Lạc tiên nổi tiếng được biết đến là một vị thuốc quý trong Đông y, mang đến nhiều lợi ích cho người sử dụng nhằm nâng cao sức khoẻ. Tuy nhiên, với nhiều người vẫn còn khá mơ hồ, cây Lạc tiên là gì và có công dụng cụ thể như thế nào? Để hiểu rõ hơn về dược liệu này, trong bài viết dưới đây Dược Bình Đông sẽ chia sẻ những thông tin liên quan đến Lạc tiên, mời bạn đọc cùng theo dõi.
1. Giới thiệu đôi nét về Lạc tiên
1.1. Lạc tiên là gì?
Cây Lạc tiên có tên khoa học là Passiflora foetida L, thuộc họ Chùm gửi. Tại Việt Nam, loài thảo dược này còn tên gọi khác như dây chùm bao, dây nhãn lồng,… Tuy nhiên, Lạc tiên vẫn là cái tên thông dụng nhất được nhiều người biết đến.
Lạc tiên là cây thân mềm và thuộc dạng thân leo có đốt, đồng thời trên thân cây có nhiều lông mọc thưa thớt. Lá Lạc tiên thường mọc so le nhau, có màu xanh sẫm và được chia thành ba thùy. Phần đuôi lá có cấu tạo phình to, rồi thon dần và nhọn ở phần đầu giống như hình tim.
Hoa Lạc tiên mọc ra ở kẽ giữa lá và có màu trắng pha chút tím nhạt ở gần nhuỵ, bao quanh hoa có nhiều tua lông. Quả Lạc tiên hình tròn màu xanh và được bao bọc bởi các lá ở ngoài. Khi chín thì quả chuyển sang màu vàng có thể ăn được. Vỏ quả rất mỏng, còn bên trong chứa nhiều hạt nhỏ và có dịch quả.
1.2. Lạc tiên phân bố ở đâu
Lạc tiên là loài cây sinh trưởng dễ sinh sống và phát triển mạnh mẽ ở mọi điều kiện thời tiết. Do đó, thảo dược này có thể bắt gặp ở bất cứ đâu như bụi rậm, bờ suối, ven sông, bờ ruộng hoặc kể cả trong vườn nhà,…
Loài cây này được phân bổ ở nhiều nơi trên thế giới và sử dụng làm thuốc chữa bệnh ở một số quốc gia: Trung Quốc, Nam Mỹ, miền nam Châu Âu. Còn tại Việt Nam, Lạc tiên xuất hiện ở khắp ba miền, đặc biệt được trồng nhiều nhất tại các tỉnh Hòa Bình, Bắc Giang, Thái Nguyên, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Đà Nẵng, …
1.3. Thu hoạch và bào chế dược liệu
Lạc tiên là loại dược liệu lành tính và hầu hết các bộ phận của cây như thân (dây), lá, hoa quả đều có thể sử dụng để làm thuốc hay chế biến thành món ăn. Tuy nhiên, riêng bộ phận rễ hay củ Lạc tiên không thể sử dụng làm thuốc.
Theo kinh nghiệm dân gian, Lạc tiên có thể được thu hoạch vào tất cả các mùa trong năm. Tuy nhiên, mùa xuân là thời điểm tốt nhất để thu hái, bởi các bộ phận của cây lúc này có đầy đủ dưỡng chất nhất. Sau khi thu hái, việc bào chế được thực hiện theo những cách sau đây:
- Làm sạch các bộ phận của cây Lạc tiên rồi có thể dùng tươi được ngay, nhưng thời gian bảo quản sẽ ngắn.
- Rửa sạch cây thuốc, cắt ngắn thành từng khúc vừa đủ rồi sấy, phơi khô hoặc sao vàng, sau đó có thể tán thành bột mịn để tiện sử dụng. Bảo quản Lạc tiên khô bằng cách đóng vào túi bóng kín, đặt nơi thoáng mát, khô ráo, tránh mối mọt, ẩm mốc.
