Viêm quanh khớp vai là tình trạng viêm tại các phần mềm quanh khớp vai như gân, cơ, dây chằng hoặc bao khớp,… gây đau đớn và khó vận động ở cánh tay. Bệnh lý này ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe cũng như cuộc sống của người bệnh nên cần được phát hiện và chữa trị sớm. Vậy đâu là nguyên nhân, triệu chứng và cách thức điều trị của bệnh viêm quanh khớp vai? Dược Bình Đông sẽ chia sẻ chi tiết tới bạn đọc trong bài viết dưới đây nhé!
1. Giới thiệu về viêm quanh khớp vai
Viêm quanh khớp vai (Periarthritis humeroscapularis) là thuật ngữ dùng để chỉ chung cho tình trạng viêm ở các cấu trúc phần mềm quanh khớp vai như: gân, túi thanh dịch, bao khớp. Lưu ý, thuật ngữ viêm quanh khớp vai không dùng cho các bệnh lý có tổn thương đầu xương, sụn khớp và màng hoạt dịch như viêm khớp dạng thấp, viêm khớp vi khuẩn, viêm đa khớp,…
Hiện nay, tại Việt Nam có khoảng 2% dân số bị viêm quanh khớp vai, chiếm 12,5% những người mắc bệnh về xương khớp. Trong đó, đối tượng mắc bệnh phổ biến thường là người cao tuổi, người có bệnh nền, người từng bị chấn thương xương khớp hoặc thường xuyên vận động nặng,…
Theo các nghiên cứu, hiện có 4 thể lâm sàng của viêm quanh khớp vai gồm:
- Thể thông thường (thể đơn thuần) do các tổn thương hoặc bệnh lý về gân.
- Thể đau vai cấp do lắng đọng vi tinh thể.
- Thể giả liệt khớp vai do đứt các gân của bó dài gân nhị đầu, hoặc đứt các gân mũ cơ quay khiến cơ delta không hoạt động bình thường được.
- Thể đông cứng khớp vai do viêm dính bao hoạt dịch, co thắt bao khớp, bao khớp dày làm hạn chế khả năng vận động của khớp ổ chảo – xương cánh tay.
2. Các triệu chứng thường gặp
Tùy theo từng thể viêm quanh khớp vai mà người bệnh sẽ gặp những triệu chứng khác nhau:
2.1. Thể thông thường (thể đơn thuần)
Bệnh thường xảy ra sau khi vai bị chấn thương cơ học liên tục hoặc vận động quá mức. Những tổn thương này gây viêm, đau nhức tại các vùng quanh vai, phổ biến nhất là tại gân cơ trên vai và bó dài gân nhị ở phần đầu cánh tay. Triệu chứng đau nhức khiến người bệnh gặp khó khăn khi vận động. Tình trạng ngày càng trở nên nghiêm trọng khi người bệnh cử động cánh tay.
2.2. Thể đau vai cấp
Đây là tình trạng các tinh thể canxi lắng đọng tại túi thanh mạc lâu ngày gây viêm. Đầu tiên người bệnh sẽ có triệu chứng đau nhức kèm theo sốt nhẹ, cơn đau lan từ vai tới cổ và xuống cả cánh tay. Với các trường hợp nặng, người bệnh có thể bị mất hoàn toàn khả năng vận động khớp vai.
2.3. Thể giả liệt khớp vai
Nguyên nhân chính của tình trạng này là do bị đứt gân cơ trên gai hoặc gân cơ nhị đầu tại khớp vai. Triệu chứng phổ biến của thể này là những cơn đau nhức dữ dội ở vai kèm tiếng kêu răng rắc khi vận động. Người bệnh không thể tự nâng vai lên mà cần phải có sự trợ giúp từ người khác. Thậm chí trong một số trường hợp, cơn đau còn kèm theo sự xuất hiện của những vết bầm tím trên cánh tay.
2.4. Thể đông cứng khớp vai
Đây là tình trạng vai bị tổn thương do viêm dính bao khớp ổ chảo, dẫn đến các cơn đau nhức dữ dội vào ban đêm. Vai bị đông cứng khiến người bệnh gặp khó khăn khi vận động. Thậm chí ngay cả khi có người khác giúp đỡ thì khả năng vận động vẫn không được cải thiện.
