Khi nhắc đến lá Vông nem, chúng ta thường nghĩ ngay đến loại cây thường được trồng làm hàng rào hoặc làm cây cảnh trang trí. Ngoài ra, lá Vông nem còn xuất hiện trong bữa ăn thường ngày của nhiều gia đình. Không những vậy, đây còn là một vị thuốc Đông y có tác dụng trị nhiều chứng bệnh như mất ngủ, trĩ, viêm đại tràng,… Hãy cùng Dược Bình Đông tìm hiểu chi tiết hơn về đặc điểm, tác dụng, một số bài thuốc trị bệnh hiệu quả từ lá Vông nem trong bài viết này nhé.
1. Giới thiệu về vị thuốc lá Vông nem
Vị thuốc lá Vông nem (Folium Erythrinae variegatae) là phần lá được phơi khô của cây Vông nem (Erythrina variegata L. hay Erythrina indica Lamk.), thuộc họ Đậu (Fabaceae).
Vông nem là loại cây thân gỗ, có chiều cao tới 10m hoặc hơn. Vỏ cây màu xanh hoặc nâu. Trên thân và cành có nhiều gai ngắn có hình nón, màu đen.
Lá mọc so le với 3 lá chét hình tam giác, dài khoảng 20 – 30cm, màu xanh bóng và mép lá nguyên. Phần lá chét ở chính giữa phình chiều rộng lớn hơn chiều dài, 2 lá chét 2 bên có chiều dài lớn hơn chiều rộng.
Sau khi lá rụng (vào khoảng tháng 3-5 hằng năm), cây sẽ bắt đầu ra hoa. Hoa cây Vông nem mọc thành từng chùm dày, có màu đỏ tươi. Đài hoa dạng ống với 5 răng nhỏ; tràng hoa dài, cánh cò rộng; nhị hoa hợp thành bó vươn ra khỏi tràng. Mặc dù, hoa khá nhiều nhưng cây Vông nem lại cho quả rất ít. Quả có hình giống như hạt đậu không có lông bao phủ và thắt eo giữa các hạt. Bên trong mỗi quả lại chứa 4 – 8 hạt màu đỏ hoặc nâu, hình thận.
Cây Vông nem có nguồn gốc từ quần đảo Polynedi và Ấn Độ. Cây phân bố từ các nước Đông Á đến châu Phi. Tại khu vực châu Á, loài cây này tập trung nhiều ở các nước như Ấn Độ, Việt Nam, Trung Quốc, Thái Lan, Lào, Campuchia, Philippines… Ở nước ta, cây Vông nem chủ yếu được tìm thấy ở dọc bờ biển, lân cận các rừng ngập mặn và rừng thưa. Bên cạnh đó, ở nhiều nơi, người dân còn trồng Vông nem làm trụ cho trầu, hồ tiêu leo hoặc làm cây bóng mát bên hàng rào, ven đường quanh khu dân cư.
Người dân thường dùng lá Vông nem làm dược liệu chữa bệnh. Thời điểm tốt nhất để thu hái lá Vông nem là vào mùa xuân, khoảng tháng 4-5, khi tiết trời khô ráo. Lá Vông nem được chọn để làm dược liệu là các lá bánh tẻ, không sâu mọt. Sau khi hái, cắt bỏ phần cuống lá. Lá Vông nem có thể dùng tươi hay khô tùy từng bài thuốc. Nếu dùng khô thì cần đem phơi nắng thật nhanh, rồi hong khô trong bóng râm. Khi sử dụng và chế biến lá Vông nem cần lưu ý giữ và bảo quản ở nơi khô ráo, kín gió, tránh ánh nắng trực tiếp, tránh ẩm mốc.
2. Công dụng của lá Vông nem
Lá Vông nem là dược liệu có giá trị trong cả Y học hiện đại và Y học cổ truyền với nhiều công dụng như an thần, kháng khuẩn, hạ nhiệt,…
2.1. Theo Tây y
Các nhà khoa học đã nghiên cứu và cho thấy thành phần hóa học chủ yếu và quan trọng nhất của Vông nem chính là Saponin và Alkaloid. Trong đó, hàm lượng Alkaloid chiếm từ 0,1 – 0,16%, chất Saponin với tên gọi là Migarin có khả năng làm giãn đồng tử.
