Hay bị tê chân tay bệnh gì? Biến chứng nguy hiểm và Dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Hiện tượng mất cảm giác, ngứa ran hoặc cảm giác như kim châm ở tay chân, thường xuất hiện khi dây thần kinh hoặc mạch máu bị chèn ép. Điều này không chỉ gây khó chịu cho người bệnh mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hằng ngày, làm giảm khả năng vận động, gây khó khăn trong công việc và sinh hoạt cá nhân. Trong bài viết này, Dược Bình Đông sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các nguyên nhân gây tê bì chân tay, từ đó giúp bạn nhận biết các dấu hiệu sớm và tìm hiểu những phương pháp điều trị phù hợp.

1. Đôi nét về tình trạng tê bì chân tay

1.1. Giới thiệu ngắn gọn về tình trạng tê bì chân tay

Tê bì chân tay là hiện tượng mất cảm giác hoặc cảm giác châm chích ở một phần như ngón tay, bàn tay, bàn chân, ngón chân, bả vai hoặc toàn bộ cánh tay, chân. Tê bì chân tay thường bắt đầu biểu hiện ở cánh tay, tiếp đó sẽ là cảm giác tê bì lan xuống cổ tay, bàn tay và sau cùng là ngón tay,… Hiện tượng tê bì có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai bên cơ thể (bên trái hoặc bên phải) và thường xảy ra sau khi ngồi lâu hoặc vừa thức dậy, thường gặp ở nhóm đối tượng người lớn tuổi, dân văn phòng hoặc người thường xuyên vận động.

1.2. Biểu hiện của tê bì chân tay

Khi gặp tình trạng tê bì chân tay, bạn thường sẽ có cảm giác như kim châm, ngứa ran hoặc như kiến bò trên da. Ngoài ra, bạn còn bị mất cảm giác khiến cuộc sống hằng ngày gặp trở ngại. Đôi khi, người bệnh còn cảm thấy lạnh hoặc nóng bất thường ở các chi. 

Dưới đây là những biểu hiện cụ thể của tê bì chân tay:

• Đau mỏi cổ, vai, gáy lan xuống nửa người.
• Cảm giác tê bắt đầu từ cánh tay, sau đó lan dần đến các ngón tay. Khi giữ nguyên tay hoặc chân ở một tư thế quá lâu, sẽ có cảm giác tê râm ran như kiến bò. 
• Cảm giác như bị châm chích, nóng ran ở tay chân.
• Chuột rút ở tay, chân.

Tê bì chân tay – Nỗi ác mộng của nhiều người

Bên cạnh các triệu chứng chính của tê bì chân tay, người bệnh có thể gặp phải những biểu hiện kèm theo như:

• Đau lưng, mỏi gối.
• Ngủ không đủ giấc gây ra sự mệt mỏi, uể oải, ăn uống không ngon hoặc có thể nhức mỏi làm mất ngủ.  
• Tê bì chân tay thường xuất hiện vào sáng sớm thức dậy, cuối ngày và ban đêm.

1.3. Biến chứng & khi nào gặp bác sĩ

Cảm giác tê bì, ngứa ran ở chân tay trong thời gian đầu có thể không quá nghiêm trọng nên  nhiều người chủ quan, không đi bác sĩ thăm khám bệnh. Nhưng nếu không được điều trị kịp thời, triệu chứng của tê bì chân tay có thể trở nên nghiêm trọng, gây ra nhiều biến chứng khiến sức khỏe và cuộc sống của người bệnh bị trì trệ.

Dưới đây là những biến chứng của tê bì chân tay mà người bệnh gặp phải:

• Mất ăn, mất ngủ và sức khỏe bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
• Bệnh nhân gặp khó khăn trong sinh hoạt, làm việc và đi lại hằng ngày.
• Tê bì tay chân sẽ gây ra biến chứng nghiêm trọng nếu không đi chữa bệnh kịp thời. Người bệnh có thể bị teo cơ, liệt chi, không còn khả năng vận động hoặc rối loạn đại tiểu tiện.
• Xuất hiện khối u ác tính khiến hệ thống dây thần kinh bị chèn ép, gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh.

Dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Nếu tình trạng tê bì chân tay chỉ xuất hiện trong khoảng 1 – 5 tuần, nguyên nhân có thể do tác nhân cơ học như tư thế không đúng hoặc áp lực tạm thời lên các dây thần kinh. Trong trường hợp này, người bệnh cần theo dõi thêm. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng xuất hiện liên tục trong hơn 6 tuần, bạn cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế để thăm khám và điều trị sớm hoặc chú ý đến các dấu hiệu bất thường khác như:

• Các triệu chứng mạn tính gồm Chóng mặt, đau đầu, hay quên, khó thở, co giật.
• Màu sắc hay hình dạng của chân, bàn chân có sự thay đổi.
• Ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt và gây khó khăn trong việc đi lại.

Tê bì chân tay cần phải khám bác sĩ khi có dấu hiệu trở nặng 

2. Nguyên nhân tê bì chân tay

2.1. Nguyên nhân bệnh lý xương khớp

Tê bì chân tay thường xuất phát từ các vấn đề liên quan đến xương khớp, khi các khớp bị tổn thương hoặc chèn ép lên đây thần kinh, dẫn đến hiện tượng tê bì, đau nhức. Một số nguyên nhân cụ thể của tê bì chân tay bao gồm:

• Thoái hóa cột sống, đặc biệt là đốt sống cổ và đốt sống lưng,… gây ra chèn ép các dây thần kinh chạy từ tủy sống đến tay và chân. Tình trạng này dẫn đến hiện tượng tê bì, đau nhức tay chân. 
• Thoát vị đĩa đệm giữa các đốt sống bị tụt ra khỏi vị trí bình thường và gây ra chèn ép lên dây thần kinh, đặc biệt dây thần kinh hông to – thần kinh tọa, gây đau và tê bì ở tay hoặc chân, tùy thuộc vào vị trí của đĩa đệm thoát vị. 
• Bệnh thoái hóa khớp là tình trạng sụn khớp bị bào mòn, các đoạn xương có thể bị lệch khỏi vị trí ban đầu do mất khả năng kết nối giữa các khớp. Vì lẽ đó mà mô và rễ thần kinh xung quanh bị tổn thương, làm cho tay chân bị tê. 
• Bệnh viêm khớp dạng thấp, đặc biệt là khớp tay, làm chèn ép các dây thần kinh và mạch máu, dẫn đến tê bì chân tay.

Tê bì chân tay thường liên quan đến các bệnh lý về xương khớp 

Ngoài những bệnh lý về xương khớp đã viết ở trên thì còn nhiều bệnh lý khác liên quan đến xương khớp có thể gây ra tình trạng tê bì chân tay, chẳng hạn như các bệnh lý:

• Hội chứng ống cổ tay: Dây thần kinh đi qua cổ tay bị chèn ép khiến cho các ngón tay cử động bị hạn chế, lâu dần dẫn đến tê bì tay.
• Gai xương khớp: Gây ra sự đau đớn và giảm sự vận động giữa xương khớp trong cơ thể.
• Viêm cột sống dính khớp: Tình trạng đau và cứng cột sống do dính các khớp sống với nhau, hạn chế sự vận động của cơ thể.
• Hẹp ống sống: Nguy cơ tắc nghẽn mạch máu và dẫn truyền thần kinh nếu ống sống bị chèn ép và thu hẹp lại, gây tê mỏi chân tay.

