Ho rát họng là tình trạng xảy ra rất phổ biến và bất kỳ ai cũng có thể gặp phải. Tình trạng này khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, đau đớn, gây cản trở cho hoạt động ăn uống hay nói chuyện. Những nguyên nào có thể gây ho rát họng? Làm thế nào để khắc phục tình trạng này? Hãy cùng Đông y cổ truyền Dược Bình Đông tìm hiểu về nguyên nhân, chẩn đoán và cách điều trị ho rát họng qua bài viết dưới đây.
1. Đôi nét về ho rát họng
Cổ họng là một cơ quan quan trọng của hệ hô hấp. Khi thời tiết thay đổi, môi trường sống bị ô nhiễm, hay khi vi khuẩn, virus tấn công thì niêm mạc cổ họng rất dễ bị tổn thương, sưng viêm, kích ứng,… gây nên tình trạng ho rát họng.
- Ho là phản xạ tự nhiên của cơ thể nhằm loại bỏ các chất gây kích ứng ra khỏi đường hô hấp.
- Đau rát họng là cảm giác cổ họng bị khô ngứa hoặc đau rát ở vùng hầu họng. Cơn đau rõ ràng hơn khi nói chuyện, nuốt nước bọt hoặc nuốt thức ăn.
Ho kèm đau rát họng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác nhau, thường gặp nhất là các bệnh về hô hấp.
Tình trạng ho rát họng cũng có thể kèm theo một số triệu chứng khác như ngứa họng, nghẹt mũi đau họng, sổ mũi, thở khò khè, tức ngực, khó thở, khàn giọng, mất giọng, sốt, có đờm màu trắng, đờm vàng hoặc xanh, nhức mỏi toàn thân…
Ho rát cổ họng không phải là một tình trạng quá nguy hiểm. Tuy nhiên, bạn cần đến các cơ sở y tế để được khám nếu tình trạng ho rát cổ họng đi kèm với một số triệu chứng dưới đây:
- Tình trạng ho rát họng nặng hơn hoặc kéo dài dai dẳng.
- Ho có đờm màu hồng hoặc lẫn máu.
- Ho kèm theo triệu chứng đau hoặc tức ngực.
- Khó nuốt.
- Khô miệng, khó mở miệng.
- Thở khò khè hoặc khó thở.
- Khàn tiếng kéo dài hơn 2 tuần.
- Sốt cao trên 38ºC.
- Phát ban.
- Ở vùng cổ xuất hiện khối u.
2. Nguyên nhân gây nên tình trạng ho rát họng
Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể gây ra tình trạng ho kèm đau rát họng, trong đó phổ biến nhất là các bệnh viêm nhiễm hô hấp.
2.1. Nguyên nhân là các bệnh viêm nhiễm hô hấp
Ho và đau rát cổ họng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh viêm nhiễm hô hấp khác nhau. Đó có thể là hậu quả của cảm cúm, viêm họng, viêm phế quản, viêm amidan,…
- Viêm họng: Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng ho đau rát họng. Viêm họng có thể khiến niêm mạc và thành hầu họng bị đau rát, sưng viêm. Một số dấu hiệu khác kèm theo bao gồm khó nuốt, nuốt vướng, sưng hạch cổ, ứ đờm, mệt mỏi chán ăn, đau đầu,…
- Cảm cúm: Nguyên nhân gây bệnh là do các loại virus cúm (cúm A, B, C). Sau 24 – 48 giờ virus xâm nhập vào cơ thể, người bệnh sẽ có các triệu chứng như ho rát họng, hắt hơi, đau đầu, sốt, ớn lạnh, mệt mỏi,…
- Viêm amidan: Nguyên nhân gây ra tình trạng này thường là do cơ thể nhiễm vi khuẩn hoặc virus khiến amidan sưng tấy. Amidan tổn thương sẽ làm hẹp hầu họng, dẫn tới các triệu chứng như khó nuốt, ứ đờm, đau rát họng, khó thở, mệt mỏi, sốt, gặp khó khăn khi giao tiếp và phát âm.
