Đau cổ vai gáy tê bì chân tay khiến nhiều người gặp khó khăn trong cử động, cầm nắm, ảnh hưởng đến khả năng lao động và sinh hoạt hàng ngày. Bên cạnh đó, bệnh này còn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Do đó, bạn hãy đọc ngay bài viết dưới đây để tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân gây bệnh, cách điều trị và phòng ngừa đau vai gáy hiệu quả nhé!
1. Đôi nét về tình trạng đau cổ vai gáy tê bì chân tay
1.1. Thế nào là đau cổ vai gáy tê bì chân tay?
Đau cổ vai gáy xảy ra khi các cơ vùng vai gáy bị co cứng gây đau đớn và gây khó khăn khi quay đầu, quay cổ. Tình trạng đau này có thể diễn ra ở một phía bên trái, bên phải hoặc cả vùng cổ vai gáy. Cơn đau dễ dàng xuất hiện vào buổi sáng khi mới ngủ dậy, khi ngồi làm việc quá lâu trong một tư thế, sau khi lao động nặng hoặc là khi nhiễm lạnh.
Tê bì chân tay là một hiện tượng phổ biến, thường được mô tả như cảm giác kim châm, ngứa ran hoặc như kiến bò dưới da. Đôi khi tình trạng này còn kèm theo cảm giác nóng hoặc lạnh. Hiện tượng tê bì thường xuất hiện ở cánh tay trước tiên, sau đó lan xuống cổ tay, bàn tay và cuối cùng là các ngón tay. Không những thế, tình trạng này có thể xảy ra ở một bên hoặc cả hai bên cơ thể.
Trong một số trường hợp, tình trạng đau cổ vai gáy sẽ đi kèm với tê bì chân tay và gây ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống của người bệnh. Điều này xuất phát từ một số bệnh lý cơ xương khớp như thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm, thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp,…
Đau cổ vai gáy tê bì chân tay không chỉ là những cơn đau nhức thông thường mà còn là dấu hiệu cảnh báo của tình trạng đau cổ vai gáy mãn tính. Triệu chứng này diễn ra thường xuyên, kéo dài và kèm theo những biểu hiện khó chịu khác như dị cảm hoặc đau lan sang cánh tay,…
Những người có nguy cơ cao bị đau cổ vai gáy tê bì chân tay thường là: người làm việc văn phòng, người lao động nặng, lái xe; người bị tác động chấn thương bên ngoài hoặc tác động bệnh lý bên trong cơ thể (thoát vị đĩa đệm, ung thư vùng cổ, thoái hóa đốt sống cổ, lao,…); những người có dị tật bẩm sinh vùng cổ, vai hoặc gáy.
1.2. Dấu hiệu nhận biết đau cổ vai gáy tê bì chân tay
Khi bị đau cổ vai gáy kèm theo tê bì chân tay, người bệnh thường có các dấu hiệu như:
- Có cảm giác đau nhức nhẹ, khó chịu, tê mỏi tại khu vực giữa cổ và vai hoặc lan rộng trên vai và cổ. Cơn đau gia tăng khi đi đứng, ngồi lâu, ho, hắt hơi, vận động quá sức, sau khi xoa bóp hoặc day ấn cột sống. Khi thay đổi thời tiết các triệu chứng của cơn đau tăng lên và giảm bớt khi nghỉ ngơi.
- Cảm thấy các cơ tại vùng cổ, vai, gáy như bị kéo căng, đặc biệt là sau khi ngồi hoặc đứng một tư thế trong thời gian dài.
- Có cảm giác cứng, nặng, nóng, sưng tại vùng cổ, vai, gáy khiến cho vận động bị hạn chế, khó khăn khi nhấc cánh tay hoặc quay đầu.
- Có cảm giác ngứa ran, tê lan dần xuống vai, cánh tay, bàn tay (tê bì chân tay đau mỏi vai gáy).
Ngoài ra người bệnh có thể gặp phải các dấu hiệu khác như:
- Cơn đau lan từ bả vai sang các vùng lân cận (mang tai, thái dương, cánh tay và thắt lưng).
- Một số trường hợp, người bị đau vai gáy còn kèm theo các triệu chứng đau đầu, nặng đầu, hoa mắt, chóng mặt, ù tai,…
1.3. Biến chứng thường gặp và khi nào nên gặp bác sĩ
Đau cổ vai gáy tê bì chân tay tưởng chừng chỉ là những triệu chứng khó chịu thông thường, nhưng nếu không được điều trị kịp thời, nó có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí tính mạng như rối loạn tiền đình, tăng nguy cơ thiếu máu não, rối loạn cảm giác tứ chi, đau rễ thần kinh và thậm chí teo yếu cơ tay, bại liệt một hoặc cả hai tay,…
Dưới đây là một số dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám bác sĩ ngay lập tức:
- Cơn đau lan xuống tay hoặc chân và kèm theo triệu chứng tê bì, yếu cơ hay thay đổi cảm giác ở cánh tay và chân, đi kèm với cảm giác đau nhức. Ngoài ra, bạn cần đến gặp bác sĩ ngay nếu triệu chứng tê bì chân tay kéo dài liên tục hơn 6 tuần, đặc biệt là khi có các triệu chứng mạn tính đi kèm hoặc màu sắc, hình dạng chân và bàn chân thay đổi.