Đặc biệt, trong lá Vông nem có chứa một loại Alkaloid có độc tính là Erythin. Chất này khi được cơ thể hấp thụ sẽ làm giảm hoặc làm mất hẳn chức năng của hệ thần kinh trung ương. Tuy nhiên, chất này không ảnh hưởng đến sự co bóp và kích thích vận động của cơ. Theo nghiên cứu của dược lý hiện đại, lá Vông nem có những công dụng sau:
- Ức chế hệ thần kinh trung ương, giúp trấn tĩnh, an thần gây ngủ, hạ nhiệt, hạ huyết áp.
- Tác dụng co bóp các cơ. Qua thí nghiệm trên ếch, nước sắc lá vông 10% có tác dụng làm co cứng cơ chân và cơ thắt trực tràng.
- Sát trùng và điều trị bệnh ngoài da.
2.2. Theo Đông y
Từ lâu, dân gian đã dùng lá Vông nem làm vị thuốc an thần, trị các chứng như nhức đầu, chóng mặt, phiền muộn, lo âu. Ngoài ra, dược liệu này cũng có công dụng hạ nhiệt, tiêu tích, cải thiện chất lượng giấc ngủ, giúp ngủ ngon và sâu giấc hơn. Dưới đây là một số đặc tính dược lý của vị thuốc lá Vông nem trong Đông y:
- Tính vị: Nhạt, hơi chát, đắng, tính bình.
- Quy kinh: Tâm, Tỳ.
- Công dụng: An thần, sát trùng.
- Chủ trị: Uống để chữa mất ngủ, đắp ngoài chữa loét, trĩ, lậu, mụn nhọt.
3. Một số cách sử dụng lá Vông nem đơn giản tại nhà
Là một loại cây thân thuộc, dễ sử dụng và có nhiều lợi ích cho sức khỏe, Vông nem được sử dụng rộng rãi trong đời sống, vừa làm món ăn bổ dưỡng, vừa làm dược liệu hỗ trợ chăm sóc sức khỏe. Dưới đây là một số cách sử dụng lá Vông nem đơn giản, dễ thực hiện tại nhà:
3.1. Canh lá Vông nem giúp giảm căng thẳng, an thần, chữa mất ngủ
- Thành phần: lá Vông nem, lá Dâu tằm.
- Cách dùng: Rửa sạch rồi đem nấu canh. Mỗi ngày ăn một bát canh.
3.2. Nước lá Vông nem cải thiện giấc ngủ, ngủ sâu giấc
- Thành phần: 8-16g lá Vông nem phơi khô.
- Cách dùng: Sắc với 200ml nước trên lửa nhỏ, đun đến khi lượng nước cô đặc lại còn 50ml là được. Nên dùng khi nước sắc còn ấm.
3.3. Lá Vông nem tươi chữa mụn nhọt
- Thành phần: Lá Vông nem tươi.
- Cách dùng: Đem rửa sạch rồi giã nát và đắp lên vùng da bị mụn nhọt.
4. Gợi ý một số bài thuốc trị bệnh từ lá Vông nem
Nhờ vào những tác dụng chữa bệnh tự nhiên và an toàn, lá Vông nem là vị thuốc quý đã được sử dụng từ lâu trong Y học truyền thống. Sau đây, Dược Bình Đông sẽ giới thiệu đến bạn một số bài thuốc được ứng dụng phổ biến trong thời gian qua:
4.1. Bài thuốc trị mất ngủ
Bài thuốc 1
- Thành phần: 16g lá Vông nem, 5g Tâm sen sao thơm, 10g Táo nhân sao đen
- Cách dùng: Vò nát tất cả dược liệu trên, hãm với 1 lít nước sôi. Chờ nước nguội, rồi cho thêm 2-3 bông hoa Nhài tươi. Chia thành nhiều lần uống trong ngày, dùng liên tục từ 5-7 ngày.
Bài thuốc 2
- Thành phần: 30g lá Vông nem, 10g lá Dâu tằm, 50g Lạc tiên.
- Cách dùng: Rửa sạch các vị thuốc nói trên và cho vào chảo nóng để sao vàng. Sau đó, hãm với 1 lít nước đã đun sôi trong khoảng 15 phút. Nên dùng khi nước còn ấm, thời điểm tốt nhất là vào buổi tối.
4.2. Bài thuốc chữa trĩ, đại tiện ra máu
- Thành phần: 15g lá Vông nem, 15g lá Sen.
- Cách dùng: Đem sắc chung hai dược liệu trên để lấy nước thuốc. Đồng thời kết hợp giã nát lá Vông nem và đắp vào búi trĩ bị sa.
4.3. Bài thuốc trị viêm đại tràng
- Thành phần: 15g lá Vông nem, 25g lá Nhót.
