Trong những năm gần đây, xu hướng sử dụng thuốc nam đang ngày càng phổ biến như một phương pháp thay thế cho thuốc tây. Nhiều người tin rằng thuốc nam có nguồn gốc từ thảo dược, an toàn, ít tác dụng phụ và có thể sử dụng lâu dài để bồi bổ sức khỏe.
Tuy nhiên, bên cạnh lợi ích được truyền tai, nhiều báo chí và chuyên gia y tế đã lên tiếng cảnh báo về nguy cơ thuốc nam ảnh hưởng đến gan – cơ quan trọng yếu chịu trách nhiệm chuyển hóa và thải trừ độc tố trong cơ thể, . Điều này đã khiến không ít người phải lo lắng.
Vậy uống thuốc nam có thực sự gây hại cho gan không? Làm thế nào để sử dụng thuốc nam một cách khoa học và tránh ảnh hưởng đến sức khỏe? Hãy cùng Dược Bình Đông tìm câu trả lời cho câu hỏi “uống thuốc nam có hại gan không” cũng như nắm thêm cách dùng thuốc nam hiệu quả, an toàn.
1. Đôi nét về thuốc nam
Thuốc Đông y là loại thuốc có nguồn gốc từ động vật, thực vật hoặc khoáng vật để hỗ trợ điều trị bệnh và tăng cường sức khỏe, dân gian thường gọi là thuốc nam và thuốc bắc. Nếu thuốc bắc có xuất xứ từ Trung Quốc thì thuốc Nam là loại thuốc có nguồn gốc từ Việt Nam.
Là một phần của thuốc Đông y nên thuốc nam vẫn luôn được sử dụng theo các lý luận của Đông y. Theo đó, các lý luận đều dựa trên nền tảng triết học cổ Trung Hoa: Âm Dương, Ngũ Hành. Âm Dương, Ngũ Hành cân bằng thì cơ thể khỏe mạnh, việc chữa bệnh nhằm lập lại trạng thái cân bằng của các yếu tố này.
Thuốc nam là loại thuốc có nguồn gốc từ Việt Nam
Tùy vào mục đích sử dụng và để tối ưu hóa tác dụng của thuốc mà thuốc nam được bào chế thành nhiều dạng khác nhau, bao gồm:
- Thuốc sắc.
- Thuốc viên hoàn.
- Thuốc bột.
- Rượu thuốc.
- Thuốc đắp.
Thuốc Nam được nhiều người tin dùng
Xuất phát từ triết lý điều trị, thành phần lành tính và nhiều lợi ích khác mà thuốc nam dần được ưa chuộng. Tuy nhiên, có một số sai lầm phổ biến mà nhiều người thường mắc phải khi dùng thuốc nam như:
- Sai lầm về nguồn gốc: lựa chọn và sử dụng dược liệu không rõ nguồn.
- Sai lầm về liệu lượng: dùng thuốc quá ít hoặc nhiều, không theo hướng dẫn.
- Sai lầm về kết hợp: phối hợp các vị thuốc không phù hợp với nhau hoặc gây tương tác nguy hiểm khi dùng với thuốc tây.
2. Vì sao uống thuốc nam lại hại gan
Dù có nguồn gốc từ thiên nhiên, nhưng nếu sử dụng sai cách, thuốc nam vẫn có thể gây ra tổn thương gan nghiêm trọng:
2.1. Dùng thảo dược có độc tính hoặc chưa qua kiểm định
Một số thảo dược phổ biến, thông dụng, được sử dụng thường xuyên nhưng vốn chứa độc tố mà nhiều người chưa biết. Chính vì thế, chúng dễ bị lạm dụng và gây ra nhiều tác hại hơn là lợi ích cho sức khỏe. Ví dụ như một số loại thảo dược sau:
- Cây chó đẻ răng cưa (Diệp hạ châu): Dù có tác dụng hỗ trợ viêm gan, nhưng nếu dùng lâu dài có thể làm giảm chức năng gan.
- Cam thảo: Dùng quá nhiều có thể khiến gan hoạt động quá mức, gây suy gan.
