Trẻ nhỏ thường xuyên bị ho nhiều đờm khiến các bé mệt mỏi và quấy khóc. Hiện tượng này thường xảy ra vào thời điểm giao mùa khi thời tiết thay đổi thất thường, hoặc trong môi trường có nhiều khói bụi, bụi mịn gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe hô hấp của trẻ.
Mặc dù tình trạng bé bị ho đờm có thể tự thuyên giảm, nhưng đôi khi cũng là cảnh báo bệnh lý nghiêm trọng mà cha mẹ cần lưu ý. Vậy khi nào ho ra đờm ở trẻ trở thành dấu hiệu nguy hiểm? Những cách tiêu đờm cho trẻ và biện pháp thuyên giảm triệu chứng tại nhà là gì? Hãy cùng Dược Bình Đông tìm hiểu qua nội dung bên dưới!
1. Tình trạng trẻ ho có đờm
Ho có đờm là phản xạ bảo vệ tự nhiên của cơ thể để tống lượng chất nhầy (đờm) ra ngoài khi chúng tích tụ quá nhiều gây ứ đọng và cản trở hô hấp. Trong đó, đờm là dịch tiết ở cổ họng và hệ hô hấp, bao gồm các thành phần như hồng cầu, chất nhầy, bạch cầu mủ và các chất độc hại xâm nhập vào cơ thể.

Bé bị ho đờm nhiều
Ở trẻ nhỏ, hệ miễn dịch còn non yếu cùng với sự nhạy cảm của niêm mạc hô hấp trước những thay đổi đột ngột của môi trường bên ngoài dễ dẫn đến tình trạng trẻ ho kèm đờm, đau họng và một số biểu hiện khác. Do đó, không phải lúc nào trẻ ho có nhiều đờm cũng do bệnh lý. Đôi khi, tình trạng này xuất hiện bởi những nguyên nhân như:
- Thay đổi thời tiết đột ngột từ nóng sang lạnh, không khí khô hanh vào mùa lạnh hoặc độ ẩm quá cao khiến niêm mạc hô hấp của trẻ dễ bị kích thích, dẫn đến tăng tiết đờm và gây phản ứng ho kéo dài.
- Tác động từ môi trường như bụi mịn, khói thuốc lá, hoặc chất độc hại trong không khí có thể gây kích ứng niêm mạc đường hô hấp, khiến cơ thể trẻ tiết nhiều đờm hơn để tống các chất có hại ra ngoài, dẫn đến ho ra đờm.
- Thói quen sinh hoạt không lành mạnh như ăn uống không đúng cách (ăn nhiều đồ lạnh, đồ ngọt), thiếu ngủ, hoặc tiếp xúc với không khí lạnh vào buổi sáng sớm có thể làm suy yếu hệ miễn dịch.
Mặc dù triệu chứng ho có thể tự thuyên giảm với các biện pháp chăm sóc tại nhà, nhưng phụ huynh cần cảnh giác khi tình trạng này kéo dài hơn 7 ngày hoặc kèm theo những dấu hiệu bất thường, hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay để tránh biến chứng nguy hiểm. Một số dấu hiệu phụ huynh cần đặc biệt lưu ý như:
- Sốt cao trên 39°C, kéo dài hơn 3 ngày.
- Thở khó khăn, khò khè, thở nhanh hoặc co lõm lồng ngực khi hít vào.
- Màu đờm thay đổi bất thường (đờm xanh, vàng hoặc có máu).
- Mệt mỏi, bỏ ăn, quấy khóc liên tục, môi tím tái.