Các bệnh lý về xương khớp là một trong những nguyên nhân gây ra tê bì chân tay 

2.2. Nguyên nhân bệnh lý khác

Ngoài các bệnh lý về xương khớp, tê bì chân tay còn có thể do nhiều nguyên nhân bệnh lý khác gây ra. Các bệnh lý này không chỉ ảnh hưởng đến hệ thần kinh mà còn liên quan đến tuần hoàn máu và chức năng của các cơ quan quan trọng trong cơ thể:

• Các bệnh lý thần kinh: viêm đa rễ thần kinh, viêm dây thần kinh ngoại biên,… gây nên rối loạn cảm giác và cản trở khả năng vận động của người bệnh. Theo thời gian, bệnh có thể gây ra tê bì tay chân.
• Tiểu đường: khiến lượng đường trong máu tăng cao, các mạch máu bị tổn thương và giảm lưu thông máu dẫn tới tê bì tay chân. 
• Đa xơ cứng: tác động trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương, gây tổn thương màng bọc Myelin và dẫn đến triệu chứng tê bì chân tay
• Xơ vữa động mạch: khiến cho lòng động mạch bị thu hẹp, dẫn đến dây thần kinh bị chèn ép và khiến người bệnh bị tê tay chân..
• Hội chứng Raynaud: gây co thắt, giảm lưu lượng máu cung cấp cho các mô và tế bào, những khu vực bị ảnh hưởng bệnh sẽ có cảm giác tê, dị cảm hay đau nhức, xảy ra song song với sự thay đổi màu sắc da.
• Thận yếu: khiến khả năng lọc máu kém đi, lượng máu giảm dẫn đến tình trạng thiếu máu tới các bộ phận, từ đó gây nên tê bì chân tay.

Các bệnh lý cũng là một phần nguyên nhân gây ra tê bì chân tay

2.3. Nguyên nhân khác

Bên cạnh các nguyên nhân bệnh lý, những nguyên nhân không phải do bệnh lý nhưng cũng có thể dẫn đến tình trạng tê bì chân tay nếu không được chú ý và điều chỉnh kịp thời. Dưới đây là những nguyên nhân khác khiến tê bì chân tay xuất hiện:

• Ngồi hoặc đứng sai tư thế trong một thời gian dài; nằm ngủ nghiêng một bên; khuân vác, bưng bê các vật nặng; kê gối quá cao khi ngủ hoặc mang giày cao gót dễ dẫn đến các rễ dây thần kinh và mao mạch bị tổn thương, khiến chân tay bị tê và vận động gặp khó khăn. Vậy đâu là tư thế đúng ngồi đúng để tránh tình trạng này? Tìm hiểu ngay tại bài viết “Bật mí tư thế ngồi đúng để bảo vệ xương khớp“.
• Một số loại thuốc điều trị có thành phần gây mẫn cảm, gây ra tác dụng phụ, có thể gây tê tay chân, người bệnh cần cân nhắc trước khi sử dụng.
• Thiếu hụt Vitamin B12 và các khoáng chất như Kali hoặc Magie trong cơ thể có thể gây ra tình trạng tê ngứa ở cả tay và chân. 
• Mặc đồ bó, lười tập thể dục, tình trạng căng thẳng kéo dài hoặc lạm dụng rượu bia cũng có thể gây ra tình trạng tê chân tay.
• Chấn thương tại cột sống hoặc các khớp lớn như vai, hông có thể gây tổn thương các dây thần kinh xung quanh, dẫn đến tình trạng tê bì.
• Ở một số người, đặc biệt là những người lớn tuổi sẽ có thể bị đau nhức, tê bì tay chân khi thời tiết chuyển lạnh.

Tê bì chân tay cũng có thể xảy ra khi ngủ sai tư thế

3. Chẩn đoán tê bì chân tay

Việc chẩn đoán tê bì chân tay cần được thực hiện kịp thời và chính xác để xác định nguyên nhân và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Tùy vào các biểu hiện lâm sàng và tiền sử bệnh của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp chẩn đoán cần thiết. Dưới đây là các phương pháp để chẩn đoán bệnh tê bì chân tay hiệu quả:

• Xét nghiệm máu.
• Chẩn đoán hình ảnh: X Quang, CT, MRI.
• Xét nghiệm điện sinh lý: EMG (Điện cơ đồ) và NCS (Điện thần kinh đồ).

