Đờm Đen khi Ho, Khạc: Nguyên nhân, Bệnh lý, Điều trị, Phòng ngừa

Màu sắc của đờm là một trong những dấu hiệu cảnh báo bạn đang gặp vấn đề sức khỏe nào đó. Vậy nên khi ho khạc ra đờm có màu đen (đờm đen) sẽ khiến nhiều người không khỏi lo lắng. Hãy cùng Công ty Đông y Dược Bình Đông tìm hiểu kỹ hơn những thông tin về đờm đen và cách xử trí khi không may gặp phải triệu chứng này nhé!

1. Đôi nét về đờm đen

Ho khạc ra đờm đen là tình trạng trong đờm có lẫn các cục máu màu đỏ thẫm, đông lại, vón cục và có mùi hôi khó chịu. Điều này thường xảy ra do máu ở trong đờm đến từ nhiều bộ phận khác nhau của cơ thể, nhưng phổ biến nhất là từ phổi hoặc từ đường tiêu hóa. Máu từ phổi ở trong đờm thường là máu tươi có nổi bọt. Trong khi máu từ đường tiêu hóa thường có màu tối và đi cùng thức ăn. Ngoài ra có một vài trường hợp, các tia máu đông nhỏ nằm rải rác trong đờm nên rất khó phát hiện.

Đặc điểm thường thấy của đờm đen

Tính chất của đờm đen có thể khác nhau ở mỗi người bệnh, chúng có thể loãng, đặc, vón cục, có thể có mùi hôi tanh hoặc không, lượng đờm nhiều ít tùy tình trạng bệnh.

Người khạc ra đờm đen thường gặp những triệu chứng khó thở, nóng ngực, ngứa cổ họng, ho. Tùy vào tình trạng bệnh của từng người mà lượng máu đông trong đờm có sự khác biệt, từ vài ml cho đến cả trăm ml.

Cơn ho ở những người này thường kéo dài dai dẳng, diễn tiến qua nhiều ngày. Ban đầu, máu trong đờm thường có màu đỏ thẫm, sau đó chuyển sang nâu và đông lại thành cục màu đen. Một số trường hợp, người bệnh khạc ra đờm đen còn bị đau ở hai lá phổi, nên họ thường phải nằm nghiêng cho đến khi lượng máu giảm dần và hết hẳn.

Dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm 

Cho đến nay vẫn chưa có sự thống nhất trong việc phân loại mức độ nặng nhẹ của máu đông trong đờm. Tuy nhiên, để giúp cho việc đánh giá chẩn đoán và điều trị bệnh, thông thường ta phân loại các cấp độ như sau:

• Cấp độ nhẹ: Người bệnh ho và khạc ra từng bãi đờm nhỏ có lẫn máu, lượng máu trong đờm dưới 50ml và không có các vấn đề bất thường về huyết áp hay mạch máu.
• Cấp độ vừa: Lượng máu trong đờm khoảng 50 – 200ml, không suy hô hấp, huyết áp ổn định và tốc độ mạch nhanh.
• Cấp độ nặng: Lượng máu trong đờm trên 200ml/lần, thậm chí có thể đến 600ml/48 giờ, người bệnh có thể bị suy tim, suy hô hấp, phổi bị tổn thương nặng.
• Cấp độ nguy hiểm: Lượng máu trong đờm chảy ra với lượng lớn, tràn ngập hai bên phổi gây ngạt thở và có thể dẫn đến tử vong rất nhanh. 

2. Nguyên nhân gây đờm đen

Hầu hết các trường hợp ho khạc ra đờm đen đều do xuất phát từ các bệnh liên quan đến phế quản hoặc phổi. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra tình trạng khạc ra đờm đen.