- Khó khăn khi di chuyển hay thực hiện các hoạt động hằng ngày do đau khớp, cứng khớp.
- Bị đau cổ vai gáy nặng hơn kèm theo các triệu chứng như hoa mắt, chóng mặt, ù tai, buồn nôn, khó thở, có khối u bất thường ở đầu hoặc cổ, sốt không rõ nguyên nhân hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng (sưng đỏ, nóng tại khu vực bị đau).
- Cơn đau cổ vai gáy cấp tính xảy ra sau khi người bệnh bị chấn thương, cơ và dây chằng bị tổn thương.
- Cơn đau kéo dài hơn một tuần nhưng không thuyên giảm dù đã nghỉ ngơi hay sử dụng các biện pháp giảm đau thông thường.
2. Nguyên nhân đau cổ vai gáy tê bì chân tay
Đau cổ vai gáy tê bì chân tay là một vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nhiều người. Nỗi ám ảnh này có thể xuất phát từ hai nguyên nhân chính là bệnh lý và căng cơ hoặc chấn thương.
2.1. Nguyên nhân bệnh lý
Người bệnh có thể gặp phải tình trạng đau cổ vai gáy khi mắc phải một số bệnh lý sau:
- Thoái hóa cột sống: Sụn khớp, đốt sống bị bào mòn theo thời gian, cọ xát vào rễ thần kinh gây đau nhức, tê bì lan từ cổ xuống tay hoặc từ thắt lưng xuống chân. Ngoài ra, triệu chứng tê bì còn thường xuất hiện về đêm hoặc khi thay đổi thời tiết.
- Thoái hóa đốt sống cổ: Khi đốt sống cổ bị thoái hóa, các gai xương sẽ xuất hiện. Chúng chèn ép vào các dây thần kinh tại vùng cổ vai gáy gây đau mỏi.
- Thoát vị đĩa đệm cổ: Sụn chêm (đĩa đệm) giữa các đốt xương sống bị tụt ra khỏi vị trí bình thường và chèn ép vào dây thần kinh gần đó gây đau, kèm theo các triệu chứng như đau cục bộ, tê bì, yếu cơ tay chân hoặc đau lan tỏa theo đường dây thần kinh.
- Thoái hóa khớp: Các khớp bị bào mòn, tổn thương do nhiều nguyên nhân, dẫn đến hạn chế vận động và tê bì cánh tay, bàn chân.
- Viêm đa khớp dạng thấp: Viêm nhiễm, tổn thương khớp gây tê bì ở cả tay và chân.
- Bệnh lý khác: Một số bệnh lý về xương khớp như viêm khớp, vôi hóa cột sống, rối loạn khớp bả vai lồng ngực, rối loạn chức năng thần kinh, viêm bao khớp vai, ung thư,…
2.2. Căng cơ hoặc chấn thương
Không chỉ các bệnh lý có thể gây ra tình trạng đau cổ vai gáy mà khi bị căng cơ hoặc chấn thương cũng có thể gặp phải tình trạng này. Cụ thể như sau:
- Căng cơ: Khi cơ tại vùng cổ phải hoạt động trong thời gian dài có thể khiến cho cơ bị kéo căng, gây đau.
- Chấn thương: Khi tập luyện thể thao sai kỹ thuật, tập quá sức hoặc không khởi động trước khi tập cũng có thể gây chấn thương vùng cổ vai gáy. Lúc này đi kèm theo cơn đau sẽ có các triệu chứng như cứng vùng cổ vai gáy, đau đầu, co thắt cơ bắp.
3. Chẩn đoán đau cổ vai gáy tê bì chân tay
Để chẩn đoán đau cổ vai gáy kèm theo tê bì chân tay, các bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng bằng cách hỏi chi tiết về các triệu chứng, lịch sử bệnh tật và những hoạt động hàng ngày của bệnh nhân. Cùng với đó các bác sĩ sẽ kiểm tra phạm vi chuyển động của cổ, vai, gáy và xác định điểm đau.
