Giấc ngủ là vô cùng quan trọng đối với con người, giúp phục hồi năng lượng, cho cơ thể nghỉ ngơi sau một ngày làm việc và học tập. Mất ngủ ảnh hưởng rất nhiều tới sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày. Mất ngủ kéo dài là dấu hiệu cảnh báo tình trạng sức khỏe không tốt. Vậy mất ngủ là bệnh gì? Những triệu chứng của mất ngủ, nguyên nhân và cách điều trị như thế nào? Hãy cùng Dược Bình Đông tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
1. Đôi nét về tình trạng mất ngủ
Giấc ngủ đóng vai trò vô cùng quan trọng với cơ thể con người. Thông thường, người trưởng thành cần ngủ đủ 7 – 8 tiếng/ ngày và phải đảm bảo ngủ đủ giấc về mặt thời gian, ngủ sâu và cảm thấy thoải mái, sảng khoái sau khi ngủ dậy.
Mất ngủ là một rối loạn giấc ngủ phổ biến bao gồm ngủ không sâu giấc, khó ngủ, dễ tỉnh giấc, thức dậy rất sớm và khó trở lại giấc ngủ và có cảm giác mệt mỏi sau khi thức dậy.
Đối tượng có nguy cơ dễ mắc mất ngủ thường là: phụ nữ trong chu kỳ kinh nguyệt hoặc trong thời kỳ mãn kinh; nam giới thường xuyên stress, căng thẳng trong công việc, người trên 60 tuổi; người rối loạn sức khỏe tâm thần hoặc thể chất; người bị căng thẳng tinh thần; người đang hóa trị…
Mất ngủ được chia thành 2 loại là mất ngủ cấp tính và mất ngủ mãn tính. Dù là mất ngủ cấp hay mãn tính đều gây ra những ảnh hưởng đến sức khỏe như:
- Cơ thể mệt mỏi, chán ăn, dễ cáu gắt, giảm khả năng tập trung chú ý, tăng nguy cơ trầm cảm.
- Tinh thần không tỉnh táo, thường xuyên cảm thấy buồn ngủ, kém linh hoạt.
- Ảnh hưởng đến khả năng làm việc và học tập, tinh thần không tỉnh táo dễ gây ra tai nạn khi lái xe hay vận hành máy móc,…
Mất ngủ ban đêm
2. Triệu chứng của mất ngủ
Một số triệu chứng của mất ngủ có thể kể đến như:
- Khó ngủ vào ban đêm
- Dễ thức dậy vào ban đêm
- Thức dậy rất sớm
- Mệt mỏi khi thức dậy
- Mệt mỏi hoặc cảm thấy buồn ngủ vào ban ngày
- Khó chịu, lo lắng, trầm cảm
- Giảm chú ý, kém tập trung
- Dễ bị mắc lỗi, tai nạn do không tập trung.
3. Nguyên nhân gây mất ngủ
Mất ngủ do nhiều nguyên nhân gây nên, phổ biến bao gồm:
3.1. Nguyên nhân không phải do bệnh
Nếu mất ngủ diễn ra thoáng qua thì có thể do một số nguyên nhân như:
- Do căng thẳng, stress
- Do thói quen ngủ kém bao gồm lịch đi ngủ không đều; thường xuyên thức khuya; môi trường ngủ không thoải mái; sử dụng máy tính, TV, điện thoại thông minh trước khi ngủ làm cản trở chu kỳ giấc ngủ.
- Sử dụng các chất gây nghiện, chất kích thích như cà phê, thuốc lá, rượu, trà,…
- Ăn quá nhiều vào buổi tối có thể làm bạn cảm thấy khó chịu khi nằm và khiến bạn khó chìm vào giấc ngủ.
Mất ngủ do căng thẳng, stress
3.2. Nguyên nhân mất ngủ do bệnh
Tình trạng mất ngủ diễn ra trong thời gian dài được gọi là mất ngủ mãn tính. Nguyên nhân của mất ngủ mãn tính thường là do các vấn đề về sức khỏe hoặc một số bệnh lý như:
- Dị ứng: Các chất gây dị ứng có trong không khí làm viêm đường mũi và kích hoạt sản xuất các chất gây nghẹt mũi. Những triệu chứng này xảy ra vào cả ban ngày và ban đêm, gây gián đoạn giấc ngủ nghiêm trọng, dẫn tới mất ngủ.
- Viêm khớp: Những người bị bệnh viêm khớp thường bị đau buốt và nhức mỏi dai dẳng, dẫn tới khó ngủ, lo lắng, trằn trọc.
- Trào ngược dạ dày: Đây chính là nguyên nhân gây mất ngủ đối với những người trong độ tuổi 45 đến 64. Những triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày như ợ nóng, ho, nghẹt thở,… khi nằm là lý do gây ra bệnh mất ngủ.