2. Công dụng của Lạc tiên
Lạc tiên là dược liệu được sử dụng để hỗ trợ cải thiện chứng mất ngủ, suy nhược thần kinh, thanh nhiệt giải độc gan. Những công dụng của Lạc tiên đã được y học cổ truyền và các nghiên cứu của khoa học hiện đại kiểm chứng, cụ thể như sau:
2.1. Theo Tây Y
Trong Lạc tiên có thành phần hóa học chính là hoạt chất Passiflorin, Sapomart, Hermalin, Vitexin, Harmin, Harmol, Harmalo, Protein, muối khoáng, đường đơn, glucose, chất xơ, vitamin A, vitamin C, fructose, các acid hữu cơ,…
Đây đều là các dưỡng chất hoàn toàn có lợi cho sức khỏe người dùng có tác dụng an thần, giúp ngủ ngon giấc; hỗ trợ bệnh lý tim mạch, hồi hộp trống ngực; thanh nhiệt, mát gan; giãn cơ trơn, chống co thắt cơ.
2.2. Theo Đông y
Theo y học cổ truyền, phần thân, lá, hoa của Lạc tiên có công dụng trừ tà khí, thanh mát cơ thể, trị chứng mất ngủ kinh niên, đau đầu rất hữu hiệu. Còn quả Lạc tiên có thể hỗ tình trạng ho phế quản, điều trị các bệnh liên quan đến da liễu,…
- Tính vị: Vị ngọt, hơi đắng, tính mát
- Quy kinh: Kinh Tâm, Can
- Công dụng: An thần, thanh nhiệt, giải độc, dưỡng can, lợi tiểu, tiêu viêm, giảm đau,…
- Chủ trị: Chứng mất ngủ, nằm mơ nhiều, lo âu, tim hồi hộp, suy nhược thần kinh, bị nóng gan, đau nhức xương khớp lâu ngày, cơ thể mệt mỏi, viêm mủ da…
3. Gợi ý một số bài thuốc từ Lạc tiên
Lạc tiên là một trong những vị thuốc xuất hiện nhiều trong các bài thuốc dân gian chữa bệnh hiệu quả. Dưới đây là một số bài thuốc điển hình, bạn đọc có thể tham khảo:
3.1. Chữa mất ngủ, suy nhược thần kinh
Cách 1: Lạc tiên 16g, đem đi sắc uống mỗi ngày.
Cách 2:
- Chuẩn bị: 150g Lạc tiên,130g lá Vông, 2,2g tâm Sen, 10g lá Dâu, 90g đường.
- Thực hiện: Nấu thành cao lỏng. Ngày dùng 2 – 4 thìa to (khoảng 5g), uống trước khi ngủ.
Cách 3:
- Chuẩn bị: 20g Lạc tiên, 15g cỏ Mọc, 12g hạt Sen, 12g lá Vông nem, 10g cỏ Tre, 10g lá Dâu, 10g Táo nhân sao, 6g Cam thảo, 6g Xương bồ.
- Thực hiện: Sắc lấy nước uống, chia thành 2-3 lần sử dụng trong ngày.
Cách 4:
- Chuẩn bị: 400g Lạc Tiên, 400g lá Vông, 100g Rau má, 100g lá Gai.
- Thực hiện: Kết hợp cả các dược liệu trên để nấu cao lỏng, đường nấu thành siro. Sau đó pha 6 phần cao với 4 phần siro, mỗi uống uống 40ml, chia làm 2 lần uống.
3.2. Giúp mát gan, giải nhiệt
- Chuẩn bị: 500g quả Lạc tiên chín, 250g đường kính.
- Thực hiện: Cắt đôi, nạt hết ruột rồi đem ép lọc chắt lấy nước. Cho thêm 250g đường và 1 lít nước, trộn tất cả với nhau để làm nước giải khát.
3.3. Điều trị căng thẳng, mệt mỏi
- Chuẩn bị: 300g Lạc tiên, 200g Râu ngô, 100g Rau má.
- Thực hiện: Đem sắc tất cả các nguyên liệu trên lấy nước uống
3.4. Chữa viêm da, mụn nhọt
- Chuẩn bị: 2-3 nắm lá Lạc tiên
- Thực hiện: Đem lá Lạc tiêu đun lấy nước để tắm hoặc thấm bằng bông rồi chà trực tiếp lên vùng da bị mụn, ngứa, viêm.
