Nhận biết Gan nhiễm độc, cách điều trị và phòng ngừa

Bạn thường xuyên bị nổi mụn nhọt, mẩn ngứa, hơi thở có mùi hôi và rối loạn tiêu hóa mà không rõ nguyên nhân? Cảm giác mệt mỏi kéo dài khiến bạn luôn lo lắng về sức khỏe của gan? Những dấu hiệu này có thể là lời cảnh báo rằng gan đang bị nhiễm độc, chức năng thải độc của gan đang suy giảm, dẫn đến tích tụ độc tố trong cơ thể, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến làn da, hệ tiêu hóa và sức khỏe tổng thể.

Đáng lo ngại hơn, theo Hội thảo “Cập nhật xử trí ung thư gan và các biến chứng do xơ gan” của Bệnh viện Bạch Mai tổ chức, tỷ lệ mắc bệnh về gan đang gia tăng và có xu hướng trẻ hóa, thậm chí ngay cả những người dưới 30 tuổi cũng gặp phải các vấn đề nghiêm trọng do gan.

Vậy gan bị nhiễm độc là gì và nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng trên? Khi gan bị nhiễm độc, chúng ta cần phải làm gì? Hãy cùng Dược Bình Đông tìm hiểu qua bài viết sau!

1. Đôi nét về tình trạng gan nhiễm độc

Theo thông tin trong bài viết Chức năng gan, Gan là cơ quan quan trọng thực hiện chức năng lọc máu, đào thải độc tố, chuyển hóa chất dinh dưỡng và hỗ trợ nhiều quá trình sinh học trong cơ thể giúp cơ thể duy trì trạng thái cân bằng và khỏe mạnh.  

Gan đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe

Tuy nhiên, trong cuộc sống hiện đại, gan phải tiếp nhận một lượng lớn chất độc hại từ thực phẩm chế biến sẵn, hóa chất … khiến gan bị quá tải và nhiễm độc. Vậy khi chức năng gan suy giảm, cơ thể sẽ đối mặt với những vấn đề sức khỏe ra sao? Hãy cùng tìm hiểu trong phần tiếp theo.

1.1. Nhiễm độc gan và Cách nhận biết gan bị nhiễm độc

Gan nhiễm độc không phải là một bệnh lý cụ thể mà là tình trạng gan bị quá tải do tích tụ độc tố trong cơ thể, khiến cho khả năng làm việc kém hơn so với một lá gan khỏe mạnh, làm suy giảm khả năng chuyển hóa các chất qua gan, đồng thời làm trì trệ quá trình thải độc của gan. 

Do đó, khi gan không thể thực hiện tốt chức năng, các chất độc hại sẽ tồn đọng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến gan nói riêng và sức khỏe nói chung. Hiện tượng gan nhiễm độc sẽ có các dấu hiệu ban đầu như sau:

• Mệt mỏi, uể oải do cơ thể tích tụ độc tố.
• Hơi thở có mùi hôi, vị đắng trong miệng do gan không thải độc hiệu quả.
• Da sạm màu, nổi mụn nhọt, mẩn ngứa do độc tố bị đào thải qua da thay vì qua gan.
• Rối loạn tiêu hóa, đầy bụng, khó tiêu.

Da nổi mụn, mẩn ngứa là dấu hiệu nhiễm độc gan

1.2. Mức độ nguy hiểm của gan nhiễm độc

Gan bị nhiễm độc mà chưa được phát hiện và kiểm soát kịp thời sẽ làm suy giảm chức năng thải độc vốn có của gan, dẫn đến viêm gan (Viêm gan cấp và mãn tính), gan nhiễm mỡ, xơ gan, suy gan và tăng nguy cơ mắc ung thư gan. Đồng thời, gan nhiễm độc còn khiến hệ miễn dịch suy yếu, làm cơ thể dễ bị bệnh.

Do đó, khi các triệu chứng của gan nhiễm độc kéo dài hơn 2 tuần hoặc xuất hiện các dấu hiệu bất thường sau, bạn cần đến cơ sở y tế để kiểm tra:

• Phân sẫm màu.
• Mê sảng.
• Bệnh vàng da, vàng mắt.
• Ăn mất ngon, mất ngủ do bệnh nóng gan.
• Xuất hiện các vết bầm tím không rõ nguyên nhân (Ecchymosis).
• Di chuyển khó khăn.
• Đau tức hạ sườn phải.