4. Phương pháp điều trị & giảm nhẹ tình trạng tê bì chân tay do cơ xương khớp

4.1. Tây Y

Tùy theo nguyên nhân gây tê bì chân tay, bác sĩ sẽ đề xuất các phác đồ điều trị phù hợp, bao gồm việc sử dụng thuốc và các can thiệp phẫu thuật khi cần thiết. Mục tiêu điều trị là giảm đau, cải thiện tình trạng tê bì và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là các phương pháp Tây Y được sử dụng để điều trị đau bì chân tay:

• Nội khoa: Điều trị nội khoa thường được áp dụng trong các trường hợp tê bì do thoái hóa khớp, với các thuốc được sử dụng phổ biến như: Thuốc giảm đau Paracetamol; Thuốc chống viêm không steroid (NSAID); Thuốc giảm đau Opioids; Thuốc kháng viêm Corticosteroid; Nhóm thuốc giãn cơ điều trị đau vai gáy cổ;…
• Phẫu thuật: Được chỉ định trong các trường hợp nghiêm trọng khi dây thần kinh bị chèn ép nặng do thoát vị đĩa đệm, gai cột sống hoặc hẹp ống sống,…

Bạn đang gặp khó khăn trong việc lựa chọn thuốc xương khớp phù hợp? Tìm hiểu thêm về các loại thuốc và cách sử dụng tại bài viết “Thuốc xương khớp: Các loại thuốc & Lưu ý khi sử dụng“.

Chỉ phẫu thuật chữa tê bì chân tay khi tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng 

4.2. Đông Y

Như đã đề cập ở trên, tê bì chân tay đa phần xuất phát từ các bệnh xương khớp. Theo Y học cổ truyền, điều trị tê bì chân tay do cơ xương khớp dựa trên từng thể bệnh cụ thể ở từng đối tượng.

Những bài thuốc có sự kết hợp giữa các loại thảo dược giúp tác động đến xương khớp, các mạch máu làm giảm tình trạng tê bì hiệu quả và cải thiện chức năng của xương khớp.

Những phương pháp Đông Y được sử dụng để chữa đau bì chân tay hiệu quả gồm:

Quyên Tý Thang chuyên trị tê bì chân tay, giúp khu phong trừ thấp, bổ sung khí huyết và hiệu quả trong việc điều trị đau khớp, đau thần kinh, cũng như viêm khớp quanh vai. 

• Công dụng: Phong trừ khu thấp, ích khí hoạt huyết.
• Thành phần: 20g Hoàng kỳ, 12g Khương hoàn, 12g Xích thược, 8g Khương hoạt, 12g Đương quy,  8g Phòng phong, 4 lát Gừng, 4g Trích cam thảo, 3 quả Đại táo
• Cách dùng: Mang thuốc đem đi sắc với nước Gừng tươi, mỗi ngày uống 1 thang.

Độc hoạt tang ký sinh có tác dụng điều trị các cơn đau âm ỉ ở vùng thắt lưng, lan xuống mông, chân và lưng; kèm theo triệu chứng hoa mắt, chóng mặt, mất ngủ, ăn không ngon và cơ thể mệt mỏi.

• Thành phần: 16g Sinh địa, 12g Độc hoạt, 12g Phục linh, 12g Đẳng sâm, 12g Tang ký sinh, 12g Bạch thược, 12g Ngưu tất, 12gTần giao, 12g Đương quy, 10g Xuyên khung, 10g Đỗ trọng, 10g Phòng phong, 4g Cam thảo, 4g Tế tân,  4g Quế chi.
• Chế biến: Đun các vị thuốc trên với 1.900ml nước, sắc lọc bỏ bã lấy 150ml. 
• Cách dùng: Chia đều 4 lần trong ngày và phải uống khi thuốc còn ấm.