Khi bị đông cứng khớp vai, người bệnh sẽ trải qua 3 giai đoạn:
- Giai đoạn đóng băng: Ở giai đoạn này, các cơn đau khớp vai thường tăng nhiều vào ban đêm và khi cử động. Vai của người bệnh bị co cứng nên không còn linh hoạt như trước. Tình trạng này thường kéo dài từ 2 – 9 tháng.
- Giai đoạn đông cứng: Trong giai đoạn này, cơn đau sẽ giảm dần nhưng tình trạng cứng khớp sẽ trở nên nghiêm trọng hơn. Bên cạnh đó, do ít vận động nên các cơ vai cũng sẽ bị teo lại. Giai đoạn này kéo dài từ 4 – 12 tháng.
- Giai đoạn “tan băng”: Đây là giai đoạn cuối cùng, tình trạng đông cứng sẽ dần kết thúc và cơ vai dần linh hoạt trở lại. Giai đoạn này kéo dài từ 5 – 24 tháng.
3. Nguyên nhân dẫn đến viêm quanh khớp vai
Một số nguyên nhân phổ biến có thể dẫn đến viêm quanh khớp vai như:
Tuổi tác: Do lão hóa, những người ở độ tuổi ngoài 50 có nguy cơ mắc viêm quanh khớp vai cao hơn. Tình trạng thoái hóa phần mềm ở khớp vai có thể gây viêm đau và hình thành bệnh.
Di truyền: Theo nghiên cứu, những ai có người thân mắc viêm quanh khớp vai sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người bình thường từ 2 – 3 lần.
Chấn thương: Các chấn thương ở vai do va đập, tai nạn cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến của bệnh lý viêm quanh khớp vai.
Thói quen/ Tính chất công việc: Những công việc hoặc những hoạt động cần vận động mạnh ở khớp vai thường xuyên có thể gây thương tổn tại khớp vai và có nguy cơ lão hóa cao.
Thời tiết: Sự thay đổi thời tiết của khí hậu Việt Nam giữa nóng ẩm và lạnh khô sẽ dễ kích thích vùng khớp vai và gây ra bệnh.
Các bệnh lý khác: Có một số bệnh lý được cho là tiền đề của tình trạng viêm quanh khớp vai như: thoái hóa dây chằng, thoái hóa đĩa đệm cột sống cổ, viêm màng não, chấn thương sọ não, tiểu đường, ung thư vú,…
Nguyên nhân khác: Viêm quanh khớp vai cũng có thể bắt nguồn từ một số nguyên nhân khác như: thường xuyên khuân vác nặng, từng phẫu thuật khớp vai hoặc nắn gãy xương bả vai, người bệnh bị đột quỵ não, sử dụng các loại thuốc Tây y như thuốc kháng lao,…
4. Chẩn đoán người bị viêm quanh khớp vai
Để sàng lọc nguyên nhân và chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ tiến hành cho người bệnh thực hiện một số kiểm tra như:
- Siêu âm khớp vai để kiểm tra tổn thương (nếu có).
- Chụp X-quang khớp vai nhằm xác định nguyên nhân viêm quanh khớp vai là do thoái hóa hay do lắng đọng canxi ở gân cơ trên vai.
- Chụp khớp vai có bơm thuốc cản quang/ MRI ghi hình khớp vai có bơm thuốc cản quang (MRI arthrogram) đối với các trường hợp nghi ngờ bị đứt gân.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI) để chẩn đoán chính xác các tổn thương phần mềm.
- Nội soi khớp vai để xác định tình trạng viêm và đưa ra hướng điều trị.
5. Phương pháp điều trị bệnh viêm quanh khớp vai
Tùy theo tình trạng sức khỏe, người bệnh bị viêm quanh khớp vai sẽ được chỉ định điều trị kết hợp nội khoa, ngoại khoa và vật lý trị liệu.