- Bệnh lý tâm thần: Các bệnh lý tâm thần như trầm cảm, hưng cảm, rối loạn lo âu lan tỏa, rối loạn stress sau chấn thương, nghiện (rượu, các chất dạng thuốc phiện) có liên quan tới mất ngủ mãn tính.
- Rối loạn giấc ngủ: Mất ngủ là một dạng của rối loạn giấc ngủ. Tình trạng này có thể góp phần gây ra bệnh tim, béo phì và tiểu đường.
- Các bệnh về tuyến giáp: Tuyến giáp hoạt động bất thường làm cho chức năng trao đổi chất của cơ thể cũng gia tăng đột ngột. Điều này gây cảm giác bồn chồn, khiến người bệnh khó thư giãn khi đi ngủ.
4. Hướng dẫn bí quyết điều trị mất ngủ
Điều trị bệnh mất ngủ chủ yếu là điều trị triệu chứng và nguyên nhân gây mất ngủ. Để chẩn đoán và chỉ định điều trị, người bệnh cần có sự tư vấn và tham khảo ý kiến của bác sĩ. Dưới đây là một số phương pháp điều trị mất ngủ mà bạn có thể tìm hiểu:
4.1. Điều trị mất ngủ bằng thuốc
Điều trị mất ngủ bằng Thuốc Tây
Điều trị mất ngủ bằng thuốc Tây có thể đem lại hiệu quả nhanh chóng. Tuy nhiên trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cũng cần có chỉ định của bác sĩ. Bạn tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng thuốc để tránh những nguy hại không lường trước.
Các loại thuốc Tây được dùng trong điều trị mất ngủ là:
- Thuốc bình thần: Bao gồm các loại thuốc Clonazepam, Diazepam, Rotunda, Bromazepam... có tác dụng ngay lập tức. Tuy nhiên thuốc chỉ dùng cho trường hợp mất ngủ ngắn và chưa trầm trọng, không sử dụng thuốc quá 3 ngày vì có thể gây tác dụng phụ suy giảm trí nhớ.
- Thuốc ngủ: Gồm các thuốc như Zolpidem, Phenobarbital… cũng gây tác dụng mạnh và dễ gây nhờn thuốc. Người bệnh không nên dùng nhóm thuốc này quá 3 ngày, thuốc có thể gây các tác dụng phụ là chóng mặt, nhức đầu, rối loạn tiêu hóa,…
- Thuốc kháng histamin: Bao gồm thuốc Promethazine, Diphenhydramin, Clorpheniramin,… chống dị ứng và tác dụng mạnh. Tuy nhiên thuốc gây các tác dụng phụ như khô miệng, khô mũi, mệt mỏi, ảnh hưởng trí não,…
- Thuốc an thần kinh mới: Nhóm thuốc gồm Olanzapine, Quetiapine, Amisulpride,… gây ngủ mạnh, giúp người bệnh ăn ngon miệng hơn.
- Thuốc chống trầm cảm 3 vòng, đa vòng: Gồm có các thuốc như Mirtazapine, Clomipramine,… có thể điều trị tình trạng mất ngủ kéo dài. Tuy nhiên, nhóm thuốc này không có tác dụng ngay lập tức và có thể gây một số tác dụng phụ như khô miệng, đắng miệng, táo báo, gây bí tiểu,…
Sử dụng thuốc điều trị mất ngủ
Điều trị mất ngủ bằng các bài thuốc Đông y
Một số vị thuốc Đông y chữa mất ngủ giúp an thần, định chí như Tâm sen, Long nhãn, Toan táo nhân, Viễn chí, Phục thần, Thảo quyết minh, Lạc tiên, Lá vông, Bán hạ… thường được sử dụng trong bài thuốc. Dưới đây là một số bài thuốc chữa mất ngủ hiệu quả từ dân gian:
Bài thuốc 1:
- Nguyên liệu: Tâm sen, Lạc tiên, Lá vông
- Thực hiện: Cho vào nồi, thêm 3 bát nước. Đem sắc lại còn 1 bát. Uống mỗi ngày 1 bát
- Công dụng: Bài thuốc có tác dụng an thần tốt, hỗ trợ điều trị chứng mất ngủ, hồi hộp, tim đập nhanh, ngủ an giấc hơn.
Bài thuốc 2:
- Nguyên liệu: 20g cùi nhãn tươi
- Thực hiện: Thêm 200ml nước sắc lấy nước uống hàng ngày.
- Công dụng: Cùi nhãn tươi có vị ngọt được dùng để điều trị chứng mất ngủ, đặc biệt ở người mắc suy nhược cơ thể, mệt mỏi, hay quên.