Nhằm giúp kết quả chẩn đoán có tính chính xác cao, biết được rõ nguyên nhân gây bệnh là do đâu thì các bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện các phương pháp chẩn đoán như:
- Xét nghiệm máu: Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm tổng phân tích máu, xét nghiệm máu lắng CRP để xác định bệnh nhân có bị đau vùng cổ vai gáy do viêm nhiễm hay do cơ học.
- Chẩn đoán hình ảnh: Bác sĩ có thể chỉ định phương pháp chụp X-Quang, MRI hoặc CT để đánh giá tình trạng tổn thương của vùng cổ gáy, từ đó xác định được nguyên nhân gây bệnh.
- Xét nghiệm điện sinh lý: Bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp EMG (Điện cơ đồ), NCS (Điện thần kinh đồ) nhằm đo tốc độ dẫn truyền thần kinh, từ đó có thể chẩn đoán chính xác các tình trạng đau cổ, vai, cánh tay.
4. Phương pháp điều trị và giảm nhẹ tình trạng đau cổ vai gáy tê bì chân tay
4.1. Phương pháp Tây Y
Dựa theo nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng đau mỏi vai gáy tê bì chân tay mà bác sẽ sẽ có phác đồ điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân.
- Dùng thuốc (Nội khoa): Để giúp người bệnh giảm bớt tình trạng đau mỏi cổ vai gáy, các bác sĩ có thể chỉ định sử dụng một số loại thuốc như thuốc giảm đau Paracetamol, thuốc chống viêm không Steroid (NSAIDs), thuốc giảm đau Opioids, thuốc kháng viêm Corticosteroid, nhóm thuốc giãn cơ điều trị đau cổ vai gáy,… Tìm hiểu thêm: Các loại thuốc và lưu ý khi sử dụng thuốc Tây điều trị đau cổ vai gáy
- Phẫu thuật (Ngoại khoa): Phương pháp này thường được áp dụng cho các trường hợp người bệnh bị đau cổ vai gáy do những vấn đề liên quan đến rễ thần kinh, tủy sống.
4.2. Phương pháp Đông Y
Theo Y học cổ truyền, dựa theo từng thể bệnh sẽ có những bài thuốc điều trị đau cổ vai gáy tương ứng. Đây là những bài thuốc tác động đến xương khớp, các mạch máu và khối cơ giúp lưu thông khí huyết, giải phóng kinh lạc ứ trệ, giảm đau, giảm co cứng, tê bì hiệu quả và cải thiện chức năng của xương khớp.
Điều trị đau nhức theo Đông y với những thành phần thảo dược thiên nhiên an toàn, lành tính là phương pháp giúp bệnh nhân khắc phục tình trạng đau mỏi, điều trị tận gốc và phòng ngừa tái phát hiệu quả mà ít gây ra tác dụng phụ không mong muốn.
- Các loại cây thuốc: Cỏ Trinh nữ, Mễ nhân, Ngải cứu,…
- Một số bài thuốc trị đau vai gáy được sử dụng phổ biến:
- Quyên tý thang trị đau cổ vai gáy can thận hư (Thoái hóa đốt sống cổ).
- Ma hoàng quế chi thang gia giảm trị đau cổ vai gáy do lạnh.
- Các phương pháp khác: Ngoài ra, để nâng cao hiệu quả điều trị bệnh, giảm tình trạng cứng khớp, tăng cường chức năng cổ vai gáy giúp việc chuyển động tại vùng đau mỏi được dễ dàng thì người bệnh có thể áp dụng kèm theo các phương pháp xoa bóp, bấm huyệt, châm cứu, châm loa tai, diện chẩn,…
Tìm hiểu thêm: Cách điều trị Đau cổ vai gáy theo y học cổ truyền với những Cây thuốc, Bài Thuốc và những lưu ý quan trọng.
4.3. Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu là một trong những phương pháp điều trị hiệu quả nhất đối với tình trạng đau nhức, căng cứng vùng cổ vai gáy. Mục tiêu điều trị hướng đến giảm tình trạng đau khớp và cứng khớp; cải thiện phạm vi chuyển động của phần đầu, cổ, vai, gáy,…
- Vật lý trị liệu chủ động: Các bài tập kéo giãn cơ, bài tập tăng cường cơ bắp, bài tập di chuyển thiết bị hoặc bài tập dưới nước.
- Vật lý trị liệu bị động: Dùng nhiệt trị liệu (nóng hoặc lạnh), dùng sóng âm, kích thích điện, siêu âm trị liệu, trị liệu bằng ánh sáng,…
4.4. Hỗ trợ giảm đau tại nhà
Một số phương pháp hỗ trợ giảm tình trạng đau cổ vai gáy kèm theo tê bì chân tay tại nhà mà bạn có thể áp dụng gồm:
- Thực phẩm và dinh dưỡng dành cho người đau cổ vai gáy: Bổ sung những thực phẩm giàu Canxi, Vitamin D, Vitamin C, Vitamin A, Protein, chất chống oxy hóa, Kẽm, Omega-3, Magie,…
- Thực hiện các bài tập giãn cơ: Các bài tập như xoay cổ, nghiêng đầu sang hai bên, kéo căng cơ cổ có thể giúp giảm căng thẳng và đau nhức. Bạn hãy tìm hiểu thêm về các bài tập cổ vai gáy để tham khảo và biết cách thực hiện đúng.