2.1. Nguyên nhân bệnh lý

Ho khạc ra đờm đen là một trong những dấu hiệu bệnh lý nguy hiểm, do đó người bệnh cần nhanh chóng thăm khám để được chẩn đoán và điều trị đúng hướng, không được tự ý điều trị tại nhà. Dưới đây là một số bệnh lý dẫn đến tình trạng ho khạc ra đờm đen: 

Xuất huyết phế quản

Bệnh này thường gây ra các triệu chứng như khạc đờm ra máu đông, ho khan, ho chuyển thành cơn, ho nhiều vào ban đêm, khó thở,… 

Giãn phế quản hoặc u phế quản

Giãn phế quản chủ yếu bắt nguồn từ lao phổi và nhiễm trùng kéo dài, khiến cho máu trong lòng phế quản bị đông lại và bị đẩy ra ngoài mỗi khi ho khạc. Khi khạc đờm sẽ thấy đờm xuất hiện cùng máu đỏ tươi (đờm đỏ) hoặc máu đen (đờm đen).

Cả giãn phế quản và u phế quản đều có khả năng dẫn tới nguy cơ tử vong rất cao nếu triệu chứng này kéo dài liên tục trong nhiều ngày. Do đó, người bệnh nên cẩn trọng với các triệu chứng ho kéo dài, khạc ra đờm đỏ, đờm đen kèm theo đau tức lồng ngực, khó thở, móng tay, móng chân dày lên. Người bệnh cần chú ý chăm sóc sức khỏe và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ để thuyên giảm triệu chứng một cách nhanh chóng hiệu quả.

Tắc mạch phổi  (Thuyên tắc phổi)

Mạch phổi có nguy cơ bị tắc nghẽn bởi các huyết khối bị vỡ, tạo thành các cục máu đông trôi nổi trong mạch máu. Các cục máu này có khả năng di chuyển sâu vào một hoặc cả hai lá phổi gây tắc mạch phổi, dẫn tới các triệu chứng như khạc đờm có máu đông, ho dữ dội,…

Ung thư phế quản 

Người mắc bệnh ung thư phế quản thường hay khạc ra đờm có lẫn cục máu đông màu đen, kèm theo các triệu chứng như thở khò khè, đau ngực, ho tức ngực, khó thở, ho dai dẳng,… Vì vậy, khi nhận thấy một số biểu hiện lạ về sức khỏe, người bệnh nên đi thăm khám ngày để được điều trị sớm.

2.2. Nguyên nhân khác

Một số nguyên nhân khác gây ra tình trạng ho khạc ra đờm đen có thể kể đến như hút thuốc lá, nhiễm nấm, bụi phổi hoặc do hít phải một lượng lớn các chất có màu đen như bụi than,…

3. Phương pháp điều trị đờm đen do bệnh

Ho khạc ra đờm máu đen là một trong những dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nguy hiểm đến sức khỏe. Vì vậy, bạn cần nhanh chóng thăm khám chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị đúng hướng. 

3.1. Can thiệp Y tế

Khi người bệnh đến thăm khám, bác sĩ sẽ khai thác thông tin về tiền sử bệnh, thu thập lịch sử y tế và tiến hành một số phương pháp kiểm tra sức khỏe phổi như: nghe phổi bằng ống nghe y tế; xét nghiệm đờm, máu; chụp X-quang; CT-scan lồng ngực. Từ đó, bác sĩ có thể xác định chính xác được nguyên nhân gây nên triệu chứng này và đưa ra các phác đồ điều trị phù hợp.

Một vài phương pháp điều trị có thể được chỉ định như:

Điều trị bằng thuốc:

• Thuốc chống đông máu hoặc thuốc làm tan cục máu đông 
• Thuốc kháng viêm, thuốc long đờm, thuốc kháng sinh

Vật lý trị liệu, phục hồi chức năng

Đối với trường hợp ho ra đờm đen do giãn phế quản, có thể áp dụng  liệu pháp thông đờm, các  bài tập phục hồi chức năng hô hấp, …

Phẫu thuật

Một số ít trường hợp người bệnh bị thuyên tắc phổi và xuất hiện đờm đen với cục máu đông rất lớn, đe dọa tính mạng thì các bác sĩ có thể yêu cầu làm phẫu thuật. 