Vàng da, lòng trắng mắt bị vàng là dấu hiệu thường thấy của triệu chứng gan nhiễm độc

Để đánh giá chính xác sức khỏe gan và phát hiện sớm các dấu hiệu tổn thương, bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm như:

• Xét nghiệm máu.
• Siêu âm gan.
• Các xét nghiệm khác như: ALT, AST, chỉ số LDH và Ferritin, Bilirubin,…

2. Nguyên nhân gây nhiễm độc gan

Như đã đề cập, nhịp sống hiện đại với hàng loạt nguy cơ gây nhiễm độc đã khiến các bệnh lý về gan ngày càng tăng, với đối tượng càng trẻ hóa, kể cả những người dưới 30 tuổi. Vậy nguyên nhân cụ thể gây nhiễm độc gan là gì? Hãy cùng theo dõi tiếp nội dung bên dưới!

2.1. Thói quen sinh hoạt

Nhiều thói quen sinh hoạt tưởng chừng vô hại nhưng lại âm thầm khiến gan phải làm việc nhiều hơn dẫn đến quá tải, lâu dài làm giảm khả năng hoạt động của gan và gây tích tụ độc tố. Dưới đây là những thói quen phổ biến gây hại cho gan mà nhiều người vô tình mắc phải:

• Thức khuya, thiếu ngủ: Gan và túi mật thực hiện chức năng thải độc mạnh mẽ nhất vào ban đêm, đặc biệt trong khoảng 11h đêm đến 5h sáng. Việc thức khuya hoặc ngủ không đủ giấc khiến quá trình này bị gián đoạn, khiến độc tố tích tụ trong gan, làm gan bị quá tải, dễ tổn thương, gây nóng gan kèm các dấu hiệu như nổi mụn, nổi mẩn ngứa,…
• Hút thuốc lá: Thuốc lá chứa hàng loạt chất gây hại như Nicotine, Formaldehyde, Benzene và nhiều hóa chất khác. Khi vào cơ thể, gan phải làm việc liên tục để xử lý và loại bỏ những chất này, làm tăng gánh nặng và đẩy nhanh quá trình tổn thương gan.
• Uống ít nước: Nước đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ gan thải độc và lọc máu. Khi cơ thể không được cung cấp đủ nước, quá trình đào thải độc tố bị đình trệ, làm tăng nguy cơ tích tụ các chất độc hại trong gan.
• Ít vận động: Việc thiếu vận động làm cơ thể dư thừa năng lượng, làm chậm quá trình trao đổi chất, khiến mỡ thừa tích tụ ở gan, gây gan nhiễm mỡ và suy giảm khả năng thải độc.

Thức khuya, mất ngủ thường xuyên sẽ gây hại cho gan. Xem thêm thức khuya hại gan như thế nào?

2.2. Thói quen ăn uống không lành mạnh

Thói quen ăn uống không lành mạnh sẽ vô tình tạo ra gánh nặng lớn cho gan. Khi tiếp nạp thức ăn thiếu khoa học, gan phải làm việc nhiều hơn để thực hiện vai trò chuyển hóa và loại bỏ các chất độc hại. Do đó, sau một thời gian làm việc, gan hoạt động kém đi, dẫn đến tích tụ nhiều độc tố. 

• Thói quen ăn uống không điều độ như nhịn ăn, bỏ bữa, ăn không đúng giờ,…
• Chế độ dinh dưỡng thiếu cân bằng như ăn nhiều các loại thực phẩm cay nóng, đồ ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn chế biến sẵn, thực phẩm giàu chất đạm, măng tươi, đồ muối chua, dùng quá nhiều nước ép hoa quả đóng chai.
• Lạm dụng chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, cà phê,…

2.3. Môi trường sống ô nhiễm

Môi trường sống bị ô nhiễm khiến các cơ quan bên trong cơ thể như hệ hô hấp, thận,…đặc biệt là gan phải tăng cường hoạt động để bảo vệ và duy trì sức khỏe. Lâu dài, chức năng gan bị suy giảm dẫn đến hoạt động kém đi và tích tụ độc. Các yếu tố môi trường gây ảnh hưởng gồm:

• Hóa chất độc hại.
• Khói bụi.
• Ô nhiễm nước.
• Ô nhiễm tiếng ồn và stress do môi trường.