- Cách dùng: Đem 2 dược liệu trên rửa sạch, sao vàng hạ thổ. Sau đó, sắc với một lượng nước đủ dùng trong ngày.
4.4. Bài thuốc trị sa dạ con
- Thành phần: 20g lá Vông nem, 20g Dây tơ hồng, 20g lá Tiểu kế.
- Cách dùng: Đem các nguyên liệu trên sắc lấy nước uống, ngày chia 2 lần uống.
5. Một số lưu ý khi sử dụng lá Vông nem
Để sử dụng an toàn và hiệu quả vị thuốc lá Vông nem, bạn nên lưu ý một số vấn đề sau:
- Vông nem có tác dụng điều trị bệnh rất hiệu quả nhưng nếu lạm dụng hoặc sử dụng quá liều quy định có thể phản tác dụng, gây ngộ độc. Do đó, người bệnh nên thận trọng khi dùng vị thuốc tự nhiên này. Tốt hơn hết, bạn vẫn nên có sự hướng dẫn, chỉ định của thầy thuốc hay những người có chuyên môn.
- Liều lượng khuyến cáo nên dùng từ 6 – 30g/ngày.
- Trong lá Vông nem có chứa alkaloid độc tính nhẹ, nếu dùng quá liều có thể gây sụp mí, cơ thể mệt mỏi, các khớp và cơ rã rời.
- Không dùng dược liệu cho trẻ nhỏ; người bị đỏ, nóng, sưng đau khớp; người bị cao huyết áp.
- Chỉ áp dụng lá Vông nem cho người bị mất ngủ do các nguyên nhân từ thận và can. Còn đối với trường hợp mất ngủ do Tỳ, Phế, Tâm sẽ không có hiệu quả cao khi dùng dược liệu này.
- Lá Vông nem chỉ mang tính hỗ trợ chữa mất ngủ, không thể thay thế hoàn toàn cho các liệu pháp y tế
6. Tổng kết
Lá Vông nem được biết đến là vị thuốc dân dã, gần gũi và sở hữu nhiều công dụng quý được cả Y học cổ truyền và Y học hiện đại ghi nhận. Dược liệu này được dùng trong các bài thuốc trị chứng bệnh mất ngủ, giúp an thần, chữa trĩ, đại tiện ra máu,… Để đảm bảo an toàn cũng như đạt được hiệu quả chữa trị tốt nhất, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ, thầy thuốc trước khi sử dụng lá Vông nem để kiểm soát rủi ro và tránh các tác dụng không mong muốn.
Bạn có thể tham khảo thêm các thông tin chăm sóc sức khỏe từ loại dược thảo thiên nhiên trong Cẩm nang sức khỏe của Dược Bình Đông. Qua đó, hy vọng bạn có thêm kiến thức hữu ích để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.
Ngoài ra, nếu bạn muốn dùng các loại dược liệu thiên nhiên đã được bào chế sẵn thì hãy tham khảo các sản phẩm bảo vệ sức khỏe của Dược Bình Đông – thương hiệu Việt uy tín trên thị trường hơn 70 năm qua. Các sản phẩm của Dược Bình Đông là sự kết hợp từ các thảo dược thiên nhiên, an toàn, lành tính, hoàn toàn không gây tác dụng phụ. Đặc biệt sản phẩm được nghiên cứu kỹ lưỡng để phù hợp với cơ địa của người Việt và mang lại hiệu quả tốt nhất.
Hiện nay, Dược Bình Đông đa dạng các sản phẩm chăm sóc sức khỏe được nhiều gia đình tin dùng và nhận được sự đánh giá cao từ người tiêu dùng suốt thời gian dài. Trong đó nổi bật có Bát Tiên Bình Đông – một giải pháp tuyệt vời giúp cải thiện giấc ngủ hiệu quả.
Bát Tiên Bình Đông là sự kết hợp hài hòa giữa các loại dược liệu: Mạch Môn, Hoài Sơn, Lạc Tiên, Thục Địa, Bạch Phục Linh, Mẫu Đơn Bì, Ngũ Vị Tử, Hoàng Tinh, Phòng Đảng Sâm, Sơn Thù Du. Đây đều là các thảo dược quý và có nguồn gốc từ thiên nhiên, lành tính với công dụng chữa suy nhược bồi bổ cơ thể, tăng cường sức khỏe, giúp ăn ngon miệng và ngủ sâu giấc hơn.
Hãy liên hệ hotline 028.39.808.808 để được đội ngũ Dược Bình Đông tư vấn thông tin chi tiết về sản phẩm trong thời gian sớm nhất.