5.1. Điều trị nội khoa
Để điều trị viêm quanh khớp vai, người bệnh sẽ được chỉ định một số loại thuốc và phương pháp nội khoa nhằm giảm triệu chứng và ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng hơn, cụ thể:
- Thuốc giảm đau thông thường: Loại thuốc này có tác dụng ức chế dẫn truyền thần kinh, từ đó xoa dịu cơn đau nhức quanh khớp vai cho người bệnh.
- Thuốc chống viêm không steroid: Thuốc có tác dụng đẩy lùi phản ứng viêm tại khớp vai và xoa dịu những cơn đau nhức.
- Tiêm corticoid tại chỗ: Đây là phương pháp áp dụng cho viêm quanh khớp vai thể thông thường. Corticoid sẽ được tiêm vào bao gân và bao thanh dịch dưới cơ delta một lần duy nhất. Một số trường hợp có thể được chỉ định tiêm nhắc lại sau 3 – 4 tháng nếu bị đau trở lại.
- Nội soi: Với các trường hợp viêm quanh khớp vai do lắng đọng canxi thì có thể dùng phương pháp nội soi ổ khớp vai để lấy các tinh thể canxi lắng đọng ra.
- Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu: Phương pháp này được chỉ định cho người dưới 60 tuổi bị chấn thương gây đứt bán phần các gân cơ mũ quay. Huyết tương giàu tiểu cầu là một chế phẩm từ máu có hàm lượng tiểu cầu cao, chứa các phân tử kích thích khả năng phục hồi tự nhiên của cơ thể, đẩy nhanh quá trình phục hồi của các mô tế bào bị tổn thương và chấm dứt các cơn đau nhanh chóng.
5.2. Điều trị ngoại khoa
Phẫu thuật ngoại khoa sẽ được bác sĩ chỉ định cho người bệnh khi thực sự cần thiết:
Phẫu thuật nối gân bị đứt: Phương pháp này được chỉ định cho các trường hợp bị giả liệt khớp vai, đặc biệt là đối với người trẻ tuổi bị đứt gân ở vùng khớp vai do chấn thương. Đối với trường hợp bị đứt gân do thoái hóa ở người cao tuổi, việc phẫu thuật nối gân cần phải có sự tư vấn và thăm khám kỹ càng từ bác sĩ. Lưu ý, sau khi phẫu thuật, người bệnh cần tái khám định kỳ mỗi 1 – 3 tháng theo lịch hẹn với bác sĩ.
5.3. Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu giúp thúc đẩy tuần hoàn máu và cung cấp đủ oxy cũng như dưỡng chất cho khớp vai, từ đó hỗ trợ làm lành các tổn thương nhanh hơn, dễ dàng hơn. Các phương pháp vật lý trị liệu phổ biến có thể kể đến:
Liệu pháp nhiệt: Sử dụng hồng ngoại, sóng ngắn, sóng siêu âm,… để tăng tuần hoàn máu, giảm đau và chống viêm.
Xoa bóp: Phương pháp này giúp cơ thể thư giãn, giảm đau tại chỗ tức thời.
Bài tập vận động:
- Gập khớp vai: Đưa hai tay lên trước mặt rồi từ từ hạ xuống, mỗi hiệp tập động tác này 10 lần.
- Dang khớp vai: Từ từ đưa hai tay lên trước mặt rồi đánh về phía bên trái sao cho tay phải gập ngay trước ngực rồi quay lại vị trí ban đầu. Thực hiện động tác này mỗi bên 10 lần.
- Xoay ngoài khớp vai: Đưa hai tay về phía sau gáy sao cho phần vai được kéo căng hết mức và gập áp vào gáy. Giữ nguyên tư thế trong 5 giây, sau đó trở lại tư thế ban đầu. Trong mỗi hiệp tập lặp lại động tác này 10 lần.
- Duỗi khớp vai: Đưa hai tay ra phía sau rồi từ từ đánh sang bên trái sao cho tay trái thẳng và tay phải gập. Lặp lại động tác này 5 lần mỗi bên.