Phụ huynh cũng cần đặc biệt lưu ý với bé dưới 3 tuổi bị ho có nhiều đờm. Vì hệ hô hấp của trẻ nhỏ còn yếu nên khi trẻ ho có đờm và xuất hiện triệu chứng khó thở hoặc quấy khóc không dứt, bạn cần đưa trẻ đi khám ngay để ngăn ngừa nguy cơ biến chứng nguy hiểm
2. Trẻ ho có đờm cảnh báo những bệnh lý gì? Cách trị ho đờm cho trẻ
2.1. Bệnh gì khiến trẻ ho có đờm
Chẩn đoán bệnh ho đờm ở trẻ cần dựa trên đánh giá lâm sàng từ bác sĩ, bao gồm việc xem xét các triệu chứng và tiền sử bệnh của trẻ và một số xét nghiệm như xét nghiệm máu, xét nghiệm đờm hoặc chụp X-quang ngực. Các nguyên nhân bệnh lý phổ biến khiến trẻ ho có đờm thường là:
- Dị ứng với các tác nhân bên ngoài (phấn hoa, lông động vật) làm viêm đường thở và tăng tiết đờm kèm theo hắt hơi, ngứa mắt hoặc mũi.
- Cảm lạnh, cảm cúm gây viêm và kích thích ho tiết đờm kèm theo bị sổ mũi, sốt nhẹ và đờm có thể trong suốt.
- Nhiễm trùng hô hấp như viêm họng, viêm tiểu phế quản, viêm phế quản, viêm phổi,… khiến dịch nhầy tích tụ và chảy xuống cổ họng, gây ho kéo dài kèm đờm có màu trắng, vàng hoặc xanh, đau rát họng, thở khò khè, khó thở và sốt cao kéo dài.
- Hen suyễn làm co thắt phế quản và tăng tiết dịch nhầy, gây ho kèm đờm loãng, thở rít và khó thở, đặc biệt vào ban đêm. Xem thêm bài viết trẻ ho về đêm có đờm
- Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) do axit dạ dày trào ngược lên thực quản và đường hô hấp khiển niêm mạc bị kích thích, làm trẻ ho nhiều vào ban đêm, đờm trắng loãng, đôi khi kèm cảm giác nóng rát cổ họng hoặc buồn nôn.
2.2. Điều trị bệnh lý làm trẻ ho có đờm
Việc điều trị ho nhiều về đêm ở trẻ em cần được thực hiện dựa trên nguyên nhân gây bệnh, mức độ nghiêm trọng cũng như tình hình sức khỏe của trẻ. Dựa vào đó, các bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp:
- Thuốc ho giúp giảm tần suất ho khi các cơn ho ảnh hưởng đến giấc ngủ hoặc gây nhiều khó chịu.
- Thuốc long đờm như Acetylcysteine, Ambroxol, Bromhexine giúp làm loãng dịch nhầy trong đường hô hấp, giúp trẻ dễ dàng khạc nhổ đờm.
- Thuốc kháng sinh chỉ được dùng khi có bằng chứng nhiễm khuẩn rõ ràng, không nên sử dụng tùy tiện.
- Thuốc kháng histamin trong trường hợp trẻ bị dị ứng.
- Thuốc giảm đau, hạ sốt như Paracetamol hoặc Ibuprofen có thể được dùng nếu trẻ sốt cao hoặc đau họng nhiều.

Tiêu đờm cho bé với nhiều loại thuốc theo bác sĩ chỉ định
3. Cách giảm ho có nhiều đờm tại nhà cho trẻ
3.1. Các phương pháp dân gian giúp trẻ giảm ho ra đờm tại nhà
Có nhiều loại thảo dược tự nhiên dễ tìm, lành tính và có tác dụng hỗ trợ giảm ho, tiêu đờm, làm dịu cổ họng cho trẻ. Dưới đây là một số công thức dân gian phổ biến, có thể áp dụng ngay tại nhà:
- Húng chanh đường phèn giúp kháng khuẩn, tiêu viêm, có tác dụng giảm kích ứng niêm mạc, hỗ trợ tiêu đờm và giảm ho tự nhiên, đặc biệt phù hợp cho trẻ nhỏ.
- Chanh mật ong là sự kết hợp giàu vitamin C và đặc tính kháng viêm, giúp giảm ho và tiêu đờm cho trẻ. Lưu ý: Chỉ sử dụng cho trẻ trên 1 tuổi vì mật ong có thể gây nguy cơ ngộ độc cho trẻ nhỏ hơn. Nếu muốn tìm hiểu thêm về cách thực hiện, bạn có thể tham khảo các bài viết chi tiết về trị ho bằng mật ong.
