Bạc hà có tên khoa học là Mentha arvensis L – thuộc họ Bạc hà (Lamiaceae), từ lâu đã được biết đến như một dược liệu quý trong Đông y, với vị cay, the, tính mát lạnh và nhiều công dụng hữu ích và thường được dùng trị ho, cảm mạo phong nhiệt, sốt cao, đau đầu, nghẹt mũi,…
Theo Tây y, Bạc hà chứa Menthol, Menthon, Myrcen, α-pinen, Limonen, Cineol, Isomenthon, Pulegon,… Đây được xem như kháng sinh tự nhiên bởi khả năng ức chế và tiêu diệt vi khuẩn, tăng cường sức đề kháng và hệ miễn dịch, giúp giảm ho và ngăn ngừa bệnh tái phát. Ngoài ra, Menthol là một chất khi hít vào tạo ra cảm giác mát lạnh có thể làm dịu hoặc làm tê cổ họng đang ngứa.
Vậy sử dụng Bạc hà như thế nào để đạt hiệu quả? Qua bài viết này, Dược Bình Đông sẽ trình bày thông tin chi tiết về cách sử dụng Bạc hà trong điều trị ho, giới thiệu các phương pháp dân gian và ứng dụng tỏi cho các loại ho khác nhau giúp giảm các triệu chứng ho và viêm họng lâu ngày hiệu quả tại nhà.
1. Đôi nét về phương pháp dùng Bạc hà trị ho
Cách chữa ho bằng Bạc hà từ lâu đã được nhiều người tin dùng, nhất là để giảm các cơn ho khan, ho có đờm hay để làm dịu cổ họng,… Bạc hà không chỉ dễ tìm, dễ sử dụng mà chi phí còn thấp và hiệu quả lại cao nên đã trở thành giải pháp tự nhiên phổ biến trong hỗ trợ các vấn đề hô hấp. Hơn nữa, Bạc hà có thể sử dụng cho nhiều đối tượng khác nhau, từ người lớn đến trẻ em (dưới sự tư vấn của bác sĩ) và cả người cao tuổi.
Bên cạnh việc giảm ho và hỗ trợ các vấn đề hô hấp, Bạc hà còn mang lại nhiều lợi ích khác đối cho sức khỏe. Các công dụng phổ biến khác bao gồm:
- Chống oxy hóa, tăng sức đề kháng;
- Chữa cảm sốt, cảm mạo, ngạt mũi, đau nhức đầu;
- Cải thiện lưu thông máu;
- Giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa, chữa tình trạng ăn kém, ăn không tiêu,…
Mặc dù đây là một giải pháp hỗ trợ hiệu quả tại nhà, nhưng bạn không thể sử dụng nó như một giải pháp thay thế các phương pháp điều trị bệnh. Trong các trường hợp nghiêm trọng hoặc kéo dài, bạn cần thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách, đặc biệt khi liên quan đến các bệnh lý về đường hô hấp nghiêm trọng như viêm phổi, bệnh viêm phế quản mãn tính.
2. Những mẹo dân gian trị ho đơn giản với Bạc hà
Bạc hà từ lâu đã được coi là một “thần dược” tự nhiên, dễ tìm để giúp làm dịu cơn ho nhờ đặc tính kháng khuẩn và làm mát, mang lại cảm giác dễ chịu cho cổ họng. Dưới đây là một số mẹo trị ho hiệu quả từ loại thảo dược này mà bạn có thể dễ dàng áp dụng tại nhà.
2.1. Trị ho bằng Bạc hà tươi
Sử dụng trực tiếp lá Bạc hà tươi để trị ho là một phương pháp đơn giản và nhanh chóng, được nhiều người tin dùng vì tính an toàn và hiệu quả của nó. Bạc hà tươi chứa nhiều tinh dầu có tác dụng kháng khuẩn giúp giảm ho và làm thông thoáng đường hô hấp một cách tự nhiên.
Cách dùng:
- Uống nước Bạc hà tươi: Lấy một nắm lá Bạc hà tươi, rửa sạch và giã nhuyễn. Sau đó, vắt lấy nước cốt và uống trực tiếp mỗi ngày để làm dịu các cơn ho và hỗ trợ làm mát cổ họng.