- Viêm thanh quản: Khi thanh quản bị sưng viêm sẽ gây ra những biểu hiện như khàn tiếng, ho đau rát họng có đờm, mất giọng,…
- Ung thư vòm họng: Đây là bệnh lý có mức độ nguy hiểm rất cao. Một số triệu chứng có thể gặp ở bệnh nhân mắc căn bệnh này bao gồm ho, đau họng, họng tiết nhiều đờm, giọng nói thay đổi, nuốt nghẹn, đau tai, sụt cân không rõ nguyên nhân,… Bệnh tiến triển nhanh và có thể di căn, gây ra những biến chứng nguy hiểm, thậm chí gây tử vong nếu không được điều trị đúng cách, kịp thời.
2.2. Nguyên nhân khác
Bên cạnh các bệnh lý viêm nhiễm hô hấp, một số nguyên nhân khác có thể gây ra tình trạng ho rát họng gồm:
- Chảy dịch mũi sau: Thông thường, các niêm mạc trong cổ họng và mũi liên tục tiết ra chất nhầy giúp làm ẩm, loại bỏ các dị vật và phòng tránh nhiễm trùng. Khi dịch nhầy được tiết ra quá nhiều, chúng sẽ chảy xuống phía sau cổ họng. Tình trạng này được gọi là hội chứng chảy dịch mũi sau. Các triệu chứng thường gặp của chảy dịch mũi sau bao gồm: ho nhiều, có cảm giác ngứa và đau rát cổ họng, ho nhiều về đêm, thường xuyên hắng giọng, hơi thở hôi, có cảm giác buồn nôn,…
- Trào ngược thực quản và dạ dày: Axit dạ dày tràn vào thực quản trong thời gian dài có thể gây rát họng, viêm nhiễm vùng họng.
- Thay đổi thời tiết: Nhiệt độ thay đổi đột ngột tạo điều kiện thuận lợi cho virus, vi khuẩn xâm nhập và gây ra tình trạng viêm nhiễm.
- Sử dụng chất kích thích: Đồ uống có cồn và chất kích thích có thể khiến niêm mạc họng bị tổn thương, gây đau rát vùng cổ họng.
- Căng cơ ở vùng cổ họng: Nói to trong thời gian dài có thể dẫn đến tình trạng căng cơ, gây đau rát họng.
3. Chẩn đoán tình trạng ho rát họng
Chẩn đoán ho rát họng thường được thực hiện bởi bác sĩ qua khám thực thể và sử dụng một số phương pháp chẩn đoán. Khám thực thể bao gồm khai thác bệnh sử cá nhân và gia đình, soi và quan sát họng, sờ nắn hạch cổ, xem họng có dấu hiệu viêm hay không.
Một số phương pháp chẩn đoán có thể sử dụng để tìm nguyên nhân gây ho rát họng bao gồm:
- Nội soi tai mũi họng: đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán bệnh, tầm soát khối u ở vùng tai mũi họng.
- Nội soi dạ dày thực quản: nếu có bằng chứng bệnh nhân đau họng do trào ngược axit dạ dày.
- Sinh thiết khối u: nếu sờ thấy hạch cổ và nghi ngờ bệnh nhân mắc ung thư vòm họng hoặc ung thư vùng đầu cổ khác.
- Chụp X-quang phổi: giúp xác định tình trạng bệnh tại phổi và lồng ngực.
- AFB đờm: cấy đờm tìm vi khuẩn lao nếu nghi ngờ bệnh nhân mắc lao phổi.
- Xét nghiệm dịch tiết hầu họng: khi nghi ngờ nguyên nhân gây đau họng là do nhiễm Covid-19.
- Siêu âm tuyến giáp: nếu có dấu hiệu nghi ngờ bệnh nhân mắc bệnh lý tuyến giáp.