- Nước gừng ấm có tính ấm, hỗ trợ làm loãng đờm và giảm ho nhanh chóng.
Tìm hiểu thêm các bài mẹo dân gian và siro trị ho nhiều đờm tại nhà để có thêm lựa chọn phù hợp cho bé yêu của bạn.
Với trẻ trên 3 tuổi, nếu bạn đang tìm kiếm một sản phẩm hỗ trợ toàn diện hơn, có thể tham khảo Thiên Môn Bổ Phổi trẻ em. Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Thiên Môn Bổ Phổi 90ml của Dược Bình Đông có nguồn gốc từ các loại thảo dược như Tỳ bà diệp, Cát cánh, Tang diệp, Tang bạch bì, Bạc hà, Trần bì, Kinh giới, Tô tử và Mạch môn được thiết kế để giảm ho, tiêu đờm, làm dịu đau họng và bổ phổi. Đây là lựa chọn hữu ích dành cho trẻ em từ 3-10 tuổi.
3.2. Các phương pháp khác giúp giảm tình trạng trẻ ho có đờm
Ngoài việc sử dụng các mẹo dân gian, cha mẹ có thể kết hợp thêm các phương pháp hỗ trợ giúp trẻ nhanh chóng giảm ho, làm thông thoáng đường hô hấp và cải thiện sức khỏe tổng thể. Dưới đây là những biện pháp đơn giản, dễ thực hiện tại nhà:
- Sử dụng thuốc ho không kê đơn từ thảo dược tự nhiên để làm dịu cổ họng, giảm ho và hỗ trợ long đờm. Tuy nhiên, phụ huynh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn và phù hợp cho trẻ.
- Vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý giúp loại bỏ chất nhầy, vi khuẩn, đồng thời làm dịu niêm mạc mũi họng.
- Hút mũi hoặc vỗ rung lồng ngực để làm sạch chất nhầy, đặc biệt quan trọng đối với trẻ nhỏ chưa thể tự khạc đờm.
- Ngủ ở tư thế cao đầu giúp hạn chế tình trạng chảy nước mũi xuống họng (chảy dịch mũi sau), từ đó giảm kích ứng cổ họng và các cơn ho, đặc biệt là khi trẻ ho nhiều đờm về đêm.
- Tắm nước ấm hoặc giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ, ngực, bàn chân để giúp trẻ cảm thấy dễ chịu và ngăn ngừa nhiễm lạnh.
- Duy trì độ ẩm không khí phù hợp tránh tình trạng không khí quá khô có thể ảnh hưởng đến hệ hô hấp. Để hiểu rõ nguyên nhân, bạn có thể đọc thêm nội dung: Độ ẩm gây ảnh hưởng đến bệnh hô hấp như thế nào?

Duy trì độ ẩm trong phòng phù hợp cho trẻ bị ho nhiều đờm
3.3. Duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh để nâng cao sức khỏe có lợi
Một lối sống lành mạnh không chỉ hỗ trợ trẻ phục hồi nhanh chóng mà còn giúp bảo vệ đường hô hấp, tăng cường hệ miễn dịch và ngăn ngừa các bệnh tái phát. Dưới đây là những thói quen sinh hoạt có lợi mà cha mẹ nên áp dụng:
- Chế độ ăn lành mạnh, đúng giờ, đầy đủ và cân đối 4 nhóm chất dinh dưỡng chính gồm đường bột (gạo, khoai), đạm (thịt, cá, trứng), béo (dầu thực vật, mỡ cá), vitamin và khoáng chất. Đặc biệt, ưu tiên bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C (từ các loại trái cây như cam, kiwi, ổi) và kẽm (từ thịt đỏ, hải sản, các loại hạt) nhằm tăng sức đề kháng cho trẻ.
- Hạn chế những thực phẩm gây hại cho cơ thể như đồ chiên rán, đồ cay nóng, nước uống có gas vì có thể gây kích ứng, khiến cơn ho kéo dài hơn.
