Nhờ ưu điểm dễ tìm và lành tính, thảo dược tự nhiên ngày càng được nhiều người tin dùng để hỗ trợ sức khỏe gan thận. Đây là giải pháp đang được quan tâm khi các vấn đề gan nóng hay thận yếu dần trở nên phổ biến trong xã hội hiện đại.
Môi trường ô nhiễm, áp lực công việc, căng thẳng kéo dài hay thường xuyên tiếp xúc với chất độc hại đang dần làm suy yếu cơ thể, thể hiện qua các dấu hiệu như mẩn ngứa, mụn nhọt hay tiểu đêm thường xuyên. Gan và thận có mối liên hệ chặt chẽ trong việc đào thải độc tố. Do đó, khi một cơ quan suy yếu sẽ tạo gánh nặng cho cơ quan còn lại, tạo ra vòng luẩn quẩn làm suy giảm sức khỏe tổng thể. Điều này làm rõ nhu cầu cấp thiết về các giải pháp bảo vệ gan thận trong đời sống ngày nay.
Tuy nhiên, để đạt hiệu quả và tránh tác hại không mong muốn, việc sử dụng thảo dược cần được thực hiện đúng cách. Vậy uống lá gì để tốt cho gan thận? Cần có những tiêu chí lựa chọn như thế nào? Hãy cùng Dược Bình Đông khám phá qua bài viết này.
1. Thảo dược giúp mát gan và bổ thận
Các loại thảo dược từ lâu đã được dùng để hỗ trợ mát gan, bổ thận và tăng cường chức năng lọc thải độc tố. Khi dùng đúng cách, thảo dược có thể giúp cơ thể khỏe mạnh hơn, giảm nóng gan, tiểu đêm và cải thiện tiêu hóa.
Trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp hỗ trợ nào, việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo là rất quan trọng để đảm bảo gan và thận được chăm sóc đúng cách:
- Gan bị quá tải (gan nóng, gan yếu) sẽ xuất hiện các triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn, hơi thở có mùi, nổi mẩn ngứa, mề đay, mụn nhọt,… Trường hợp nặng hơn có thể xuất hiện vàng da, vàng mắt.
- Thận suy yếu thường biểu hiện qua các dấu hiệu như đổ mồ hôi bất thường, đi vệ sinh ban đêm, tiểu nhiều, tiểu rắt, tiểu són, tiêu chảy hoặc táo bón. Đồng thời, bạn cũng dễ bị hoa mắt, chóng mặt, ù tai, hay quên, tóc khô xơ, rụng nhiều, thậm chí là tóc bạc sớm.
Ngoài ra, chức năng của gan thận suy giảm thường đi kèm với các biểu hiện chung như mệt mỏi, chán ăn, mất tập trung và mất ngủ.
Tuy nhiên, sử dụng thảo dược mát gan bổ thận cần được thực hiện hợp lý, tránh lạm dụng gây mất cân bằng khiến và khiến gan thận càng bị quá tải. Khi đó, quá trình lọc độc tố bị suy giảm, dễ gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Đồng thời, bạn cần nhớ rằng, việc bổ sung nước uống thanh lọc gan thận chỉ đóng vai trò hỗ trợ chứ không thể thay thế phương pháp điều trị y khoa.
Do đó, nếu cơ thể có các triệu chứng như mệt mỏi, uể oải, nước tiểu sẫm màu hoặc bất kỳ dấu hiệu bất thường nào khác kéo dài hơn 2 tuần, bạn nên đến gặp bác sĩ ngay. Việc kiểm tra và phát hiện sớm giúp bạn có được phương án điều trị kịp thời, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
2. Uống thảo dược gì giúp giải độc gan?
2.1. Trà xanh
Trà xanh (Camellia sinensis) chứa nhiều polyphenol, đặc biệt là EGCG, giúp chống oxy hóa và bảo vệ tế bào. Nhờ khả năng thanh lọc và giảm viêm, trà xanh giúp gan thận hoạt động tốt hơn, hỗ trợ giải độc và giảm nóng trong. Đồng thời, chất chống oxy hóa mạnh catechin trong trà xanh có thể hỗ trợ cơ thể chống lại tổn thương và giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư, trong đó có ung thư gan. Bạn có thể tham khảo thêm các loại trà giải độc gan hiệu quả tại đây.