Môi trường ô nhiễm ẩn chứa nhiều độc tố hại gan

2.4. Sử dụng thuốc điều trị sai cách

Gan là cơ quan chịu trách nhiệm chuyển hóa và đào thải thuốc ra khỏi cơ thể. Việc tự ý sử dụng thuốc hoặc dùng một cách lạm dụng, không tuân theo hướng dẫn của bác sĩ mà tự ý tăng liều,… khiến gan phải hoạt động quá mức để phân hủy các hợp chất hóa học, tăng áp lực lên tế bào gan.

Một số loại thuốc có thể kể đến:

• Thuốc giảm đau hạ sốt: Paracetamol, Ibuprofen,…
• Thuốc kháng sinh.
• Thuốc chống nấm.
• Thuốc chống trầm cảm.
• Thuốc chống co giật.
• Thuốc tim mạch.
• Thuốc trị liệu ung thư…

Xem thêm: Những lưu ý về việc sử dụng thuốc giải độc gan đúng cách

2.5. Sử dụng thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc hoặc không đúng cách

Hiện nay, xu hướng sử dụng thực phẩm chức năng để cải thiện sức khỏe ngày càng phổ biến. Tuy nhiên, nhiều người lại chưa sử dụng đúng cách, dẫn đến gan bị quá tải, gây tích tụ độc tố, ảnh hưởng đến chức năng thải độc.

Những nguyên nhân phổ biến gây hại cho gan khi sử dụng thực phẩm chức năng gồm:

• Thực phẩm chức năng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc
• Lạm dụng thực phẩm chức năng.
• Dùng thuốc Đông y kém chất lượng.

Xem thêm: Uống thuốc nam có hại gan không? Cách sử dụng thực phẩm chức năng đúng cách

2.6. Chức năng gan suy giảm do bệnh lý

Khi gan bị tổn thương do bệnh lý, chức năng lọc máu, đào thải độc tố và chuyển hóa chất dinh dưỡng sẽ bị suy giảm nghiêm trọng. Một số bệnh lý phổ biến ảnh hưởng đến chức năng gan như:

• Viêm gan do virus bao gồm các bệnh viêm gan là A, B, C, D, E.
• Bệnh gan nhiễm mỡ do chất béo tích tụ lâu ngày trong gan.
• Bệnh tự miễn là hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào các tế bào khỏe mạnh khiến gan bị tổn thương. Các bệnh lý như: Viêm gan tự nhiên, Xơ gan mật nguyên phát, Viêm đường mật nguyên phát….
• Do di truyền. 
• Các bệnh lý khác như xơ gan, suy gan, ung thư gan, tăng men gan,…

2.7. Nguyên nhân khác

Ngoài những nguyên nhân đã được nhắc đến ở trên, nhiều yếu tố khác có thể góp phần gây ra tình trạng suy yếu gan, dẫn đến tích tụ độc tố bên trong cơ thể, bao gồm:

• Lão hóa – khi cơ thể bị suy giảm chức năng tự nhiên, trong đó có gan.
• Vi khuẩn, ký sinh trùng.
• Béo phì.
• Tiểu đường.

3. Cách phòng ngừa và bảo vệ gan khỏi nhiễm độc

Những thói quen đơn giản trong cuộc sống hằng ngày có thể mang lại hiệu quả lớn trong việc duy trì chức năng gan ổn định và ngăn ngừa nguy cơ tổn hại. Vì vậy, việc chủ động bảo vệ gan trước khi bị tổn thương luôn là điều cần thiết.

Bạn cũng có thể tìm hiểu thêm bài viết: Các phương pháp giúp gan đào thải độc tố để giảm nóng gan, nổi mụn.