Cam thảo có thể gây suy gan
2.2. Sử dụng thuốc nam không rõ nguồn gốc
Nhiều người mua dược liệu từ các nguồn không kiểm soát chất lượng, đặc biệt là các loại thuốc nam bán trôi nổi trên thị trường, không qua kiểm định y tế. Những mối nguy hiểm tiềm ẩn từ sản phẩm trôi nổi gây hại cho gan có thể kể đến như:
- Dược liệu tẩm hóa chất bảo quản, còn dư lượng thuốc trừ sâu: Một số dược liệu đã bị tẩm lưu huỳnh hoặc một số chất bảo quản để chống ẩm mốc. Tuy nhiên, việc sử dụng lâu dài những dược liệu này có thể làm tăng nguy cơ nhiễm độc gan.
- Lẫn tạp chất, kim loại nặng: Thuốc nam không đạt chuẩn có thể chứa kim loại nặng hoặc tạp chất độc hại, gây suy giảm chức năng gan.
- Dược liệu kém chất lượng, nhiễm nấm mốc: Nếu sử dụng dược liệu bị mốc hoặc kém chất lượng (không rõ nguồn gốc hoặc bị bẩn), người bệnh có thể bị nhiễm độc gan do vi khuẩn và độc tố từ nấm mốc.
2.3. Uống thuốc nam quá liều hoặc kéo dài
Nhiều người cho rằng thuốc nam có nguồn gốc từ thiên nhiên nên có thể sử dụng thường xuyên mà không gây hại. Tuy nhiên, bất kỳ dược liệu nào cũng cần được dùng đúng liều lượng. Nếu không, gan sẽ bị ảnh hưởng.
- Gan phải làm việc quá tải để chuyển hóa các chất có trong thuốc nam, bao gồm cả hoạt chất và tạp chất, gây tăng men gan, ảnh hưởng đến chức năng gan.
- Một số dược liệu khi dùng quá mức có thể gây phản ứng ngược, làm tích tụ độc tố trong gan.
- Sử dụng lâu dài làm gan không kịp đào thải độc tố, có thể gây gan nhiễm mỡ, xơ gan, viêm gan cấp tính,…
Cần sử dụng thuốc đúng liều lượng để tránh tác dụng không mong muốn
2.4. Dùng chung với thuốc tây mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ
Nhiều người mắc sai lầm nghiêm trọng khi tin rằng thuốc Nam vì có nguồn gốc thảo dược tự nhiên nên có thể kết hợp tùy tiện với các loại thuốc khác để tăng hiệu quả điều trị. Tuy nhiên, trên thực tế, các hoạt chất trong thuốc nam có thể tương tác với thuốc tây, gây những trình trạng như:
- Gây quá tải chuyển hóa gan do gan xử lý cùng lúc nhiều loại dược chất dẫn đến tổn thương gây nguy cơ ngộ độc gan.
- Các hoạt chất trong dược liệu gây tương tác với thuốc tây, làm giảm hiệu quả của thuốc tây, thậm chí gây hại cho cơ thể.
Cần kết hợp thuốc Nam dựa theo ý kiến của y bác sĩ và không tự ý thực hiện
2.5. Thuốc nam có trộn tân dược
Bên cạnh đó, một số loại thuốc nam trôi nổi trên thị trường có thể bị trộn thêm tân dược như Corticoid, Paracetamol, kháng sinh,… mà người dùng không hề hay biết. Việc sử dụng những loại thuốc này trong thời gian dài có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng, đặc biệt là ở những người đã có tiền sự bệnh gan.
2.6. Người có bệnh gan nhưng tự ý dùng thuốc nam
Nhiều người tin rằng khi gan bị tổn thương, việc sử dụng thuốc nam để giải độc sẽ giúp gan phục hồi nhanh hơn. Quan niệm này khiến không ít người tự ý dùng thuốc nam mà không có sự hướng dẫn từ bác sĩ, với hi vọng rằng các dược liệu tự nhiên sẽ hỗ trợ thanh lọc và phục hồi gan.