Lưu ý với các bài tập này, người bệnh cần có sự hướng dẫn của các bác sĩ hoặc kỹ thuật viên. Bài tập có thể được kết hợp với gậy hoặc dụng cụ tập.
5.4. Điều trị bằng Y học cổ truyền
Bên cạnh các phương pháp Tây y, người bệnh có thể điều trị viêm quanh khớp vai thông qua các bài thuốc Đông y. Sau đây là một số bài thuốc phổ biến mà các bác sĩ / thầy thuốc thường kê cho người bệnh:
Bài Ma hoàng quế chi thang gia giảm:
- Nguyên liệu: Ma hoàng, Quế chi, Cam thảo, Phòng phong, Bạch chỉ, Hạnh nhân.
- Tác dụng: khu phong trừ thấp, xoa dịu cơn đau mỏi các khớp.
Bài Quyên tý thang gia giảm:
- Nguyên liệu: Đương quy, Sinh khương, Hoàng kỳ, Xích thược, Thạch xương bồ, Khương hoạt, Chích thảo, Táo nhân, Phòng phong, Viễn chí, Cát cánh, Đại táo.
- Tác dụng: bổ khí huyết, thông kinh hoạt lạc.
Bài Tứ vật đào hồng gia vị:
- Nguyên liệu: Thục địa, Đương quy, Xuyên khung, Bạch thược, Đào nhân, Hồng hoa, Hoàng kỳ, Đẳng sâm.
- Tác dụng: bổ khí huyết, hoạt huyết tiêu ứ.
6. Chăm sóc người bị viêm quanh khớp vai
Hiểu rõ các nguyên tắc chăm sóc sẽ giúp người bệnh viêm quanh khớp vai hồi phục sức khỏe nhanh chóng. Để chăm sóc người bệnh đúng cách, bạn có thể tham khảo thông tin sau:
6.1. Chế độ dinh dưỡng
Người bệnh cần được bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng thông qua chế độ ăn uống hằng ngày, cụ thể:
- Tăng cường ăn rau xanh, trái cây chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp ngăn ngừa quá trình viêm xảy ra như: bông cải xanh , cải bỏ xôi, rau ngót, dâu tây, cà rốt, việt quất,…
- Bổ sung các loại thực phẩm giàu axit béo Omega 3 có khả năng chống viêm tốt như: cá hồi, cá ngừ, cá trích, dầu đậu nành, dầu oliu, dầu hạnh nhân, óc chó, mè,…
- Cung cấp các loại vitamin D, B, K, axit folic, sắt, canxi,… có trong các loại rau như: cải thìa, bông cải xanh, cải bó xôi, rau mầm,…
- Đảm bảo uống 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày để thúc đẩy quá trình thải độc, giảm các triệu chứng đau và viêm nhiễm.
Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần hạn chế một số loại thực phẩm ảnh hưởng không tốt đến xương khớp như:
- Thức ăn chiên rán vì chúng chứa nhiều dầu mỡ, chất béo bão hòa gây tắc nghẽn mạch máu, cản trở tuần hoàn máu đến các cơ.
- Các loại thực phẩm đóng hộp, thức ăn nhanh,… hay các loại thịt đỏ như: thịt bò, thịt heo, thịt cừu, thịt bê,…
- Bánh kẹo ngọt làm tăng mỡ trong máu, xúc tác phản ứng viêm ở mặt trong bao khớp.
- Các chất kích thích như: rượu bia, cà phê, thuốc lá,… hoặc đồ uống có ga.
6.2. Chế độ sinh hoạt/ luyện tập
Để người bệnh viêm quanh khớp vai nhanh chóng hồi phục, người thân có thể hỗ trợ và nhắc nhở người bệnh thực hiện các bài tập theo hướng dẫn của bác sĩ:
- Tuân thủ đúng nguyên tắc của mỗi bài tập. Quá trình tập luyện cần được giám sát nghiêm ngặt để đảm bảo người bệnh thực hiện đúng kỹ thuật, tránh làm khớp vai tổn thương thêm.