- Sử dụng trong bữa ăn: Lá Bạc hà tươi cũng có thể được dùng như một loại rau thơm hoặc gia vị trong các món ăn. Việc bổ sung Bạc hà vào bữa ăn không chỉ làm tăng hương vị mà còn giúp hỗ trợ hô hấp, giảm ho và làm dịu các triệu chứng khó chịu khác.
2.2. Uống trà Bạc hà giảm ho
Uống trà Bạc hà là một phương pháp phổ biến để giải cảm và giảm ho nhờ vào tính mát và hương vị dễ chịu của loại thảo dược này. Trà Bạc hà giúp giảm viêm, giảm đau rát ngứa cổ họng và hỗ trợ đường hô hấp hoạt động hiệu quả hơn. Đây là một cách đơn giản và hiệu quả để chăm sóc sức khỏe hô hấp tại nhà.
Cách làm:
- Cách 1: Lấy khoảng 16g lá Bạc hà tươi, rửa sạch và cho vào cốc, đổ nước sôi vào, đậy nắp và hãm trà trong 5-10 phút. Có thể thêm một ít đường hoặc mật ong để tăng hương vị và hiệu quả làm dịu cổ họng.
- Cách 2: Cắt nhỏ lá Bạc hà tươi và thêm vào khoảng 2 cốc nước đun sôi. Đậy nắp và để ngâm trong 5 phút để các tinh chất từ Bạc hà tiết ra. Lọc nước và uống lúc còn ấm.
2.3. Xông hơi với tinh dầu Bạc hà
Xông hơi với Bạc hà là một phương pháp giúp giảm ho, ngứa đau rát cổ họng và mang lại cảm giác thư giãn dễ chịu. Kết hợp Bạc hà với Sả và Chanh sẽ tạo ra mùi hương thơm mát, giúp thông thoáng đường hô hấp và thư giãn tinh thần.
Chuẩn bị:
- 200g lá Bạc hà
- 1/2 quả Chanh
- 100g Sả
- 2 lít nước
Cách làm:
- Chuẩn bị nguyên liệu: Rửa sạch các nguyên liệu, sau đó vò nát lá Bạc hà, cắt Chanh thành các lát mỏng, và đập dập Sả rồi cắt thành từng khúc.
- Đun nước xông: Đặt nồi nước lên bếp và đun sôi. Khi nước sôi, cho lần lượt Sả, Bạc hà và Chanh vào nồi, tiếp tục đun với lửa lớn trong khoảng 3 phút để các tinh dầu hòa tan vào nước.
- Tiến hành xông hơi: Đổ nước xông vào xô gỗ hoặc chén lớn. Ngồi gần, dùng khăn trùm đầu để giữ hơi nước và từ từ hít thở sâu để hơi nước Bạc hà thấm vào đường hô hấp, giúp làm dịu các triệu chứng ho và thông thoáng phổi.
- Sau khi xông hơi: Lau khô cơ thể, nghỉ ngơi và uống thêm nước để bù nước cho cơ thể.
Các lưu ý khác khi xông hơi
- Không nên xông hơi quá 30 phút mỗi lần để tránh gây kích ứng đường hô hấp.
- Có thể thay thế lá Bạc hà bằng tinh dầu Bạc hà có sẵn để tiện lợi hơn.
- Ngoài ra, có thể kết hợp với các nguyên liệu khác như lá Bưởi, Kinh giới hoặc Hương nhu để tăng cường hiệu quả và đa dạng hương thơm.
2.4. Siro Bạc hà, cốt chanh, đường phèn
Siro Bạc hà kết hợp với cốt chanh và đường phèn là một phương pháp hiệu quả để chữa ho, dịu cổ họng và hỗ trợ hô hấp. Chanh chứa nhiều vitamin C giúp tăng cường đề kháng và chống viêm, trong khi đường phèn có bổ trung ích khí, hòa vị nhuận Phế, làm dịu cổ họng, giảm cảm giác khó chịu. Khi kết hợp với Bạc hà, hỗn hợp này không chỉ giúp giảm ho mà còn mang lại cảm giác sảng khoái, cải thiện sức khỏe đường hô hấp. Cách làm siro bạc hà trị ho bao gồm các bước đơn giản sau.
Chuẩn bị:
Lá Bạc hà tươi
Nước cốt chanh
Một ít đường phèn
Cách làm:
- Cho đường phèn vào nồi với một ít nước và đun đến khi đường tan hoàn toàn.
