Viêm amidan cấp thường gặp ở đối tượng nào?

Viêm amidan cấp là một trong những bệnh lý về đường hô hấp xảy ra ở mọi đối tượng, mọi lứa tuổi. Tình trạng này khiến amidan sưng đỏ và gây ra những cơn đau rát cổ họng ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của người bệnh. Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị viêm amidan cấp, bạn đừng bỏ qua nội dung bài viết được Dược Bình Đông chia sẻ dưới đây nhé!

1. Tổng quan về bệnh viêm amidan cấp

1.1. Viêm amidan cấp là gì?

Amidan là bộ phận quan trọng nằm ở phía trong của hầu họng. Nhiệm vụ chính của amidan là bảo vệ đường hô hấp bằng việc chống lại những loại vi khuẩn hoặc virus đang có ý định xâm nhập vào cơ thể. Trong một vài trường hợp bất khả kháng, amidan không thể chống cự được hết vi khuẩn cũng như virus xâm nhập khiến amidan dễ gặp phải tình trạng viêm nhiễm.

Tình trạng sưng viêm, xung huyết của amidan khẩu cái được gọi là viêm amidan cấp tính. Mọi người đều có nguy cơ mắc bệnh nhưng nguy cơ cao là trẻ em trong độ tuổi 5-15 tuổi, người cao tuổi và những người có sức đề kháng kém.

Bệnh viêm amidan cấp tính thường chỉ kéo trong khoảng thời gian ngắn từ 3 – 5 ngày. Nếu không được điều trị kịp thời, để tái phát nhiều lần thì bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính và gây ra những biến chứng ảnh hưởng tới sức khỏe cho người bệnh. 

1.2. Triệu chứng của bệnh viêm amidan cấp tính

Việc phát hiện sớm triệu chứng sẽ hỗ trợ quá trình điều trị bệnh được hiệu quả. Biểu hiện của viêm amidan cấp nói chung là amidan bị viêm tấy và sưng đỏ, có thể nghiêm trọng đến mức gây khó thở. Ngoài ra, còn tùy vào tình trạng sức khỏe của mỗi người mà biểu hiện bệnh sẽ xuất hiện khác nhau. Nhưng hầu hết người bệnh sẽ có một số triệu chứng thường gặp như sau:

• Có cảm giác khô đau rát, ngứa trong cổ họng, nhất là vị trí amidan khẩu cái.
• Ho khan, ho có đờm hoặc ho gió kéo dài.
• Thường bắt đầu những cơn sốt, rét run, đôi lúc sẽ sốt cao lên tới trên 38 độ.
• Người cảm thấy mệt mỏi, đau đầu, đau mỏi người.
• Có cảm giác đau họng có thể nhói lên tai, đặc biệt khi ho và nuốt nước bọt.
• Ăn uống không ngon miệng, khó nuốt.
• Sưng đau hạch ở cổ hoặc hàm.
• Hơi thở có mùi khó chịu.
• Khàn tiếng, nghẹt mũi.
• Ít tiểu tiện và nước tiểu sẫm màu, thường táo bón.

Đối với trẻ em bị viêm amidan sẽ có các dấu hiệu điển hình như:

• Trẻ hay chảy nước dãi, nước mũi và thè lưỡi, thở khò khè thường xuyên.
• Bụng khó chịu, chướng bụng, ăn không tiêu.
• Hay quấy khóc bất thường vì đau và khó nuốt.
• Nôn trớ, buồn nôn.
• Biếng ăn, bỏ bữa, sụt cân. 

1.3. Phân biệt amidan cấp và amidan mãn tính

Có thể cho rằng viêm amidan mãn tính là hậu quả của tình trạng viêm amidan cấp tính không được điều trị triệt để và đúng cách. So với viêm amidan cấp thì các triệu chứng của viêm amidan mãn tính không còn quá rầm rộ với các biểu hiện như: thỉnh thoảng khó nuốt, cơ thể gầy xanh xao, yếu ớt, có thể sốt nhẹ,… Nhưng tình trạng viêm amidan mãn tính sẽ diễn ra dai dẳng và liên tục tái phát so với những đợt viêm cấp hoặc ở dạng biến chứng.