- Khởi động và làm nóng khớp vai trước khi luyện tập. Có thể xoa bóp khớp, cử động gấp duỗi nhẹ nhàng hoặc chườm nóng để làm ấm khớp vai.
- Luyện tập vừa sức, mỗi ngày chỉ tập từ 30 – 45 phút. Nên luân phiên các bài tập để phát huy hiệu quả tốt nhất.
- Tập luyện đều đặn từ 3 – 6 lần mỗi tuần, thời gian và cường độ tập luyện tăng dần để cơ thể dễ dàng thích nghi.
- Lưu ý, trong quá trình điều trị không nên vận động mạnh hoặc khuân vác quá nặng.
Bên cạnh các bài tập hỗ trợ phục hồi khớp vai, người bệnh cũng cần kết hợp:
- Tắm nước nóng thường xuyên để thúc đẩy tuần hoàn máu và giảm co thắt cơ bắp.
- Luôn giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ, duy trì lối sống năng động và siêng tập thể dục.
- Xây dựng chế độ thư giãn, ngủ nghỉ hợp lý giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn.
6.2. Kết hợp bổ sung thực phẩm bảo vệ sức khỏe
Để nâng cao hiệu quả điều trị bệnh và tăng sức đề kháng, người bệnh có thể tham khảo sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe như Thảo Linh Tiên của Dược Bình Đông. Sản phẩm kế thừa tinh hoa Y học cổ truyền Việt Nam với sự kết hợp của các vị thuốc Đông y chuyên dùng để chữa các bệnh xương khớp như: Dây đau xương, Đảng sâm, Tang thầm, Đỗ trọng, Kê huyết đằng, Ngưu tất, Mộc qua, Độc hoạt, Cốt toái bổ. Sử dụng Thảo Linh Tiên đều đặn mỗi ngày giúp xoa dịu các cơn đau nhức, tê mỏi xương khớp do bệnh viêm khớp gây ra.
7. Phòng ngừa viêm quanh khớp vai
Chúng ta có thể chủ động phòng tránh các tổn thương quanh vai dẫn đến viêm quanh khớp vai bằng cách:
- Tránh mang vác nặng, vận động quá sức gây tổn thương gân, cơ, khớp.
- Cẩn thận khi chơi các môn thể thao vận động vai nhiều như: tennis, bơi lội, bóng rổ, cầu lông, bóng bàn,…
- Tránh thay đổi tư thế đột ngột và khởi động kỹ trước khi chơi thể thao để tránh tình trạng chấn thương tại các .
- Dành thời gian nghỉ ngơi, thư giãn sau khi vận động mạnh.
8. Tổng kết
Trong bài viết trên, Dược Bình Đông đã chia sẻ tới bạn đọc những thông tin về viêm quanh khớp vai. Hy vọng bài viết sẽ đem lại cái nhìn tổng quát hơn cho bạn về bệnh lý này. Những người nghi ngờ bị viêm quanh khớp vai cần thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Bởi khớp vai là một khớp lớn và quan trọng trong các vận động hàng ngày, nếu để tình trạng viêm quanh khớp vai kéo dài sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống.
Bên cạnh các phương pháp điều trị như vật lý trị liệu, sử dụng thuốc, người bệnh có thể kết hợp bổ sung các sản phẩm bảo vệ sức khỏe như Thảo Linh Tiên của Dược Bình Đông. Sản phẩm có tác dụng bổ xương khớp xoa dịu và giảm nhẹ các cơn đau nhức, tê bì chân tay do viêm khớp, thoái hóa khớp và phong thấp gây ra. Thảo Linh Tiên được Dược Bình Đông nghiên cứu và phát triển dựa trên công nghệ hiện đại kết hợp với những kiến thức Y học cổ truyền. Sản phẩm cực kỳ an toàn và có hiệu quả cao trong việc hỗ trợ giảm thiểu những vấn đề mà bệnh xương khớp gây ra.
Bạn có thể xem thêm thông tin về sản phẩm tại website binhdong.vn, hoặc liên hệ qua hotline (028)39 808 808, hoặc gửi yêu cầu về email: info@binhdong.vn để được hỗ trợ nhanh nhất.