- Thêm lá Bạc hà tươi vào nồi và tiếp tục đun. Khi hỗn hợp sôi và nước chuyển sang màu xanh từ lá Bạc hà, vắt nước cốt chanh vào.
- Đun hỗn hợp thêm một lúc để cô đặc lại, sau đó tắt bếp.
- Đợi hỗn hợp nguội rồi cho vào lọ thủy tinh, đậy kín và bảo quản trong tủ lạnh. Siro có thể được sử dụng dần trong khoảng 2 tuần.
Bên cạnh đó bạn có thể tìm hiểu thêm cách làm siro trị ho hiệu quả qua bài viết “Cách làm siro trị ho, tiêu đờm tại nhà và những điều cần lưu ý“.
2.5. Bạc hà và Mật ong trị ho, viêm họng
Mật ong từ lâu đã được biết đến với công dụng tuyệt vời trong việc làm dịu cổ họng, giảm viêm và chống vi khuẩn nhờ tính chất kháng khuẩn tự nhiên của nó. Khi kết hợp với Bạc hà, bài thuốc dân gian này không chỉ giúp giảm ho và viêm họng mà còn mang lại hiệu quả làm mát và làm sạch đường hô hấp, giúp cơ thể cảm thấy dễ chịu hơn.
Chuẩn bị: Lá Bạc hà tươi và mật ong nguyên chất
Cách làm:
- Lá Bạc hà rửa sạch, để ráo, xay nhuyễn và trộn đều với mật ong nguyên chất.
- Đặt hỗn hợp vào chén và đem hấp cách thủy trong khoảng 15-20 phút để các dưỡng chất từ Bạc hà và mật ong hòa quyện vào nhau.
- Để nguội và sử dụng. Nên dùng hỗn hợp này 2 lần mỗi ngày, mỗi lần khoảng 1-2 thìa nhỏ, cho đến khi hết các triệu chứng ho và viêm họng.
Đọc thêm: Công dụng trị ho của Mật ong
Xem thêm: Mẹo trị ho ra đờm đơn giản tại nhà
3. Các thông tin cần biết khi sử dụng Bạc hà
3.1. Lưu ý khi sử dụng Bạc hà
Việc sử dụng các mẹo từ Bạc hà để trị ho và cải thiện sức khỏe hô hấp có thể mang lại hiệu quả rõ rệt. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và tránh những tác dụng phụ không mong muốn, cần lưu ý một số điểm quan trọng sau:
- Lá Bạc hà có thể gây nguy hiểm cho phụ nữ mang thai vì nó có thể làm tăng nguy cơ sảy thai. Vì vậy để an toàn, bạn không nên sử dụng dược liệu này ở phụ nữ mang thai. Đối với phụ nữ đang cho con bú thì cần tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng của bác sĩ về liều lượng và thời gian sử dụng.
- Không sử dụng lá Bạc hà để điều trị cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
- Thận trọng khi dùng lá Bạc hà trị ho đối với những người bị đau dạ dày vì có thể gặp triệu chứng trào ngược dạ dày.
- Không dùng cho người bị sốt do âm hư, người đang bị suy nhược, táo bón kéo dài, người mắc các bệnh lý về tim mạch và huyết áp. Khi bị hen suyễn cũng nên tránh dùng trà Bạc hà.
- Cần dùng Bạc hà đúng liều lượng, tránh lạm dụng vì sẽ dẫn đến những tác dụng không mong muốn.
- Trao đổi với bác sĩ điều trị trong trường hợp bạn bị dị ứng, kích ứng với Bạc hà. Đồng thời, hãy thông báo cho bác sĩ về các loại thuốc bạn đang sử dụng để tránh nguy cơ tương tác thuốc hoặc nếu bạn đang mắc các bệnh lý kèm theo.
- Ngưng dùng Bạc hà và các chế phẩm từ Bạc hà khi các triệu chứng đã được cải thiện, không được dùng liên tục trong thời gian dài.
3.2. Tác dụng không mong muốn khi dùng Bạc hà
Mặc dù Bạc hà là một thảo dược trị ho phổ biến và an toàn khi được sử dụng đúng cách, nhưng việc lạm dụng hoặc dùng không đúng cách có thể dẫn đến một số tác dụng phụ. Vì vậy, để đảm bảo an toàn, bạn nên thảo luận với bác sĩ trước khi sử dụng bạc hà.