Viêm amidan mãn tính thường diễn biến trong một khoảng thời gian dài (> 4 tuần), cấp độ ngày càng nặng và tái phát nhiều lần khoảng 4-5 đợt trong năm và giữa các đợt hoàn toàn không có triệu chứng lâm sàng. Trong đó, viêm amidan cấp tính thường diễn ra trong thời gian ngắn, khoảng 3-5 ngày là hoàn toàn có thể khỏi bệnh khi được điều trị đúng cách.

1.4. Bệnh viêm amidan cấp có lây không? 

Không ít ý kiến lo ngại rằng bệnh viêm amidan cấp có lây nhiễm qua đường hô hấp hay không. Cho đến thời điểm hiện tại chưa có bất kỳ nghiên cứu khoa học nào khẳng định rằng bệnh viêm amidan cấp có thể lây nhiễm.

Tuy rằng viêm amidan cấp không lây, nhưng những tác nhân nhiễm trùng gây bệnh thì có thể lây truyền từ người này sang người khác trong vòng 24 – 48 giờ trước khi người bệnh có biểu hiện triệu chứng. Thậm chí những tác nhân này vẫn có khả năng lây lan khi các chứng bệnh đã biến mất hoàn toàn.

Bạn có thể bị viêm amidan cấp nếu như tiếp xúc gần với người đang mang mầm bệnh. Khi họ ho hoặc hắt hơi và bạn hít phải những giọt bắn này. Nếu bạn chạm vào đồ vật có chứa những vi khuẩn, virus gây bệnh, chẳng hạn như nắm cửa, sau đó đưa lên mũi hoặc miệng, thì bạn cũng có thể mắc bệnh viêm amidan cấp.

2. Nguyên nhân gây viêm amidan cấp

Hầu hết các trường hợp viêm amidan cấp tính đều bắt nguồn từ nguyên do nhiễm phải virus, vi khuẩn. Hơn nữa, Việt Nam mang khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, điều này tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, virus phát triển, tấn công và lây lan mạnh mẽ. Bên cạnh đó, tình trạng viêm amidan cấp có thể xuất phát từ những nguyên nhân sau đây:

• Do nhiễm vi khuẩn: Các vi khuẩn liên quan là khuẩn cầu thận, cầu tan huyết nhóm A, xoắn khuẩn tự cầu, chủng ái khí và yếm khí,… 
• Do nhiễm virus: Một số loại virus như cúm, sởi, ho gà,… và một loại virus có tên Eppstein-barr là một trong những tác nhân gây viêm amidan, người bệnh dễ có khả năng lây nhiễm bạch cầu đơn nhân. 
• Do tăng bạch tuyết: Bạch huyết đảm nhiệm vai trò quan trọng ngăn chặn sự xâm nhập của các hại khuẩn gây bệnh. Nhưng khi hệ thống bạch huyết phát triển nhanh bất thường, sẽ dẫn đến tình trạng sưng hạch ở vùng cổ họng, từ đó gây viêm amidan.

• Do cấu trúc amidan có nhiều khe kẽ, hốc nên vi sinh vật gây bệnh dễ dàng sinh sôi và phát triển.
• Sức đề kháng của cơ thể bị suy giảm, cơ địa yếu nên dễ bị vi khuẩn có sẵn trong mũi họng phát triển và gây bệnh.
• Người bệnh đã từng hoặc đang bị các bệnh liên quan đến đường hô hấp như cúm, sởi, ho gà, ho lâu ngày không khỏi, ho nhiều về đêm…
• Chế độ ăn uống không phù hợp và cổ họng bị nhiễm lạnh do sử dụng đồ uống, thức ăn lạnh.
• Có lối sống không lành mạnh, thường xuyên sử dụng các chất kích thích, hút thuốc lá, uống rượu bia.
• Vệ sinh họng và răng miệng chưa đúng cách.
• Môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi, thời tiết thay đổi đột ngột ảnh hưởng tới sức khỏe.

3. Viêm amidan cấp kéo dài có gây nguy hiểm không?

Nếu không được chữa trị dứt điểm, viêm amidan cấp tính sẽ tái phát nhiều lần rồi trở thành viêm amidan mãn tính. Ngoài ra, để bệnh tiếp diễn kéo dài sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm đến tính mạng người bệnh, cụ thể là:

• Viêm mô tế bào amidan.
• Viêm amidan hốc mủ.
• Áp xe quanh amidan.
• Viêm hạch cổ mãn tính, viêm tai giữa, viêm mũi xoang, viêm thanh khí phế quản.
• Xuất hiện tình trạng khó thở, ngưng thở tạm thời khi ngủ.