- Thay đổi thói quen: Không sử dụng chất kích thích, tránh căng thẳng; uống nhiều nước ít nhất 2 lít mỗi ngày,…
- Tư thế: Cải thiện tư thế nằm, đứng, đi lại, nâng đồ,… Luôn giữ cho đầu và vai thẳng hàng, vai thẳng hàng với hông để cột sống duy trì được dáng cong hình chữ “S” tự nhiên. Tìm hiểu thêm về tư thế đúng tốt cho cổ vai gáy để áp dụng hằng ngày.
- Chườm nóng, chườm lạnh hoặc xoa bóp vùng cổ vai gáy: Xoa bóp, massage giúp tăng cường lưu thông máu, giảm tình trạng co cứng vùng cổ vai gáy, giảm đau và tránh các triệu chứng hoa mắt, đau đầu, chóng mặt,… Tham khảo các bài Massage cổ vai gáy
- Hạn chế vận động vùng cơ vai gáy: Không thực hiện những hoạt động gây áp lực lớn lên vùng cổ vai gáy như mang vác vật nặng, cúi đầu quá mức.
- Sử dụng thuốc đúng cách: Dùng thuốc giảm đau, chống viêm theo chỉ dẫn của bác sĩ, không tự ý dùng thuốc hay tăng liều.
5. Phòng ngừa đau cổ vai gáy tê bì chân tay
Để tránh gặp tình trạng đau cổ vai gáy tê bì chân tay, bạn cần chú ý:
- Chế độ dinh dưỡng: Bạn cần xây dựng một chế độ ăn uống với đa dạng các loại thực phẩm để tăng cường sức khỏe cho hệ xương khớp của mình. Bên cạnh đó, bạn hãy chú ý uống đủ nước, ăn nhiều trái cây và rau xanh, bổ sung thêm hải sản, các loại hạt, các loại đậu, để giúp duy trì hệ xương khỏe mạnh, hạn chế tình trạng đau cổ vai gáy. Bạn có thể tìm hiểu thêm các loại nên ăn và không nên ăn khi đau thần kinh tọa qua bài viết Đau cổ vai gáy nên ăn gì?
- Tránh chấn thương: Hết sức thận trọng khi tham gia giao thông, chơi thể thao, sinh hoạt thường ngày nhằm giảm nguy cơ chấn thương vùng cổ gáy.
- Thói quen tốt trong công việc: Tạo thói quen nghỉ từ 5 – 10 phút sau mỗi giờ đánh máy, vẽ hoặc may vá,…
- Xây dựng thói quen sinh hoạt khoa học: Tạo dựng chế độ sinh hoạt, nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc mỗi ngày, nghỉ ngơi buổi trưa từ 30 – 60 phút để cơ thể thư giãn, hạn chế stress, giữ ấm vào mùa lạnh, không tắm nước lạnh, tuyệt đối không tắm vào buổi tối, hạn chế mang vác vật nặng trên 1 vai,…
- Nghỉ ngơi đúng cách: Ngủ trên gối có độ cao vừa phải và đảm bảo giường ngủ thoải mái.
- Thăm khám định kỳ: Thường xuyên đi khám sức khỏe định kỳ 6 tháng hoặc 1 năm một lần để để kiểm soát được bệnh, sớm phát hiện để điều trị.
6. Tổng kết
Đau cổ vai gáy tê bì chân tay là vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của nhiều người. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến teo cơ, yếu cơ, biến dạng khớp, rối loạn chức năng cơ quan, thậm chí là liệt nửa người. Các phương pháp điều trị phổ biến là dùng thuốc Tây y, Đông y và tập vật lý trị liệu,…
Để nâng cao hiệu quả điều trị bệnh, bạn cũng có thể sử dụng thêm các sản phẩm tăng cường sức khỏe đến từ thương hiệu Dược Bình Đông. Đây là thương hiệu dược phẩm uy tín với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực hỗ trợ điều trị các bệnh về xương khớp, trong đó có đau cổ vai gáy tê bì chân tay. Các sản phẩm của Dược Bình Đông được bào chế từ thảo dược thiên nhiên, an toàn và hiệu quả, hỗ trợ giảm đau nhức, tê bì, cải thiện vận động và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