4. Điều trị ho rát họng
4.1. Tây y
Nếu các triệu chứng ho rát họng ngày càng nặng và không thuyên giảm sau 2 tuần, bạn nên đến bệnh viện thăm khám để được bác sĩ chẩn đoán và chỉ định các loại thuốc phù hợp giúp điều trị. Một số loại thuốc phổ biến được sử dụng để điều trị tình trạng ho rát họng bao gồm:
- Các loại thuốc kháng sinh như Amoxicillin, Cephalexin, Penicillin,..: được sử dụng trong trường hợp ho rát họng do nhiễm vi khuẩn.
- Paracetamol: giúp giảm đau, hạ sốt, thường kết hợp với vitamin C để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể
- Các loại thuốc kháng viêm như: Prednisolon, Betamethason…có tác dụng giảm viêm hiệu quả.
- Các loại thuốc chống dị ứng hoặc thuốc điều trị trào ngược dạ dày thực quản.
- Dung dịch súc họng: sử dụng đều đặn giúp hỗ trợ sát khuẩn họng
Tìm hiểu thêm: Top 10 loại thuốc bổ phổi tốt nhất để cải thiện sức khỏe hô hấp
4.2. Đông y, thảo dược tự nhiên
Sử dụng các bài thuốc thuốc Đông y kết hợp giữa nhiều loại thảo dược trong tự nhiên để chữa ho rát họng là phương pháp được nhiều người áp dụng vì hiệu quả điều trị tích cực, hạn chế các tác dụng phụ và đảm bảo an toàn khi sử dụng trong một thời gian dài.
Một số cây thuốc được sử dụng phổ biến trong các bài thuốc trị ho và đau họng có thể kể đến như Tía tô, Trần bì, Bạc hà, Húng chanh, Cam thảo,…
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể sử dụng các thảo dược tự nhiên để làm trà uống giảm các triệu chứng ho rát họng, đau họng, khó nuốt,… Trà ấm có tác dụng có tác dụng giữ ẩm, giữ nước cho cổ họng và làm dịu cổ họng hiệu quả. Bạn có thể tham khảo một số loại trà mà sau:
- Trà Cam thảo: Dùng 4g bột Cam thảo đem hòa với nước ấm, mỗi ngày uống từ 3- 4 lần.
- Trà Bạc hà: Đem nghiền nát lá Bạc hà, Hương nhu và Gừng cho vào một cốc nước sôi. Đun hỗn hợp này cho đến khi dung dịch chuyển sang màu nâu. Lúc này bạn lọc lấy nước cho thêm một chút mật ong vào cho dễ uống.
- Trà Hoa cúc: Thả một ít Hoa cúc khô vào 300ml đang sôi, đun thêm một chút cho Hoa cúc nở căng. Dùng loại trà này để uống 2 lần/ ngày để giảm đau họng.
- Trà xanh kết hợp tinh bột nghệ: Hãm trà xanh và thêm nửa thìa bột nghệ vào rồi khuấy tan. Chờ trà nguội là có thể dùng ngay, hoặc bạn cũng có thể cho một chút mật ong vào nếu thích.
- Trà Gừng: Thái lát 1 củ gừng tươi, đem hãm với 250ml nước sôi trong thời gian 10-15 phút. Sau đó, bạn cho thêm một chút mật ong vào khuấy đều và uống khi còn ấm.
Đọc ngay: Tổng hợp các bài thuốc, cây thuốc bổ phổi hỗ trợ tăng cường chức năng phổi
Để tiết kiệm thời gian, bạn cũng có thể dùng các sản phẩm bảo vệ sức khỏe được bào chế từ các thành phần thảo dược để giảm nhẹ tình trạng ho rát họng. Một trong những sản phẩm an toàn, lành tính và hiệu quả mà bạn không thể bỏ qua là Thiên Môn Bổ Phổi Bình Đông 280ml của Dược Bình Đông. Sản phẩm là sự kết hợp giữa các thảo dược thiên nhiên gồm: Kinh giới, Bạc hà, Thiên môn đông, Trần bì, Bình vôi, Gừng, Bách bộ, Tang bạch bì và Atiso giúp hỗ trợ giảm các triệu chứng đau rát cổ họng do viêm họng, viêm amidan, viêm phế quản,….