Mặt khác, người bị bệnh viêm amidan cấp tính do nhiễm liên cầu khuẩn còn có khả năng mắc các chứng rối loạn hiếm gặp như:

• Sốt thấp khớp được cho là biến chứng nguy hiểm nhất vì có thể ảnh hưởng đến tim, khớp, da và hệ thần kinh.
• Viêm cầu thận cấp hậu nhiễm liên cầu.
• Viêm khớp phản ứng sau mô cầu.
• Bệnh ban đỏ, suy phổi, suy tim.

4. Phương pháp chẩn đoán viêm amidan cấp

Kiểm tra lâm sàng

Để chẩn đoán viêm amidan cấp, bác sĩ sẽ hỏi triệu chứng thường gặp, tiền sử bệnh và tiến hành khám lâm sàng, cụ thể như sau:

• Kiểm tra nhịp tim, nhịp thở của bệnh nhân bằng ống nghe.
• Nội soi amidan hai bên để phát hiện xem có các dấu hiệu: sưng đỏ hoặc hiện diện những chấm mủ trên bề mặt amidan.
• Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ nội soi kiểm tra thêm tai và mũi để quan sát có những biểu hiện của nhiễm trùng không và kiểm tra vùng cổ có bị sưng đau hay nổi hạch bạch huyết không.
• Kiểm tra xem lá lách có bị to bất thường không, tình trạng này cũng liên quan đến bạch cầu đơn nhân – đây cũng là yếu tố gây viêm amidan.
• Kiểm tra thân nhiệt xem có đang bị sốt hay không.

Các bác sĩ có thể cần thực hiện thêm một vài xét nghiệm để biết thêm chi tiết về nguyên nhân gây bệnh, chẳng hạn như:

Phết họng cấy lấy dịch để xét nghiệm

Các bác sĩ sẽ sử dụng một que phết đưa vào sâu phía trong hầu họng của người bệnh, để lấy được dịch tiết và những tế bào ở vùng này. Que phết sau khi lấy xong có thể tiến hành làm xét nghiệm nhanh hoặc đưa đến phòng thí nghiệm cấy để tìm xem có sự xuất hiện của vi khuẩn liên cầu không.

Kết quả xét nghiệm nhanh thường có sau 10 – 15 phút, còn kết quả cấy thì sẽ lâu hơn thường có sau vài ngày. Nếu kết quả dương tính có thể khẳng định ngay viêm amidan cấp là do vi khuẩn liên cầu. Tuy nhiên, xét nghiệm cũng có thể cho kết quả âm tính giả, nên khi nhận kết quả âm tính, bác sĩ sẽ nuôi cấy dịch tiết họng để tìm ra nguyên nhân chính xác hơn (do liên cầu, vi khuẩn khác hay do virus).

Xét nghiệm máu

Xét nghiệm này có thể gợi ý xác định nguyên nhân gây bệnh viêm amidan được cụ thể hơn. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ thực hiện thêm xét nghiệm nước tiểu để chẩn đoán phân biệt với những bệnh lý khác cũng gây ra triệu chứng tương tự viêm amidan cấp.

5. Phương pháp điều trị viêm amidan cấp

Việc điều trị viêm amidan cấp tính chủ yếu là điều trị triệu chứng, đồng thời giúp người bệnh nâng cao thể trạng. Bệnh nhân chỉ được chỉ định dùng kháng sinh trong trường hợp nhiễm vi khuẩn hoặc đe dọa biến chứng.

• Phần lớn tác nhân gây bệnh phần lớn là virus, nên tình trạng viêm amidan cấp thường được điều trị ngoại trú với điều trị nâng đỡ là chủ yếu. Người bệnh có thể dùng thuốc giảm đau, hạ sốt, thuốc ho theo chỉ định của bác sĩ như: paracetamol, thuốc giảm đau kháng viêm NSAIDs,… có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng.

• Trong trường hợp tác nhân gây bệnh là do nhiễm vi khuẩn thì bạn sẽ được chỉ định thuốc kháng sinh, thuốc thường là kháng sinh nhóm β lactam (amoxicillin, cephalosporin,…) hoặc kháng sinh nhóm macrolid (azithromycin,…)
• Dùng thuốc sát trùng nhẹ để nhỏ mũi, mỗi ngày 3 – 4 lần.
• Súc miệng bằng nước muối ấm hoặc dung dịch NaCl 0.9%, các dung dịch kiềm ấm như borat natri, bicarbonat natri…
• Tăng cường bổ sung các yếu tố vi lượng, các loại vitamin A, C, E để nâng cao thể trạng, sức đề kháng của cơ thể
• Uống nhiều nước để ngăn ngừa cơ thể không bị mất nước.