- Cho bé uống nhiều nước ấm, giúp làm loãng và tống đờm dễ dàng, từ đó giảm tình trạng ho và khó chịu
- Ngủ đủ giấc và đúng giờ (8-10 tiếng mỗi đêm) giúp bé tái tạo năng lượng, phục hồi các tổn thương và tăng cường khả năng miễn dịch.
- Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với khói bụi, khói thuốc lá nhằm tránh những tác nhân kích ứng đường hô hấp gây ho.
4. Cách phòng tránh tình trạng bé bị ho đờm
Đối với bé bị ho đờm, việc phòng bệnh đóng vai trò đặc biệt quan trọng, vì trẻ còn quá nhỏ sẽ rất khó tự khạc đờm. Nhờ áp dụng các biện pháp phòng ngừa, cha mẹ không chỉ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh cho con mà còn hỗ trợ nâng cao sức đề kháng, đảm bảo trẻ phát triển khỏe mạnh hơn. Dưới đây là một số cách phòng tránh hiệu quả mà cha mẹ có thể tham khảo:
- Giữ ấm cơ thể cho trẻ, đặc biệt khi thời tiết lạnh.
- Rửa tay thường xuyên để ngăn ngừa lây nhiễm virus và vi khuẩn.
- Hạn chế để trẻ tiếp xúc với người bệnh hoặc các nguồn gây bệnh.
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học để tăng cường hệ miễn dịch.
- Vệ sinh mũi họng thường xuyên bằng nước muối sinh lý.
- Tiêm phòng đầy đủ các vaccine phòng bệnh hô hấp.
5. Tổng kết
Triệu chứng ho ra đờm là một phản xạ tự nhiên giúp cơ thể làm sạch đường hô hấp, nhưng nếu kèm theo sốt cao, khó thở, đờm đổi màu bất thường hoặc trẻ quấy khóc kéo dài, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám sớm để tránh bệnh lý nguy hiểm.
Để giảm triệu chứng trẻ bị ho ra đờm tại nhà, cha mẹ cần áp dụng các phương pháp đơn giản như cho trẻ uống nước ấm, vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý, giữ ấm cơ thể và duy trì độ ẩm không khí. Một số mẹo dân gian như húng chanh kết hợp đường phèn, chanh mật ong hoặc nước gừng ấm cũng giúp làm dịu cho cổ họng và hỗ trợ tiêu đờm hiệu quả.
Với trẻ trên 3 tuổi, cha mẹ nên tham khảo sản phẩm bảo vệ sức khỏe
của Dược Bình Đông, một sản phẩm hỗ trợ giảm ho, tiêu đờm, làm dịu đau họng và bổ phổi đạt chuẩn GMP do Bộ Y Tế quy định. Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua hotline 028.39.808.808 hoặc truy cập vào website để được hỗ trợ nhanh chóng!
Lưu ý, các sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
6. Câu hỏi và Bình luận
Trả lời: Kháng sinh chỉ được dùng khi ho ra đờm do nhiễm khuẩn, không có tác dụng với virus. Việc tự ý dùng kháng sinh có thể gây kháng thuốc, vì vậy cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Trả lời: Ho nhiều đờm có khả năng liên quan đến viêm phế quản, viêm phổi, hen suyễn hoặc viêm tiểu phế quản. Nếu trẻ khó thở, sốt cao, tím tái môi, cần đưa đi khám ngay.
Trả lời: Khi trẻ ho có đờm, cha mẹ có thể vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý, giữ ấm cơ thể, cho trẻ uống nước ấm và thử các mẹo như húng chanh kèm đường phèn. Nếu ho kéo dài trên 7 ngày hoặc có dấu hiệu bất thường (khó thở, đờm đổi màu) cần đi khám bác sĩ.
Trả lời: Bạn có thể dùng húng chanh với đường phèn, chanh hấp mật ong, nước gừng ấm hoặc cam nướng mật ong để giúp làm dịu họng, giảm ho và tiêu đờm hiệu quả.