Trà xanh giàu chất oxy hóa
Cách sử dụng: Hãm khoảng 5-10g lá tươi hoặc 3-5g trà khô, hãm với 300-400ml nước sôi trong 5-10 phút, uống khi còn ấm.
Lưu ý khi dùng trà xanh:
- Không nên uống trà xanh khi đói vì có thể gây cồn cào, khó chịu dạ dày.
- Hạn chế uống quá nhiều trà hoặc trà quá đậm đặc để tránh mất ngủ, kích thích thần kinh và tăng axit dạ dày.
2.2. Cây diệp hạ châu (Chó đẻ răng cưa)
Diệp hạ châu (Phyllanthus urinaria) chứa phyllanthin, hypophyllanthin, flavonoid và saponin, giúp giải độc gan, ức chế virus viêm gan B và bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương do rượu bia, thực phẩm độc hại. Ngoài ra, thảo dược này có tác dụng lợi tiểu, hỗ trợ thận đào thải độc tố, giúp cải thiện chức năng bài tiết và giảm nguy cơ viêm nhiễm.
Cách sử dụng:
- Khi hãm trà, dùng 10-15g diệp hạ châu khô, cho vào 300ml nước sôi, hãm khoảng 10-15 phút, uống khi còn ấm để phát huy tác dụng tốt nhất.
- Khi sắc nước, đun 20-30g diệp hạ châu khô với 1 lít nước, đun nhỏ lửa trong 15 phút, sau đó lọc bã và uống trong ngày.
Lưu ý khi dùng: Diệp hạ châu gây các tác dụng phụ như hạ đường huyết, đi ngoài, đầy bụng, buồn nôn. Bạn đặc biệt cẩn thận khi đang uống thuốc điều trị huyết áp. Người có huyết áp thấp, phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Diệp hạ châu khô
2.3. Nhân trần
Nhân trần (Adenosma caeruleum) giúp tăng tiết mật, giảm viêm, làm giảm men gan và hỗ trợ gan đào thải độc tố hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, thảo dược này có tính lợi tiểu, giúp thận lọc bỏ độc tố tốt hơn, giảm nguy cơ sỏi thận, ngăn ngừa viêm nhiễm đường tiết niệu và cải thiện chức năng bài tiết.
Cách thực hiện: Đun 30g nhân trần khô hoặc tươi với 1-1,5 lít nước trong 10-15 phút, sau đó để nguội và uống thay nước lọc.
Lưu ý khi dùng nhân trần cho bạn:
- Không nên uống trà nhân trần hằng ngày nếu không có bệnh hay nguy cơ mắc bệnh.
- Người có thể hàn hoặc bị lạnh bụng không nên uống vì nhân trần có tính mát.
- Không kết hợp nhân trần với cam thảo, vì cả hai loại thảo dược này đều không nên dùng kéo dài.
2.4. Rau má
Rau má (Centella asiatica) có vị hơi đắng, tính mát, giúp thanh nhiệt, lợi tiểu,… Với đặc tính này, rau má tăng cường quá trình thải độc và giảm tích tụ độc tố, từ đó hỗ trợ gan và thận hoạt động hiệu quả hơn.
Cách sử dụng: Rau má có thể được dùng theo nhiều cách khác nhau để phát huy công dụng mát gan, thanh nhiệt, giải độc thận.
- Ăn sống.
- Nước ép.
- Nấu canh.
Lưu ý khi sử dụng:
- Không nên uống quá 500ml nước ép rau má mỗi ngày hoặc ăn sống quá 30-40g/ngày để tránh gây tụt huyết áp, lạnh bụng hoặc tiêu chảy.