Trên một lá gan đang bị suy yếu, việc bổ sung lượng lớn thuốc giải độc sẽ khiến cho:
- Gan đã bị tổn thương, không thể chuyển hóa hết hoạt chất trong thuốc nam, dễ gây tích tụ độc tố.
- Một số dược liệu có thể làm tăng men gan, khiến tình trạng bệnh gan nghiêm trọng hơn.
- Nếu sử dụng thuốc nam không phù hợp, có thể đẩy nhanh quá trình suy gan, xơ gan.
3. Dấu hiệu nhận biết gan đang bị tổn thương
Gan là cơ quan chịu trách nhiệm chính trong việc chuyển hóa và đào thải độc tố trong cơ thể. Tìm hiểu thêm thêm về vai trò và chức năng thải độc của gan.
Khi sử dụng thuốc sai cách, cơ quan này có thể bị quá tải, tổn thương hoặc nhiễm độc. Nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào dưới đây, bạn cần ngưng sử dụng thuốc ngay lập tức và đến gặp bác sĩ sớm để tránh nguy cơ suy gan nghiêm trọng:
- Mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn.
- Nước tiểu sẫm màu.
- Vàng da, vàng mắt.
- Đau tức vùng hạ sườn phải.
- Mẩn ngứa, nổi mề đay toàn thân.
- Phân bạc màu, tiêu chảy kéo dài.
Cần kết hợp thuốc Nam dựa theo ý kiến của y bác sĩ và không tự ý thực hiện
4. Lời khuyên để uống thuốc nam an toàn, không gây hại gan
Để đạt được hiệu quả hỗ trợ điều trị cũng như an toàn trong quá trình sử dụng thuốc nam, một vài nguyên tắc quan trọng cần lưu ý như sau:
- Sử dụng thuốc đúng bệnh, đúng thể trạng.
- Chọn thuốc nam có nguồn gốc rõ ràng, tránh hàng trôi nổi, không rõ thành phần.
- Không tự ý phối hợp nhiều loại thảo dược khi chưa có chỉ định từ chuyên gia.
- Không uống quá liều lượng hoặc dùng trong thời gian dài mà không có hướng dẫn.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng, đặc biệt nếu đang điều trị bệnh gan hoặc đang uống thuốc tây.
- Kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh, tránh rượu bia, tránh đồ ăn nhiều dầu mỡ để giảm áp lực cho gan.
5. Tổng kết
Uống thuốc nam không phải lúc nào cũng gây hại cho gan. Chỉ khi dùng sai cách, thuốc nam mới có thể gây tổn thương gan. Để bảo vệ sức khỏe, cần chọn dược liệu chất lượng, sử dụng đúng liều lượng và tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi dùng.
Trong trường hợp bạn đang gặp phải các dấu hiệu như nổi mụn nhọt, mẩn ngứa, hơi thở có mùi, tiêu hóa kém, nóng trong người,… xuất phát từ những thói quen sinh hoạt, bạn có thể tìm một giải pháp từ thảo dược thiên nhiên để giúp thanh nhiệt, giảm nóng gan và duy trì lá gan khỏe mạnh. Một trong những sản phẩm đó có thể kể đến sản phẩm bảo vệ sức khỏe Long Đởm Giải Độc Gan của Dược Bình Đông, giúp thanh nhiệt, giải độc, mát gan giảm nóng gan và tăng cường chức năng gan.
Sản phẩm bảo vệ sức khỏe Long Đởm Giải Độc Gan của Dược Bình Đông
Dược Bình Đông là thương hiệu với hơn 70 năm kinh nghiệm, chuyên sản xuất các sản phẩm bảo vệ sức khỏe với thành phần từ thảo dược thiên nhiên. Sản phẩm của Dược Bình Đông là sự kết hợp giữa tinh hoa Y học cổ truyền và công nghệ sản xuất hiện đại. Để có thêm thông tin về các sản phẩm của Dược Bình Đông và được tư vấn về các vấn đề về sức khỏe, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua hotline 028.39.808.808.
Lưu ý: Các sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