3.5. Hỗ trợ điều trị hạ huyết áp
- Chuẩn bị: 500g Lạc tiên, 300g hoa Thiên lý, 100g lá Khổ qua non, 50g Đậu xanh
- Thực hiện: Đem toàn bộ dược liệu trên sao vàng hạ thổ rồi tán nhuyễn thành bột mịn. Mỗi ngày pha 3 thìa cà phê hỗn hợp này cùng 100ml nước sôi rồi uống.
4. Một số lưu ý khi sử dụng Lạc tiên
Cây Lạc tiên dù cho là một loại thảo dược lành tính và có giá trị cao với sức khỏe người dùng, nhưng để đảm bảo an toàn và hiệu quả nhất, người dùng nên lưu ý một số vấn đề sau đây:
- Chỉ sử dụng Lạc tiên với mức độ liều lượng thích hợp, vừa phải, không nên quá lạm dụng. Nếu sử dụng quá nhiều, các thành phần trong Lạc tiên sẽ gây ra một số các tác dụng phụ: lo lắng, mệt mỏi, buồn nôn, luôn buồn ngủ, nhịp tim bất thường…
- Không được tự ý kết hợp Lạc tiên với thuốc Tây hay loại thảo dược khác nếu chưa tham khảo ý kiến của bác sĩ.
- Tuyệt đối không sử dụng dược liệu đã bị hư hỏng, ẩm mốc, có mùi lạ
- Không dùng Lạc tiêu cho phụ nữ đang mang thai, đang cho con bú, trẻ nhỏ.
- Người có cơ địa dị ứng hay mẫn cảm với Lạc Tiên cũng không nên sử dụng vị thuốc này.
- Trong quá trình sử dụng dược liệu, người bệnh cần tích cực rèn luyện thể thao và kết hợp chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt khoa học.
- Đặc biệt, để sử dụng hiệu quả vị thuốc này, bạn cần tham khảo tư vấn, chỉ dẫn của bác sĩ, thầy thuốc, đặc biệt đối với người có bệnh nền để tránh gặp phải những rủi ro và phản ứng phụ không mong muốn.
5. Tổng kết về cây thuốc lạc tiên
Trong bài viết trên đây Dược Bình Đông đã tổng hợp những thông tin cần thiết về Lạc tiên cũng như công dụng trong Đông và Tây y; ứng dụng trong một số bài thuốc dân gian và những lưu ý khi sử dụng vị thuốc này.
Có thể thấy rằng, Lạc tiên là dược liệu quý trong giới Đông y, có công dụng hiệu quả trong việc cải thiện giấc ngủ, an thần, chữa suy nhược thần kinh. Thông qua những công dụng thần kỳ như vậy, Dược Bình Đông đã lựa chọn Lạc tiên là một trong những thành phần chính để cho sản phẩm bảo vệ sức khỏe Bát Tiên Bình Đông
Sản phẩm là sự kết hợp hài hòa giữa tinh hoa Y học cổ truyền và nghiên cứu hiện đại với các thành phần như: Lạc Tiên, Thục Địa, Bạch Phục Linh, Mạch môn, Hoài Sơn, Mẫu Đơn Bì, Ngũ Vị Tử, Hoàng Tinh, Sơn Thù Du, Phòng Đảng Sâm. Đây đều là các thảo dược quý và có nguồn gốc từ thiên nhiên với công dụng bồi bổ cơ thể, tăng cường sức khỏe, giúp ăn ngon và ngủ sâu hơn.
Bát Tiên Bình Đông là một giải pháp tuyệt vời giúp tăng cường đề kháng và hỗ trợ giảm mệt mỏi hiệu quả, giúp tăng cường sức khỏe, bồi bổ cơ thể, hỗ trợ giảm mệt mỏi, giúp ăn ngon và ngủ ngon hơn.
Nếu quý khách quan tâm đến những sản phẩm của Dược Bình Đông, đặc biệt là Bát Tiên Bình Đông, hãy truy cập website Dược Bình Đông hoặc liên hệ tới hotline (028)39 808 808 để được tư vấn trong thời gian sớm nhất.