Ngoài ra còn có những phương pháp khác tác động vào huyệt đạo giúp khí huyết lưu thông, giảm đau và tê bì chân tay,… Các phương pháp đó bao gồm: Bấm huyệt; châm cứu,…

Châm cứu là một trong những phương pháp Đông Y chữa tê bì chân tay 

4.3. Phương pháp Vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu tê bì chân tay là một trong những phương pháp điều trị hiệu quả nhất đối với tình trạng đau nhức. Mục tiêu điều trị của vật lý trị liệu đó là: Giảm tình trạng đau khớp và cứng khớp; cải thiện phạm vi chuyển động của phần đầu, cổ, vai, gáy,… 

Vật lý trị liệu có hai phương pháp tùy theo tình trạng của bệnh nhân để điều trị:

• Chủ động: Bài tập kéo giãn cơ, bài tập tăng cường cơ bắp, bài tập di chuyển thiết bị hoặc bài tập dưới nước.
• Bị động: Dùng nhiệt trị liệu (nóng hoặc lạnh), dùng sóng âm, kích thích điện, siêu âm trị liệu, trị liệu bằng ánh sáng,…

Vật lý trị liệu là phương pháp chữa trị tê bì chân tay giúp hồi phục chức năng xương khớp

4.4. Hỗ trợ giảm đau tại nhà

Có rất nhiều phương pháp hỗ trợ giảm đau tại nhà cho người bệnh tê bì chân tay. Dưới đây là những phương pháp hỗ trợ giảm đau tại nhà:

• Thực phẩm và dinh dưỡng dành cho người bị tê bì chân tay như: Vitamin D, Canxi, Vitamin K, Magie hoặc Glucosamine để giảm tình trạng mắc các bệnh về thoái hóa xương khớp. Tìm hiểu ngay về chế độ ăn cho người bệnh xương khớp.
• Thực hiện các bài tập giãn cơ: Các bài tập như xoay cổ, nghiêng đầu sang hai bên, kéo căng cơ cổ có thể giúp giảm căng thẳng và đau nhức. Xem ngay “Các bài tập đơn giản giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị đau cổ vai gáy tại nhà“.
• Thay đổi thói quen: Không sử dụng chất kích thích, tránh căng thẳng; Uống nước ít nhất 2 lít mỗi ngày,…
• Tư thế: Khi nằm, đi lại, đứng hay nâng đồ, hãy đảm bảo đầu và vai thẳng hàng, vai thẳng với hông. Điều này giúp cột sống duy trì dáng cong tự nhiên hình chữ “S”, góp phần bảo vệ sức khỏe cột sống và giảm căng thẳng cho cơ thể. Bên cạnh đó, các bạn có thể tìm hiểu bài viết về “Tư thế đúng cho người đau cổ vai gáy” để biết thêm thông tin.
• Sử dụng thuốc đúng cách: Nếu cần dùng thuốc giảm đau hoặc chống viêm, hãy tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ và không tự ý tăng liều.

Cải thiện tư thế để giảm tình trạng đau nhức cột sống  

5. Phòng ngừa tê bì chân tay

Tê bì chân tay gây ra ảnh hưởng lớn, khiến sinh hoạt hằng ngày bị khó khăn. Vì vậy, hãy nâng cao chất lượng cuộc sống của bản thân bằng những thói quen tốt có lợi cho sức khỏe. Đừng để tê bì chân tay là rào cản cản trở cuộc sống. Dưới đây sẽ là các biện pháp phòng ngừa tê bì chân tay mà bạn cần biết:

• Hãy đa dạng hóa các loại thực phẩm để cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, để chất lượng cuộc sống được nâng cao.
• Chú ý khi tham gia giao thông, chơi thể thao, sinh hoạt thường ngày để tránh nguy cơ chấn thương.
• Tạo thói quen nghỉ từ 5 – 10 phút sau mỗi giờ làm việc, vẽ hoặc may vá,… 
• Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên; tạo dựng chế độ nghỉ ngơi khoa học, cần ngủ sớm và ngủ đủ giấc mỗi ngày, nghỉ ngơi từ 30 – 60 phút sau giờ trưa để cơ thể được thư giãn, hạn chế nguy cơ stress; vào mùa lạnh phải luôn giữ ấm cho cơ thể, không nên tắm nước lạnh, tránh tuyệt đối tắm vào buổi tối, hạn chế mang vật nặng trên một vai,… 
• Ngủ trên gối có độ cao vừa phải, phù hợp với kích cỡ cơ thể và đảm bảo giường ngủ thoải mái.
• Hãy duy trì thói quen khám sức khỏe định kỳ (6 tháng một lần hoặc mỗi năm một lần) để kịp thời phát hiện và kiểm soát bệnh tật, từ đó nhận được sự tư vấn và phương pháp điều trị hiệu quả.
• Thường xuyên giữ cân nặng ở số cân cố định, tránh tình trạng cân nặng lên xuống thất thường khiến cơ thể chịu áp lực, gây ra sự mệt mỏi.

Tạo lập những thói quen tốt giúp cơ thể luôn khỏe mạnh

6. Tổng kết

Tê bì chân tay khiến người bệnh mất cảm giác, ngứa ran, hoặc cảm giác như kim châm ở tay chân. Tình trạng này thường xuất hiện khi dây thần kinh hoặc mạch máu bị chèn ép, không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hằng ngày. 

Các phương pháp điều trị phổ biến hiện nay đó là phương pháp Tây Y, Đông Y, vật lý trị liệu. Đồng thời, bạn có thể sử dụng thêm các phương pháp giúp hỗ trợ giảm đau tại nhà như thay đổi tư thế, thực hiện các bài tập giãn cơ,… Bên cạnh đó, chúng ta cũng nên tạo lập những thói quen tốt để vừa tránh được triệu chứng tê bì chân tay vừa nâng cao sức khỏe.

Ngoài ra, bạn có thể tìm hiểu thêm về sản phẩm hỗ trợ trị đau nhức, phong tê thấp Thảo Linh Tiên của Dược Bình Đông. Thảo Linh Tiên được kế thừa từ tinh hoa Y học cổ truyền Việt Nam với các thành phần Dây đau xương, Đảng sâm, Đỗ trọng, Tang thầm, Kê huyết đằng, Ngưu tất, Độc hoạt, Mộc qua, Cốt toái bổ có tác dụng nuôi dưỡng xương khớp, bổ can thận, trừ phong thấp, phong hàn, thanh nhiệt. Giúp hoạt huyết, mạnh gân cốt, hỗ trợ giảm đau nhức xương khớp do viêm khớp, thoái hóa khớp, phong thấp giảm triệu chứng tê bì chân tay.

Sản phẩm Thảo Linh Tiên Bình Đông hỗ trợ giảm tê bì chân tay hiệu quả

Dược Bình Đông là thương hiệu chăm sóc sức khỏe kế thừa từ tinh hoa của nền Y học cổ truyền Việt Nam. Được thành lập từ những năm 1950, Dược Bình Đông đã có hơn 70 năm đồng hành cùng sức khỏe người Việt. Với sứ mạng được kế thừa từ những tinh túy của nền y học cổ truyền Việt Nam, kết hợp với công nghệ hiện đại, Dược Bình Đông đã cho ra đời nhiều sản phẩm chất lượng, hiệu quả, phục vụ cho sức khỏe cộng đồng.

Để biết thêm thông tin chi tiết về Dược Bình Đông, bạn có thể gọi đến hotline 028 3980 8808 hoặc tìm mua sản phẩm tại các nhà thuốc, cửa hàng dược phẩm trên toàn quốc.