Một số tác dụng phụ có thể gặp phải như:
- Da có thể bị kích ứng nếu thoa tinh dầu Bạc hà nguyên chất.
- Sung huyết da, khô niêm mạc đường thở.
- Tác dụng kích thích tủy sống, gây tê liệt phản xạ và ngăn sự lên men bình thường trong ruột.
3.2. Cần kết hợp với phương pháp giảm ho, đau họng khác
Bên cạnh việc sử dụng Bạc hà để trị ho và đau họng, việc kết hợp thêm một số phương pháp khác để tăng hiệu quả điều trị, giúp làm dịu cổ họng nhanh chóng hơn. Dưới đây là một số cách bạn có thể lựa chọn:
- Uống nước ấm và đảm bảo uống đủ 1.5 – 2 lít nước mỗi ngày để giữ cho đường hô hấp luôn ẩm ướt và giúp loại bỏ chất nhầy.
- Uống trà từ thảo thuộc có công dụng giảm ho, bổ phế phổi như là Trà Hoa Cúc, Trà Gừng, Trà Cam thảo,…
- Dùng nước muối để súc miệng hằng ngày.
- Sử dụng các sản phẩm hỗ trợ cho hệ hô hấp như dung dịch súc miệng, vitamin, xịt giảm đau họng, máy tạo độ ẩm không khí, tinh dầu giảm ho,… Ngoài ra bạn có thể tìm hiểu thêm bài viết “Top 7 sản phẩm giảm đau họng hiệu quả và an toàn“.
- Sử dụng kẹo ngậm trị ho từ thảo dược thiên nhiên. Bạn có thể tham khảo Viên ngậm thảo mộc ho Thiên Môn của Dược Bình Đông với thành phần là các loại thảo dược quý như Đông trùng hạ thảo, Tỳ bà diệp, Thiên môn đông, Xuyên bối mẫu, Húng chanh, Bạc hà, lá Thường xuân, sản phẩm mang đến công dụng giảm ho, tiêu đờm do viêm họng, viêm phế quản gây ra, làm giảm các cơn đau rát họng hiệu quả. Xem thêm: Ngậm gì giảm cơn đau họng và ho hiệu quả
Xem thêm: Mẹo giảm cơn đau rát họng tại nhà dành cho những người bận rộn
3.3. Cần kết hợp các thói quen có lợi cho sức khỏe
Xây dựng những thói quen lành mạnh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tổng thể và ngăn ngừa các triệu chứng ho. Một số thói quen tốt mà bạn nên duy trì bao gồm:
- Ăn uống điều độ, đúng giờ, tránh bỏ bữa.
- Tăng cường các thực phẩm bổ phổi, giàu dinh dưỡng có thể giúp cải thiện sức khỏe phổi. Bạn nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, E, và Omega-3 như Cam, Bưởi, Rau xanh, Hạt chia và Cá,… Bạn có thể xem thêm các thực phẩm trị ho tại bài viết “Các loại thực phẩm trị ho (món ăn, thức uống) hiệu quả và lưu ý khi sử dụng“.
- Hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu bia. Đồng thời, bạn nên hạn chế tiêu thu các thực phẩm gây nóng trong người ảnh hưởng đến hoạt động cơ thể như đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, nhiều đường, nhiều muối,…
- Ngủ đủ giấc 7-9 giờ mỗi đêm và ngủ sớm trước 23h00 để cơ thể được nghỉ ngơi và phục hồi. Tìm hiểu về cách ngủ ngon qua bài viết “Cách ngủ ngon giấc hơn, giúp hạn chế thức giấc vào ban đêm“.
- Không hút thuốc lá và tránh tiếp xúc với khói thuốc lá là rất quan trọng.
- Tránh ở trong môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi hoặc hóa chất. Đảm bảo nhà ở và nơi làm việc luôn sạch sẽ, thoáng khí.
- Tập thể dục đều đặn với các bài tập bổ phổi như đi bộ, yoga,… ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần, không chỉ giúp cơ thể thư giãn, mà còn cải thiện tuần hoàn máu và nâng cao sức khỏe tổng thể.
