lá của Tam thất có thể giúp hạn chế chảy máu nhiều trong kỳ kinh nguyệt khi mắc chứng lạc nội mạc.
- Trinh nữ hoàng cung: cây thuốc chữa lạc nội mạc tử cung này cũng được sử dụng khá phổ biến hiện nay.
- Ngải cứu: Có thể dùng ngải cứu để ngâm rửa vùng kín nhằm điều trị lạc nội mạc tử cung.
Để hạn chế diễn tiến của bệnh, giảm bớt các cơn đau do lạc nội mạc tử cung gây nên, bạn cũng cần quan tâm đến việc thay đổi chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng của mình.
- Chế độ sinh hoạt: Thường xuyên chườm nóng tại khu vực cơ vùng chậu để giảm đau, giảm co thắt. Ngoài ra, cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ trong từng trường hợp bệnh, luôn giữ tâm lý lạc quan để vượt qua.
- Chế độ dinh dưỡng: Người bệnh cũng nên chú ý áp dụng chế độ ăn uống cân bằng, đầy đủ chất. Nên bổ sung các thực phẩm tốt cho bệnh lạc nội mạc tử cung như: thực phẩm giàu omega-3, thực phẩm giàu protein, đậu nành, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau xanh,… Đồng thời, người bệnh cần kiêng ăn thịt đỏ, thực phẩm giàu gluten, thực phẩm giàu FODMAP, các món ăn chế biến sẵn, đồ chiên rán, đồ cay nóng…
6. Phòng ngừa lạc nội mạc tử cung
Một số biện pháp có thể giúp hạn chế nguy cơ mắc bệnh lạc nội mạc tử cung mà bạn có thể tham khảo gồm:
- Vệ sinh vùng kín đúng cách để hạn chế tình trạng viêm nhiễm âm đạo, tử cung.
- Thực hiện các biện pháp tránh thai an toàn, không nên nạo phá thai.
- Xây dựng thói quen tập thể dục thể thao ít nhất 30 phút/ ngày. Đây là phương pháp giúp bạn chuyển hóa Estrogen, giảm căng thẳng, stress hiệu quả nhằm hạn chế nguy cơ mắc bệnh.
- Duy trì mức cân nặng hợp lý cho bản thân, với những người béo phì cần có lộ trình giảm cân khoa học .
- Hạn chế sử dụng các chất kích thích, gây hại cho sức khỏe như bia, rượu, thuốc lá…
7. Tổng kết
Trên đây là tất cả thông tin về bệnh lạc nội mạc tử cung mà Dược Bình Đông muốn chia sẻ đến bạn. Hy vọng bài viết đã giúp bạn có thêm kiến thức về triệu chứng của bệnh lạc nội mạc tử cung, biện pháp phòng tránh và các phương pháp điều trị. Hãy chăm sóc, nâng cao sức khỏe, thăm khám sức khỏe định kỳ để phòng tránh và sớm phát hiện các bệnh lý nguy hiểm nói chung và lạc nội mạc tử cung nói riêng.
Để có thêm kiến thức bảo vệ sức khỏe, bạn có thể tham khảo chuyên mục Cẩm nang sức khỏe của Dược Bình Đông. Dược Bình Đông là một trong những thương hiệu đáng tin cậy chuyên cung cấp các sản phẩm làm từ thảo dược thiên nhiên chăm sóc sức khỏe đến cho người tiêu dùng Việt Nam. Chúng tôi luôn không ngừng nỗ lực, cải tiến mỗi ngày để mang đến cho khách hàng những sản phẩm chất lượng, phù hợp theo cơ địa để hỗ trợ giải quyết nỗi lo của khách hàng một cách hiệu quả nhất.
Hãy liên hệ đến Hotline 028.39.808.808 để được hỗ trợ tư vấn các vấn đề liên quan đến sức khỏe, tìm hiểu chi tiết những sản phẩm chất lượng có tại Dược Bình Đông!