3.1. Chế độ ăn uống lành mạnh giúp gan khỏe mạnh

Một chế độ ăn uống lành mạnh không chỉ giúp cân bằng dinh dưỡng mà còn hỗ trợ quá trình trao đổi chất, giảm áp lực lên hệ tiêu hóa và duy trì sự ổn định cho cơ thể. Khi được cung cấp đầy đủ dưỡng chất, các cơ quan, đặc biệt là gan, sẽ hoạt động hiệu quả hơn trong việc thải độc và tổng hợp năng lượng.

Bạn cần cân bằng đầy đủ nhóm chất theo nguyên tắc Y tế

Nguyên tắc cân bằng dinh dưỡng của Bộ y tế cụ thể như sau:

• Cân đối giữa các nhóm chất sinh năng lượng: Một bữa ăn khoa học nên bao gồm ba nhóm chất chính: 55% – 65% Carbohydrate (tinh bột), 13% – 20% Protein (chất đạm) và 20% – 25% Lipid (chất béo)
• Cân đối về vitamin và khoáng chất: Bổ sung đa dạng các loại rau củ quả, ngũ cốc và thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, giúp cơ thể thải độc tốt hơn và duy trì sức đề kháng. Xem thêm: Gợi ý 12 loại thực phẩm thải độc gan hiệu quả.
• Nguồn dinh dưỡng trong một ngày cần có sự kết hợp hài hòa giữa các nhóm chất và thực phẩm.

Ngoài việc cân bằng dinh dưỡng, cần hạn chế các thực phẩm có thể làm tăng nội nhiệt, khiến gan phải hoạt động quá mức để đào thải độc tố, dễ dẫn đến suy yếu chức năng chuyển hóa và thải độc. Các loại thực phẩm nóng trong người như:

• Đồ ăn nhiều dầu mỡ, cay, nóng.
• Thực phẩm nhiều muối, đường. 
• Thực phẩm nhiều đạm động vật, Purin: Thịt đỏ, Nội tạng động vật, Thịt chế biến (Xúc xích, Giăm bông, Thịt xông khói).
• Thực phẩm chế biến sẵn, nhiều chất bảo quản: Món ăn đóng hộp hoặc chế biến sẵn hoặc thức ăn nhanh. 
• Thực phẩm chứa chất độc hại: Các loại thịt và trứng chưa nấu chín, các loại thực phẩm bị ôi thiu do bảo quản không đúng cách.
• Thực phẩm có chất kích thích: Rượu bia, đồ uống có cồn gây thương tế bào gan, giảm khả năng thải độc.

3.2. Thói quen sinh hoạt tốt cho sức khỏe

Không riêng về chế độ dinh dưỡng, lối sống lành mạnh cũng giúp giảm áp lực lên gan, cải thiện khả năng thải độc và tái tạo tế bào gan, từ đó duy trì chức năng gan ổn định. Những thói quen có lợi cho gan bao gồm:

• Ăn uống đúng giờ, điều độ.
• Ngủ trước 23h và ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày để giúp gan đào thải độc tố và tái tạo lại các tế bào hư tổn.
• Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày để giúp gan, thận thải độc tốt hơn.
• Tập luyện thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày để tăng cường quá trình trao đổi chất, duy trì hoạt động của gan và các cơ quan khác. Xem thêm: Các bài tập tốt cho gan tại nhà
• Không hút thuốc lá để giảm bớt gánh nặng thải độc của gan.
• Cân đối thời gian giữa công việc và nghỉ ngơi, tránh làm việc quá sức.
• Giữ tinh thần lạc quan thoải mái, hạn chế căng thẳng bằng các kỹ thuật như thiền, yoga hoặc kỹ thuật thở sâu,… 
• Tránh tiếp xúc với môi trường độc hại.