Bài thuốc 3:
- Nguyên liệu: 8g Củ bình vôi, 10 – 15g Hạt sen, 10 – 15g Long nhãn, 10 – 15g Nhân hạt táo, 12g Lá vông.
- Thực hiện: Sắc uống trước khi đi ngủ 30 phút.
- Công dụng: Củ bình vôi có tính bình trị mất ngủ ở người gầy yếu, hay hồi hộp, sợ hãi, ngủ không yên,…
Bài thuốc 4:
- Nguyên liệu: 12g Bán hạ chế, 60g Gạo tẻ. Gia thêm 120g La bặc tử nếu người bệnh bị lưỡi đỏ rêu vàng, tức ngực buồn nôn.
- Thực hiện: Sắc lấy nước uống, dùng 1 thang mỗi ngày. Trong trường hợp người bệnh nặng cần sử dụng 3 thang chia đều mỗi sáng, chiều, tối.
- Công dụng: Bài thuốc có tác dụng an thần tốt, hỗ trợ điều trị chứng mất ngủ.
Bài thuốc 5:
- Nguyên liệu: 12g Huyền sâm, 12g Kim ngân hoa, 20g Sừng trâu (bột mịn), 12g Mạch môn đông, 20g Sinh địa, 8g Đan sâm, 8g Liên kiều, 6g Hoàng liên, 4g Trúc diệp.
- Thực hiện: Sắc 8 chén còn 3 chén và uống 3 lần/ngày.
- Công dụng: Dùng khi sốt cao, rối loạn giấc ngủ, không tỉnh táo, nói nhảm và khô khát trong người.
Bài thuốc 6:
- Nguyên liệu: 1 lít Rượu 30 độ, 1kg Nữ trinh tử.
- Thực hiện: Đem ngâm Nữ trinh tử và rượu trong 7 – 10 ngày. Mỗi lần dùng 20 – 30ml để uống, ngày uống 1 – 2 lần.
- Công dụng: Rượu nếp ngâm Nữ trinh tử chữa suy nhược, điều trị chứng mất ngủ.
Trên đây là một số bài thuốc Đông y trị mất ngủ mà bạn có thể tham khảo. Tuy nhiên, mất ngủ theo Đông y cũng có rất nhiều nguyên nhân gây ra. Vì vậy, bạn nên thăm khám khám bác sĩ y học cổ truyền để biết rõ nguyên nhân mất ngủ và dùng đúng bài thuốc. Điều này sẽ đem lại hiệu quả và tránh được các tác dụng phụ không mong muốn.
4.2. Điều trị mất ngủ không dùng thuốc
Ngoài việc dùng thuốc để cải thiện giấc ngủ, bạn cũng có thể áp dụng một số cách làm tại nhà hoặc những phương pháp trị liệu như:
- Liệu pháp tâm lý: Điều trị bằng liệu pháp tâm lý bởi các chuyên gia tâm lý bằng cách tìm ra nguyên nhân gây mất ngủ và đưa ra những giải pháp giải quyết chứng khó ngủ.
- Thư giãn: Với những trường hợp mất ngủ do căng thẳng hay do áp lực tâm lý, bạn cần điều trị thông qua việc thư giãn. Hãy làm những điều mình thích, tập chia sẻ với người thân, bạn bè,… để giảm bớt căng thẳng và có giấc ngủ ngon.
- Tập yoga: Theo Trung tâm Sức khỏe Bổ sung và Tích hợp Quốc gia Mỹ, có tới 85% người tập yoga cảm thấy bớt căng thẳng và đến 55% người sau khi tập ngủ ngon hơn. Tìm hiểu thêm “Top 7+ bài tập yoga giúp ngủ ngon, dễ thực hiện“.
- Châm cứu: Một cách trị mất ngủ phổ biến đó là thực hiện châm cứu. Phương pháp này giúp cải thiện đau mỏi cơ thể, xua tan căng thẳng để ngủ ngon hơn.
- Bấm huyệt: Theo Y học cổ truyền, bấm huyệt giúp kích thích những huyệt đạo tương ứng các khía cạnh khác nhau của sức khỏe. Bấm huyệt giúp cải thiện sức khỏe tinh thần, xua tan mệt mỏi mất ngủ từ đó giúp bạn có giấc ngủ ngon hơn.
- Thay đổi chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống cũng tác động lớn tới giấc ngủ. Do đó, nếu muốn có giấc ngủ ngon bạn có thể bắt đầu bằng việc thay đổi chế độ ăn uống khoa học và lành mạnh hơn. Hãy bổ sung những thực phẩm giúp dễ ngủ và ngủ ngon như: sữa chua, chuối, cá, hạt sen, cải bó xôi, trứng,…
- Thay đổi thói quen xấu trước khi ngủ: Bạn cần loại bỏ những thói quen xấu trước khi ngủ như uống rượu bia, hạn chế dùng socola, hạn chế uống cafe vào chiều tối, ngủ không theo lịch cố định,… để có thể dễ đi vào giấc ngủ hơn.