6. Các phòng ngừa viêm amidan cấp hiệu quả

Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa tối ưu, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh viêm amidan cấp tính và bảo vệ amidan hiệu quả, bạn đọc có thể áp dụng:

• Giữ vệ sinh sạch sẽ khu vực môi trường sống, đặc biệt những người có sức đề kháng kém, có cơ địa hay mắc các bệnh dị ứng.
• Chủ động có những phương pháp phòng tránh, bảo vệ bản thân tốt, nhất là khi có dịch bệnh liên quan đến đường hô hấp.
• Luôn giữ ấm cho cơ thể, nhất là phần mũi họng mỗi khi thời tiết chuyển lạnh hay thay đổi thất thường.
• Đeo khẩu trang khi đến những khu vực tập trung đông người. Sử dụng dung dịch khử khuẩn sau khi tiếp xúc, sử dụng các vật dụng công cộng.
• Hạn chế dùng chung thức ăn, cốc uống nước, chai nước hoặc đồ dùng cá nhân như khăn mặt, bàn chải đánh răng.
• Giữ khoảng cách, tránh tiếp xúc gần với những người mắc bệnh viêm đường hô hấp.
• Điều trị triệt để các bệnh lý về đường hô hấp như viêm họng, viêm mũi, viêm xoang mãn tính, viêm răng miệng…
• Luyện tập thể dục, thể thao, sử dụng các sản phẩm chức năng để bồi bổ sức khỏe, tăng cường sức đề kháng của bản thân.
• Xây dựng các thói quen ăn uống lành mạnh như: bổ sung đầy đủ vitamin, các thực phẩm bổ phổi, các món ăn bổ phổi, không hút thuốc, uống nhiều nước, hạn chế đồ ăn chiên rán hay không đảm bảo vệ sinh,…
• Tiêm phòng vacxin đầy đủ: tiêm vacxin phòng ngừa ho gà, sởi, cúm, bại liệt,…
• Sử dụng các loại thuốc bảo vệ sức khỏe, thuốc đặc trị viêm amidan,…

7. Tổng kết

Viêm amidan cấp là bệnh lý thường gặp ở mọi đối tượng, đặc biệt là trẻ nhỏ. Tuy nhiên nếu viêm amidan tái phát nhiều lần, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nặng ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Chính vì vậy, mọi người cần có thêm sự hiểu biết để phòng tránh và điều trị dứt điểm triệu chứng này. Qua bài viết này, Dược Bình Đông hy vọng sẽ giúp bạn có thêm những thông tin hữu ích và các phương pháp điều trị viêm amidan cấp một cách hiệu quả. 

Để đảm bảo tình trạng viêm amidan cấp được hồi phục nhanh chóng, bạn có thể bổ sung thuốc bổ phổi hoặc những thực phẩm bảo vệ sức khỏe phổi chẳng hạn như Thiên Môn Bổ Phổi. Sản phẩm đến từ Dược Bình Đông – một thương hiệu với hơn 70 năm không ngừng nỗ lực và phát triển để cho ra đời những sản phẩm chất lượng và hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả. Bên cạnh đó, sản phẩm cũng đã được Bộ Y tế kiểm duyệt là an toàn tuyệt đối cho người sử dụng. 

Thiên Môn Bổ Phổi là sự kết hợp hài hòa giữa các loại thảo dược thiên nhiên như: Thiên môn đông, Trần bì, Bình vôi, Kinh giới, Bạc hà, Gừng, Bách bộ, Tang bạch bì và Atiso có công dụng bổ phổi hỗ trợ giảm triệu chứng do viêm amidan cấp gây ra như: ho khan, ho có đờm, đau rát, ngứa ngáy cổ họng, khàn tiếng và hỗ trợ ngăn ngừa sự xâm nhập của các tác nhân gây hại từ ngoài môi trường đề phòng bệnh tái phát. Nếu bạn đang quan tâm đến sản phẩm, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline 028.39.808.808 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất.

8. Câu hỏi thường gặp