Tìm hiểu thêm: Thuốc bổ phổi: Tiêu chí đánh giá thuốc an toàn hiệu quả hiện nay

3.2. Biện pháp hỗ trợ tại nhà 

Bên cạnh việc nhờ tới sự can thiệp y tế để xác định đúng nguyên nhân, điều trị bệnh đúng hướng, những người bị khạc ra đờm đen cũng cần tuân thủ một số biện pháp hỗ trợ tại nhà, cụ thể:

Bảo vệ cơ thể: 

• Mỗi ngày nên vệ sinh họng bằng nước muối sinh lý 2 – 3 lần, để vừa làm dịu cổ họng vừa giảm viêm và làm loãng chất nhầy. Ngoài ra, có thể thêm vài giọt dầu khuynh diệp vào nước nóng để súc miệng hàng ngày.
• Luôn giữ ấm cho cơ thể, nhất là vùng mũi và cổ họng. Nên đeo khẩu trang mỗi khi ra ngoài và ở những nơi đông người.
• Tắm nước nóng hoặc xông hơi với vài giọt tinh dầu bạc hà trong nước để hỗ trợ long đờm nhanh hơn.
• Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày giúp làm loãng chất nhầy trong họng.
• Sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý, kèm theo chế độ dinh dưỡng khoa học và tránh làm việc quá sức.

Chế độ ăn uống:

• Trong thời gian điều trị, ưu tiên ăn thức ăn lỏng và dễ tiêu hóa, dễ nuốt để hạn chế gây đau rát cổ họng.
• Tích cực bổ sung một số loại thực phẩm hỗ trợ giảm ho, tăng cường sức đề kháng như: cháo ngó sen, cháo huyết mạch, mật ong, trái cây tươi,… 
• Hạn chế ăn đồ cay nóng, những thực phẩm gây dị ứng bởi chúng có thể khiến cho bệnh tình trở nên nghiêm trọng hơn.

Tránh xa các tác nhân gây bệnh:

• Không sử dụng chất kích thích như thuốc lá, rượu bia,…
• Hạn chế tiếp xúc với một số tác nhân dễ gây kích thích như: hóa chất, sơn, chất tẩy rửa gia dụng,…

Tham khảo thêm: Các loại thực phẩm bổ phổi để bổ sung vào chế độ ăn uống hàng ngày

4. Phòng tránh đờm đen

Như đã đề cập ở trên, ho khạc ra đờm đen là triệu chứng phổ biến của các bệnh về đường hô hấp, đặc biệt là các bệnh liên quan đến phổi. Chính vì vậy việc áp dụng các biện pháp bổ phổi để bảo vệ và nâng cao sức khỏe phổi là một trong những biện pháp quan trọng để phòng tránh tình trạng ho có đờm đen.

Dưới đây là một vài cách giúp bổ phổi hiệu quả mà Dược Bình Đông muốn giới thiệu đến bạn:

Sản phẩm bổ phổi

Một trong những phương pháp hữu hiệu để cải thiện chức năng phổi cũng như nâng cao sức khỏe hệ hô hấp là sử dụng các sản phẩm hỗ trợ bổ phổi. Các sản phẩm này thường có công dụng hỗ trợ quá trình điều trị và ngăn ngừa một số bệnh hô hấp thường gặp như  viêm họng, ho khan, ho có đờm, hỗ trợ tiêu đờm, giảm ho, tăng sức đề kháng,…

Cây thuốc bổ phổi 

Sử dụng các loại cây thuốc tự nhiên có tác dụng bổ phổi có thể mang lại hiệu quả điều trị và ngăn ngừa các bệnh liên quan đến phổi. Ưu điểm của các thảo dược này là ít gây tác dụng phụ, an toàn khi sử dụng trong thời gian dài. Một số cây thuốc, vị thuốc được Đông y tin dùng lâu đời trong các bài thuốc liên quan đến phổi có thể kể đến như Tỳ bà diệp, Thiên môn đông, Trần bì, Cát cánh, Tía tô, Tang diệp,…

Trước khi sử dụng các loại thảo dược bạn cần tham khảo ý kiến của thầy thuốc Đông y để có được hiệu quả tốt nhất cũng như tránh các tác dụng phụ không mong muốn. 