- Người có huyết áp thấp hoặc tiêu hóa kém nên hạn chế dùng để tránh ảnh hưởng sức khỏe.
2.5. Râu ngô
Râu ngô (Stigmata Maydis) vị ngọt, tính bình, giúp thanh nhiệt, đào thải độc tố ra khỏi cơ thể nhờ tác dụng lợi tiểu, từ đó chức năng gan thận được cải thiện. Ngoài ra, râu ngô còn có đặc tính kháng viêm, hạ cholesterol, hỗ trợ tốt cho người bị gan nhiễm mỡ, viêm thận hoặc suy giảm chức năng thận.
Cách dùng:
- Đun 20-30g râu ngô tươi hoặc khô với 1-1.5 lít nước, để sôi, lửa trong 10 phút, sau đó lọc lấy nước uống trong ngày.
- Cho 10-15g râu ngô khô vào 300ml nước sôi, hãm trong 10-15 phút, uống khi còn ấm.
Lưu ý khi sử dụng:
- Không nên dùng râu ngô liên tục quá 10 ngày để tránh rối loạn điện giải.
- Không uống vào buổi tối, vì có thể gây lợi tiểu nhiều, dẫn đến tiểu đêm, ảnh hưởng giấc ngủ.
2.6. Atiso – Mát gan, lợi tiểu
Atiso (Cynara scolymus) có vị đắng, hơi ngọt, giúp tăng tiết mật, hỗ trợ gan thải độc và giảm viêm. Nhờ tác dụng lợi tiểu, atiso giúp đào thải cặn bã, giảm tích nước và ngăn ngừa sỏi thận, từ đó cải thiện chức năng gan thận một cách tự nhiên.
Cách sử dụng: Làm sạch 2 búp atiso rồi đem đun cùng 200ml nước trong vòng 40 phút. Vớt búp hoa ra rồi thêm đường phèn vào nước và đun tới khi đường tan. Để nước nguội và uống ngay trong ngày.
Ngoài ra, atiso còn được dùng trong các bài thuốc Đông y, kết hợp với thảo dược khác để tăng hiệu quả bảo vệ gan thận.
Lưu ý khi dùng:
- Những người nhạy cảm với atiso nên thận trọng, hạn chế dùng thảo dược này để tránh bị kích ứng.
- Không nên uống trà atiso để quá lâu vì có thể sinh ra chất bất lợi cho sức khỏe.
- Để đảm bảo hiệu quả, bạn cần chọn atiso sạch, không lẫn chất bảo quản.
Atiso lợi cho gan và thận
2.7. Thuốc nam khác có công dụng mát gan giải độc thận
Bên cạnh những thảo dược phổ biến đã đề cập, nhiều cây thuốc nam khác cũng có tác dụng thanh nhiệt, giải độc gan thận và tăng cường sức khỏe:
- Hoa cúc giúp giải độc gan, ngăn chặn sự tích tụ các hóa chất độc hại và chất phóng xạ, đồng thời tăng cường sức đề kháng.
- Xạ đen hỗ trợ bảo vệ gan, chống viêm và tăng cường chức năng thận.
- Nhọ nồi có tác dụng bổ thận âm, lương huyết, giúp thanh lọc cơ thể, cải thiện chức năng gan và hỗ trợ các vấn đề về gan và vàng da.
- Mã đề giúp thanh nhiệt, giải độc gan, làm giảm phong nhiệt ở gan thận.
- Bồ công anh có công dụng thanh nhiệt, giải độc, thông sữa, lợi tiểu,…
- Vối hỗ trợ hạ men gan, kích thích tiêu hóa, lợi tiểu và thành nhiệt, giúp gan và thận hoạt động tốt hơn.
Ngoài các loại thảo dược trên, nhiều cây thuốc nam khác như Hoàng kỳ, Đương quy, An xoa.… cũng được sử dụng trong các bài thuốc giúp thanh nhiệt, giải độc, mát gan, bổ thận.