- Sử dụng sản phẩm bảo vệ sức khỏe hỗ trợ giấc ngủ: Ngoài ra, sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe để điều trị mất ngủ cũng là phương pháp được nhiều người quan tâm. Một trong những sản phẩm có công dụng hỗ trợ cho giấc ngủ sâu, ngủ ngon mà bạn có thể tham khảo đó chính là Bát Tiên Bình Đông của Dược Bình Đông. Sản phẩm bảo vệ sức khỏe bổ dưỡng, giảm mệt mỏi, phục hồi cơ thể, đem đến cho người bệnh giấc ngủ ngon.
Tập yoga để cải thiện giấc ngủ
5. Cách cải thiện phòng tránh mất ngủ hiệu quả
Mất ngủ có thể được phòng ngừa và giảm nhẹ các triệu chứng bằng nhiều phương pháp như:
- Tăng cường tiếp xúc với ánh sáng trong suốt cả ngày và giảm tiếp xúc ánh sáng xanh vào buổi tối: Tiếp xúc nhiều với ánh sáng tự nhiên giúp giữ nhịp sinh học khỏe mạnh, giảm thời gian khó ngủ xuống khoảng 83%.
- Không sử dụng caffeine cuối ngày: Tiêu thụ caffeine tới 6 giờ trước khi đi ngủ có thể làm giảm đáng kể chất lượng giấc ngủ. Lượng caffeine có thể tăng cao trong máu trong 6 – 8 giờ.
- Không uống đồ uống có cồn: Rượu làm tăng các triệu chứng ngưng thở khi ngủ, ngáy và các kiểu ngủ bị gián đoạn. Ngoài ra, nó cũng thay đổi việc sản xuất melatonin vào ban đêm, đóng vai trò chính trong nhịp sinh học cơ thể.
- Cố gắng ngủ và thức giấc vào thời điểm cố định: Thời gian ngủ phù hợp có thể hỗ trợ cho chất lượng giấc ngủ tốt hơn.
- Thư giãn vào buổi tối: Bạn có thể thử một số phương pháp như massage, nghe nhạc, đọc sách, tắm nước nóng,… giúp cải thiện giấc ngủ hiệu quả.
6. Tổng kết thông tin quan trọng về mất ngủ
Mất ngủ gây ảnh hưởng lớn tới sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống của mỗi người. Mất ngủ đặc biệt là mất ngủ ban đêm thường gặp ở người từ độ tuổi trung niên và phụ nữ tiền mãn kinh, phụ nữ sau sinh, người làm văn phòng,… Tuy nhiên tình trạng mất ngủ đang có xu hướng trẻ hóa do áp lực, căng thẳng kéo dài. Việc chú ý xây dựng lối sống lành mạnh, khoa học để tránh bị mất ngủ là rất cần thiết. Bên cạnh việc áp dụng những phương pháp phòng tránh, điều trị mất ngủ như trên thì bạn cũng có thể sử dụng sản phẩm hỗ trợ giấc ngủ.
Bát Tiên Bình Đông là giải pháp tuyệt vời giúp tăng cường đề kháng và hỗ trợ giảm mệt mỏi hiệu quả, tăng cường sức khỏe, giúp ngủ ngon hơn, hạn chế tối đa tình trạng thiếu ngủ, mất ngủ. Bát Tiên Bình Đông là sự kết hợp hài hòa giữa các thảo dược giúp ngủ ngon: Thục Địa, Hoài Sơn, Mạch Môn, Lạc Tiên, Bạch Phục Linh, Mẫu Đơn Bì, Ngũ Vị Tử, Hoàng Tinh, Phòng Đảng Sâm, Sơn Thù Du. Đây đều là các thảo dược quý và có nguồn gốc từ thiên nhiên với công dụng bồi bổ, tăng cường sức khỏe, giúp ăn ngon và ngủ sâu hơn.
Sản phẩm Bát Tiên Bình Đông giúp ăn ngon, ngủ ngon hơn
Bát Tiên Bình Đông thuộc Công ty TNHH Dược Phẩm Bình Đông. Để biết thêm về các sản phẩm bảo vệ sức khỏe của Dược Bình Đông đặc biệt là Bát Tiên Bình Đông, hãy truy cập website Dược Bình Đông hoặc liên hệ hotline hotline (028)39 808 808 để được tư vấn trong thời gian sớm nhất.