- Giảm căng thẳng và duy trì tinh thần thoải mái bằng cách tham gia các hoạt động thư giãn như đọc sách, nghe nhạc hoặc tập thiền,…
- Thực hiện các bài tập thở tốt cho phổi,…
Đọc thêm:
- Thực đơn (đồ ăn, nước uống, trái cây) cho người bị ho ra đờm
- Người bị đau họng cần hạn chế nhóm thực phẩm nào?
3.4. Dấu hiệu cho thấy bạn cần đến bác sĩ để thăm khám
Người bệnh cần đến khám tại bệnh viện hoặc phòng khám hô hấp khi tình trạng ho kéo dài hơn 2 tuần hoặc ho dữ dội (ho nhiều hơn bình thường) dù đã dùng các biện pháp giảm ho. Ngoài ra, những dấu hiệu cảnh báo bất thường khác mà bạn cần chú ý như:
- Ho ra máu kéo dài hoặc có đờm màu vàng, xanh hoặc mùi hôi.
- Khó thở, thở khò khè hoặc cảm giác không nhận đủ không khí.
- Đau ngực dữ dội, đặc biệt khi hít thở sâu hoặc ho.
- Giảm cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi cực độ hoặc mất cảm giác ngon miệng.
- Sốt cao kéo dài, ớn lạnh hoặc ra mồ hôi đêm.
- Môi hoặc đầu ngón tay chuyển sang màu xanh tím, biểu hiện của thiếu oxy.
4. Tổng kết
Bạc hà là một lựa chọn tự nhiên hiệu quả trong việc giảm ho. Tuy nhiên, đối với các trường hợp nghiêm trọng như ho kéo dài, ho có kèm theo các triệu chứng như sốt cao, khó thở hoặc đau ngực, việc tự điều trị bằng Bạc hà có thể không đủ và không có tác dụng. Lúc này, bạn cần theo dõi kỹ các dấu hiệu của cơ thể và tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Bạc hà là một trong những thảo dược được sử dụng trong sản phẩm có công dụng giảm ho là Thiên Môn Bổ Phổi của Dược Bình Đông. Hiện nay, dòng sản phẩm này được chia thành các loại như sau:
- Thiên Môn Bổ Phổi Bình Đông chai 280ml dành cho người lớn: Sản phẩm này được chiết xuất từ các loại thảo dược quý như Thiên môn đông, Bách bộ, Atiso, Trần bì, Tang bạch bì, Bình vôi, Bạc hà, Gừng, Kinh giới có công dụng bổ phổi, làm giảm các triệu chứng ho khan, ho gió, ho nhiều đờm, bệnh ho lâu ngày, ho về đêm, làm dịu cảm giác đau rát họng kéo dài, khàn tiếng.
- Thiên Môn Bổ Phổi Bình Đông chai 90ml dành cho trẻ em từ 3-10 tuổi: Đây là sản phẩm bảo vệ sức khỏe phổi được nhiều người lựa chọn nhờ công dụng bổ phế phổi, giảm tình trạng ho khan, đau rát họng do các bệnh viêm họng, bệnh viêm phế quản gây ra. Sản phẩm này được chiết xuất 100% từ các loại thảo dược thiên nhiên như Cát cánh, Tỳ bà diệp, Bạc hà, Trần bì, Kinh giới, Tang diệp, Tô tử, Tang bạch bì, Mạch môn giúp trẻ mau chóng khỏe.
- Viên ngậm thảo mộc ho Thiên Môn Bình Đông: Với thành phần là các loại thảo dược quý như Đông trùng hạ thảo, Tỳ bà diệp, Thiên môn đông, Xuyên bối mẫu, Húng chanh, Bạc hà, lá Thường xuân, sản phẩm mang đến công dụng giảm ho, giảm đờm do viêm họng, viêm phế quản gây ra, làm giảm các cơn đau rát họng hiệu quả.
Công ty TNHH Dược phẩm Bình Đông đã và đang không ngừng nghiên cứu và cho ra đời các sản phẩm bảo vệ sức khỏe. Các sản phẩm của Dược Bình Đông ngày càng được cải tiến cho phù hợp với cơ địa của người dùng, được sản xuất dựa trên dây chuyền hiện đại, đạt tiêu chuẩn GMP nên bạn có thể hoàn toàn an tâm sử dụng. Nếu bạn cần tìm hiểu thêm về các sản phẩm của Dược Bình Đông, xin vui lòng gọi tới hotline (028) 3980 8808 để được hỗ trợ sớm nhất!