Món ăn bổ phổi

Để nâng cao sức khỏe phổi, cách đơn giản nhất chính là bắt đầu từ chế độ ăn uống lành mạnh cùng những thực phẩm đầy đủ dinh dưỡng. Bên cạnh đó, khi mắc phải các bệnh về phổi, người bệnh cần kết hợp sử dụng thuốc điều trị và chế độ dinh dưỡng khoa học để lá phổi nhanh chóng khỏe mạnh.

Thói quen tốt cho phổi

Ngoài ra, để giúp lá phổi khỏe mạnh hơn bạn cũng nên kết hợp các phương pháp trên cùng với một chế độ sinh hoạt lành mạnh như:

• Không hút thuốc lá
• Tăng cường luyện tập thể dục thể thao
• Hạn chế tối đa tiếp xúc môi trường chứa tác nhân gây bệnh như khói bụi, ô nhiễm, phấn hoa, lông thú,…
• Tiêm vắc xin phòng cúm và các loại vắc xin phòng các bệnh thường gây viêm họng
• Thăm khám sức khỏe định kỳ

5. Tổng kết

Qua bài viết này, Dược Bình Đông hy vọng đã giúp bạn giải đáp được các thắc mắc xoay quanh triệu chứng khạc ra đờm đen cũng như hướng điều trị và cách phòng tránh tình trạng này. Khạc ra đờm đen là một trong những dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nguy hiểm cho bạn bạn và gia đình. Vì thế, người bệnh không nên chủ quan mà cần chủ động đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt để được chẩn đoán, điều trị và ngăn chặn những biến chứng không đáng có.

Như đã đề cập, bổ phổi là một trong những phương pháp quan trọng để phòng tránh các bệnh đường hô hấp, trong đó có các bệnh lý gây nên tình trạng ho có đờm đen. Để nâng cao sức khỏe của phổi, bạn có thể tham khảo sản phẩm chăm sóc sức khỏe Thiên Môn Bổ Phổi Bình Đông 280ml của Dược Bình Đông. 

Sản phẩm là sự kết hợp của các dược liệu quý gồm: Thiên môn đông, Trần bì, Tang bạch bì, Bạc hà, Bách bộ, Bình vôi, Kinh giới, Gừng và Atiso. Đây đều là những thảo dược thiên nhiên cực kỳ an toàn, lành tính và được nghiên cứu kỹ lưỡng tạo nên giải pháp giúp bổ phổi, hỗ trợ giảm ho do viêm họng, viêm phế quản, giảm ho khan, ho gió, ho đờm, ho hen, ho về đêm, ho kéo dài lâu ngày, đau rát họng, khàn tiếng, giúp tăng cường sức khỏe hiệu quả. 

Với trẻ em từ 3-10 tuổi, phụ huynh có thể tham khảo sản phẩm Thiên Môn Bổ Phổi Trẻ Em với công dụng bổ phổi, tăng sức đề kháng, hỗ trợ giảm các triệu chứng: ho, tăng tiết đờm, khan tiếng, hắt hơi, chảy nước mũi, nghẹt mũi do cảm lạnh, viêm họng ở trẻ, viêm phế quản.

Sản phẩm đến từ Dược Bình Đông – một thương hiệu uy tín nổi tiếng trong lĩnh vực Đông y với hơn 70 năm không ngừng nỗ lực tìm tòi và phát triển, cam kết mang đến cho khách hàng những sản phẩm chất lượng cao và hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả. 

Nếu bạn quan tâm đến sản phẩm của Dược Bình Đông xin vui lòng gọi tới hotline (028) 39 808 808 để được đội ngũ tư vấn và hỗ trợ một cách nhanh chóng.

Xem thêm các bài viết cùng chủ đề:

• Đờm xanh, đờm vàng do ho, khạc là dấu hiệu của bệnh gì? Làm sao để mau khỏi?
• Đờm trắng khi Ho, Khạc: Nguyên nhân, Chẩn đoán, Phòng bệnh
• Đờm Nâu khi Ho, Khạc: Nguyên nhân, điều trị, phòng ngừa tại Nhà

6. Câu hỏi thường gặp