3. Lưu ý để sử dụng thuốc nam mát gan bổ thận hiệu quả
3.1. Lưu ý khi lựa chọn và sử dụng thuốc nam
Thuốc nam là phương pháp hỗ trợ giải độc gan và bảo vệ gan thận an toàn khi được dùng đúng cách. Tuy nhiên, việc lạm dụng hoặc kết hợp sai cách có thể gây phản tác dụng. Dưới đây là những điều mà bạn cần lưu ý trong lựa chọn và sử dụng mà bạn cần biết:
- Chọn nguồn nguyên liệu sạch, an toàn, không thuốc trừ sâu và hóa chất bảo quản.
- Dùng trong thời gian ngắn, hạn chế sử dụng liên tục trong thời gian dài.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ, đặc biệt với những người có bệnh nền.
- Dùng đúng liều lượng và liệu trình để hạn chế quá liều gây hại cho gan thận. Đọc thêm bài viết: Uống thuốc nam có hại gan không?
- Không tự ý phối hợp các phương pháp điều trị, tránh tự ý kết hợp thuốc nam với thuốc tây hoặc các loại thảo dược với nhau vì có thể gây tương tác thuốc bất lợi hoặc làm tăng tác dụng phụ.
3.2. Dấu hiệu cần dừng sử dụng thuốc nam hoặc và nên đến gặp bác sĩ
Trong một số trường hợp, cơ thể có phản ứng không mong muốn khi sử dụng thuốc nam. Nếu gặp bất kỳ dấu hiệu nào dưới đây, bạn cần ngừng sử dụng ngay và đi khám bác sĩ:
- Đau bụng dữ dội, buồn nôn, tiêu chảy kéo dài.
- Choáng váng, tụt huyết áp, cảm thấy yếu mệt bất thường.
- Dị ứng, nổi mẩn đỏ, ngứa toàn thân.
- Vàng da, vàng mắt nặng hơn so với trước khi dùng.
Thăm khám bác sĩ ngay khi bị vàng mắt, vàng da
3.3. Đối tượng cần đặc biệt lưu ý khi sử dụng thảo dược mát gan bổ thận
Mặc dù thuốc nam mang lại nhiều lợi ích và thường an toàn khi sử dụng đúng cách, nhưng một số đối tượng cần lưu ý và thận trọng:
- Trẻ em.
- Phụ nữ đang trong thai kỳ hoặc cho con bú.
- Người đang có bệnh nền.
4. Kết hợp với những thói quen lành mạnh để cải thiện sức khỏe tổng thể
Thói quen sinh hoạt lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện và bảo vệ chức năng gan thận. Khi xây dựng một chế độ ăn uống điều độ, luyện tập hợp lý và duy trì tinh thần thoải mái, cơ thể bạn sẽ thải độc hiệu quả hơn.
- Ăn uống điều độ, lành mạnh và đúng giờ, đảm bảo đầy đủ và cân đối 4 nhóm chất dinh dưỡng chính (Carbohydrate, Protein, Lipid, Vitamin và Khoáng chất). Đặc biệt, bạn nên ưu tiên thực phẩm tốt cho gan như rau xanh, trái cây, các thực phẩm giàu chất xơ, chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất để giúp hỗ trợ gan thải độc. Xem thêm: Các thực phẩm tốt cho gan thận.
- Hạn chế thực phẩm gây nóng trong người, để tránh ảnh hưởng đến chức năng gan thận. Các thực phẩm cần hạn chế bao gồm: thức ăn nhiều dầu mỡ, chiên rán, thức ăn nhanh, thực phẩm chứa nhiều muối và rượu bia,…
- Uống đủ nước, khoảng 1,5 – 2 lít mỗi ngày để hỗ trợ quá trình lọc và đào thải độc tố.
- Tập luyện thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày để tăng cường quá trình trao đổi chất, duy trì hoạt động của gan thận và các cơ quan khác. Đặc biệt hiệu quả là bài tập yoga giúp cải thiện chức năng gan.