4.3. Tại nhà
Chăm sóc sức khỏe tại nhà không chỉ là biện pháp nhằm hỗ trợ giảm các triệu chứng ho rát họng, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn mà còn rút ngắn thời gian chữa bệnh.
- Thức ăn giảm ho bổ phổi: Theo thuyết ngũ hành trong Y học cổ truyền, mỗi màu sắc tương ứng với mỗi loại tạng phủ. Chẳng hạn như Phổi (tạng Phế) tương ứng với hành Kim, màu trắng. Do đó, bạn nên chọn các món ăn có màu trắng như Đậu trắng, Củ cải trắng, Củ sen,… để bổ phổi. Ngoài ra, một số món ăn giảm ho, bổ phổi mà bạn nên tham khảo là Chim cút tiềm đông trùng hạ thảo, Mạch môn đông bối mẫu, Vịt xào gừng,…
- Súc miệng bằng nước muối: Súc miệng bằng nước muối giúp cổ họng đỡ bị khô, giảm đau rát họng. Đồng thời, muối còn giúp loại bỏ một số virus và vi khuẩn gây đau họng. Bạn chỉ cần súc miệng mỗi ngày 2 lần bằng nước muối sinh lý, 30 giây/ lần.
- Uống nước ấm: Đây là cách đơn giản nhưng có tác dụng làm giảm đau rát họng hiệu quả. Uống nhiều nước ấm giúp làm ấm cổ họng, tạo độ ẩm, giúp cổ họng bạn dễ chịu hơn.
- Tạo độ ẩm cho không khí: Dùng máy phun sương để tạo độ ẩm trong không khí xung quanh nhà giúp giảm triệu chứng ho và đau rát họng. Tuy nhiên, không nên để độ ẩm quá cao để tránh sinh ra ẩm mốc.
- Tránh các khu vực có nhiều phấn hoa, bụi mịn, nấm mốc: Đây là những tác nhân dễ gây kích ứng đường hô hấp khiến cổ họng bạn bị viêm, ho và đau rát. Nếu bắt buộc phải tiếp xúc với môi trường này thì bạn nên đeo khẩu trang để bảo vệ hệ hô hấp của mình.
5. Phòng tránh ho đau rát họng
Để phòng tránh ho đau rát họng, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau:
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh, thường xuyên bổ sung các thực phẩm bổ phổi, tăng cường tập luyện thể dục đều đặn: giúp nâng cao sức khỏe và tăng sức đề kháng cho cơ thể.
- Không hút thuốc lá: hút thuốc lá hoặc thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc là một trong những nguyên nhân chính làm suy giảm sức khỏe hệ hô hấp, tăng nguy cơ mắc ung thư phổi. Các chất hóa học có trong khói thuốc như nicotine, carbon monoxide,… gây độc cho phổi và hệ hô hấp.
- Hạn chế tiếp xúc môi trường ô nhiễm, khói bụi: khi hít phải khói bụi và các hóa chất độc hại trong thời gian dài sẽ gây phá hủy các mô phổi, đẩy nhanh tốc độ lão hóa. Vì vậy, bạn nên hạn chế tiếp xúc hoặc làm việc lâu dài trong môi trường nhiều khói bụi, ô nhiễm không khí.
- Tập hít thở: bạn có thể hít thở sâu vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày để không khí tràn vào toàn bộ phổi. Hít thở sâu giúp phổi loại bỏ CO2, tiếp nhận khí O2 và phân bổ O2 đi khắp cơ thể một cách hiệu quả hơn. Thêm vào đó, biện pháp này có thể giúp bạn giảm bớt căng thẳng mệt mỏi, thư giãn cơ thể.
- Tiêm vắc xin phòng cúm và các bệnh có thể gây viêm đường hô hấp.