Để hỗ trợ quá trình thải độc gan hiệu quả, ngoài việc thực hiện các thói quen sinh hoạt tốt cho sức khỏe, bạn có thể áp dụng một số phương pháp khác dưới đây:

• Uống các loại nước giúp thải độc gan: Các loại nước như nước trà atiso, trà xanh, và râu ngô có tác dụng giải độc gan và hỗ trợ chức năng gan. Bạn có thể tìm hiểu thêm về Top 10+ loại trà giải độc, mát gan, tăng cường chức năng gan để bổ sung vào chế độ uống hàng ngày.
• Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ giải độc gan: Một trong những sản phẩm được nhiều người tin dùng là Long Đởm Giải Độc Gan của Dược Bình Đông. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý sử dụng thuốc giải độc gan đúng cách và theo chỉ dẫn của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và an toàn.
• Ăn các loại trái cây mát gan: Một số loại trái cây như dưa hấu, bưởi, cam cũng có tác dụng thanh nhiệt, mát gan và hỗ trợ quá trình giải độc.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm một số phương pháp hỗ trợ thải độc cơ thể khác như xông hơi thải độc, ngâm chân giải độc, nhịn ăn hỗ trợ thải độc, hoặc massage giải độc gan. Những phương pháp này giúp gan có thời gian phục hồi và hoạt động hiệu quả hơn, từ đó duy trì sức khỏe gan tối ưu.

3.3. Thói quen khác giúp phòng ngừa bệnh lý

Phòng bệnh hơn chữa bệnh, bạn cần có lối sống lành mạnh để nâng cao sức khỏe tổng thể, hạn chế các bệnh về gan. Cụ thể, bạn có thể thực hiện một số biện pháp phòng ngừa như sau:

• Thăm khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề về gan và có hướng điều trị kịp thời. Đặc biệt, những người có nguy cơ cao như tiền sử viêm gan, uống rượu bia thường xuyên nên kiểm tra 6 tháng/lần.
• Tiêm vaccine phòng ngừa bệnh gan.
• Sử dụng đồ bảo hộ khi tiếp xúc với hóa chất.
• Sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, không tự ý sử dụng thuốc hoặc lạm dụng thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau, vì có thể gây hại cho gan.
• Quan hệ tình dục an toàn.

4. Tổng kết

Gan đóng vai trò quan trọng trong việc lọc máu, thải độc và duy trì sự cân bằng nội môi, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tổng thể. Khi gan nhiễm độc, chức năng thải độc của gan sẽ suy giảm, dẫn đến tích tụ độc tố trong cơ thể. Từ đó, cơ thể sẽ cảm giác mệt mỏi, xuất hiện mụn nhọt, rối loạn tiêu hóa, cảm giác nóng trong người. Thậm chí, nguy cơ mắc các bệnh gan mãn tính như viêm gan, xơ gan và ung thư gan ngày càng tăng theo.

Nguyên nhân khiến gan nhiễm độc đến từ thói quen sinh hoạt không lành mạnh, chế độ ăn uống mất cân bằng, môi trường độc hại, lạm dụng thuốc hoặc thực phẩm chức năng, hay xuất phát từ các bệnh lý về gan. Vì vậy, duy trì lối sống khoa học như ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên và hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây hại chính là chìa khóa giúp bảo vệ lá gan khỏe mạnh.

Trong trường hợp gan bị quá tải do những thói quen sinh hoạt không lành mạnh gây nên, bạn sẽ dễ xuất hiện các dấu hiệu như nổi mụn nhọt, mẩn ngứa, hơi thở có mùi, tiêu hóa kém, nóng trong người,…. Lúc này, bạn có thể tìm một giải pháp từ thảo dược thiên nhiên có thể giúp thanh nhiệt, giảm nóng gan và duy trì lá gan khỏe mạnh. Một trong những sản phẩm bảo vệ sức khỏe gan đó có thể kể đến Long Đởm Giải Độc Gan của Dược Bình Đông, giúp thanh nhiệt, giải độc, mát gan giảm nóng gan và tăng cường chức năng gan.

Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Long Đởm Giải Độc Gan Bình Đông

Dược Bình Đông là thương hiệu Dược phẩm với hơn 70 năm kinh nghiệm, chuyên sản xuất  các sản phẩm bảo vệ sức khỏe với thành phần từ thảo dược thiên nhiên. Sản phẩm của Dược Bình Đông là sự kết hợp giữa y học cổ truyền và công nghệ sản xuất hiện đại. Để có thêm thông tin về các sản phẩm của Dược Bình Đông và được tư vấn về các vấn đề về sức khỏe, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua hotline 028.39.808.808.

Lưu ý: Các sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.