- Giữ tinh thần thoải mái, cân bằng thời gian giữa làm việc và nghỉ ngơi.
- Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ giúp cơ thể giải độc hiệu quả.
Ngoài ra, bạn có thể áp dụng một số phương pháp giải độc tự nhiên tại nhà như:
- Ngâm chân với nước ấm hoặc thảo dược (gừng, ngải cứu, lá lốt,…) giúp thư giãn, kích thích tuần hoàn máu và hỗ trợ đào thải độc tố.
- Xông hơi giúp cơ thể tiết mồ hôi, loại bỏ độc tố qua da và hỗ trợ quá trình thành lọc tự nhiên.
- Massage trị liệu giúp cải thiện lưu thông máu, giảm sưng đau và tăng cường khả năng đào thải độc tố của cơ thể.
Bên cạnh các thói quen sinh hoạt, việc duy trì những thói quen bảo vệ sức khỏe cũng đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa các bệnh về gan thận.
- Khám sức khỏe định kỳ (6 tháng hoặc 1 năm/lần) để phát hiện sớm các bệnh lý (nếu có) và có phương pháp điều trị kịp thời.
- Dùng thuốc đúng cách, theo sự chỉ dẫn của bác sĩ, không tự ý sử dụng thuốc, đặc biệt là các loại thuốc có thể ảnh hưởng gây hại đến gan thận.
- Quan hệ tình dùng an toàn để ngăn ngừa các bệnh lây qua đường tình dục có thể ảnh hưởng đến gan như viêm gan B, C.
- Tránh môi trường độc hại hoặc có nguy cơ lây nhiễm bệnh gan như không dùng chung đồ cá nhân sắc nhọn, tránh tiếp xúc với hóa chất độc hại mà không có bảo hộ.
5. Tổng kết
Như đã trình bày, các loại thảo dược như trà xanh, diệp hạ châu, nhân trần, rau má, atiso phát huy tốt hiệu quả trong việc làm mát gan và bổ thận, hỗ trợ sức khỏe tốt. Tuy nhiên, người dùng cần chú ý đến các dấu hiệu cảnh báo như kích ứng hay tác dụng phụ để sử dụng an toàn. Đồng thời, bạn cần lưu ý rằng, phương pháp uống lá mát gan bổ thận chỉ có tác dụng hỗ trợ, không thay thế được các phương pháp điều trị y khoa.
Bên cạnh việc dùng thảo dược, duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh hằng ngày – từ ăn uống, nghỉ ngơi đến vận động – là yếu tố không thể thiếu để bảo vệ và tăng cường chức năng gan thận một cách bền vững.
Bạn cũng có thể tìm đến các sản phẩm tiện lợi, dễ dùng và phù hợp với nhịp sống hiện đại, trong đó có 2 sản phẩm nổi bật của Dược Bình Đông dành cho gan và thận:
- Long Đởm Giải Độc Gan của Dược Bình Đông là sản phẩm được bào chế từ các thảo dược thiên nhiên, lành tính như Diệp hạ châu, Long đởm thảo, Nhân trần, Atiso,… có tác dụng thanh nhiệt, mát gan và giải độc gan, tăng cường chức năng thải độc của gan, giảm triệu chứng nóng trong người, giảm mụn nhọt, da bị mẩn ngứa,…
- Bổ Thận Bình Đông là sự kết hợp hài hòa với nhiều loại thảo dược giúp bổ thận dương như Ngưu Tất, Phá Cố Chỉ, Độc Hoạt, Thỏ Ty Tử, Đỗ Trọng, Cẩu Tích và gia thêm các thảo dược bổ thận âm như Thục Địa, Đương Quy có tác dụng dưỡng thận, hỗ trợ giảm triệu chứng đau lưng, mỏi gối, tiểu đêm, tiểu nhiều lần, tiểu không tự chủ, tiểu rát do thận kém.
Lưu ý: Các sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