- Thăm khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị các bệnh lý kịp thời.
Xem thêm: Điểm danh các loại thực phẩm (món ăn, trái cây, thức uống) trị đau họng hiệu quả
6. Tổng kết
Ho rát họng là tình trạng viêm nhiễm đường hô hấp phổ biến. Thông thường tình trạng này sẽ cải thiện và có thể khỏi hẳn trong vài ngày nếu bạn áp dụng các biện pháp điều trị kịp thời và đúng cách. Tuy nhiên, nếu tình trạng ho rát cổ họng không có dấu hiệu thuyên giảm, kéo dài hay trở nên nghiêm trọng thì bạn cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị.
Ngoài việc áp dụng các phương pháp chữa trị theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh bạn có thể sử dụng các sản phẩm bảo vệ sức khỏe như:
Thiên Môn Bổ Phổi Bình Đông 280ml dành cho người lớn (từ 11 tuổi trở lên): Sản phẩm bảo vệ sức khỏe phổi này giúp hỗ trợ giảm triệu chứng ho rát họng do viêm họng và viêm phế quản; giảm ho khan, ho có đờm, ho gió, ho hen, ho lâu ngày không hết, ho về đêm kéo dài, khàn tiếng. Thiên Môn Bổ Phổi được bào chế từ nhiều dược liệu như: Bạc hà, Gừng, Atiso, Thiên môn đông, Bách bộ, Trần bì, Tang bạch bì, Bình vôi và Kinh giới giúp bổ phổi, giảm ho hiệu quả. Đây đều là những thảo dược thiên nhiên an toàn, lành tính và được cân nhắc kỹ lưỡng kết hợp với nhau để tạo nên giải pháp giảm ho hiệu quả cho người dùng.
Thiên Môn Bổ Phổi 90ml dành cho trẻ em (từ 3 – 10 tuổi): Đây là sản phẩm uy tín được nhiều phụ huynh lựa chọn khi con trẻ mắc phải triệu chứng ho đau rát họng. Thiên Môn Bổ Phổi Trẻ Em được bào chế từ các loại thảo dược như: Trần bì, Bạc hà, Kinh giới, Tang diệp, Cát cánh, Tỳ bà diệp, Tang bạch bì, Tô tử và Mạch môn giúp hỗ trợ giảm ho khan, ho có đờm do cảm lạnh, viêm phế quản hoặc viêm họng gây ra. Bên cạnh đó, sản phẩm còn có công dụng bổ phổi, tăng cường sức đề kháng và giúp bé chóng khỏe.
Nếu bạn đang gặp tình trạng đau họng buồn nôn và muốn tư vấn thêm về sản phẩm Thiên Môn Bổ Phổi, hãy liên hệ qua hotline 28.39.808.808 hoặc truy cập vào website để được hỗ trợ trong thời gian sớm nhất.
Xem thêm các chủ đề liên quan:
- Đau họng về đêm: Nguyên nhân, cách điều trị và phòng tránh
- Đau họng sốt: Nguyên nhân, cách điều trị và phòng tránh
- Triệu chứng đau họng đau tai báo hiệu bệnh lý gì?
- Nguyên nhân gây ra đau họng kéo dài là gì? Cách điều trị và phòng tránh hiệu quả
- Đau họng khi nuốt: Nguyên nhân, triệu chứng, cách khắc phục và phòng tránh
- Nghẹt mũi đau họng: Nguyên nhân, triệu chứng và hướng dẫn điều trị hiệu quả tại nhà
- Đau họng buồn nôn là dấu hiệu của bệnh gì? Cách điều trị như thế nào?
- Đau họng có đờm: Tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh và đề xuất hướng điều trị cho bạn
- Đau họng một bên: Triệu chứng, cách điều trị
- Đau họng sổ mũi là bệnh gì? Cách điều trị hiệu quả?
- Đau rát họng uống thuốc gì? Các loại thuốc đau rát họng hiện nay
