Tiểu són: Nguyên nhân, cách điều trị và phòng tránh hiệu quả

Tiểu són là tình trạng có thể gặp ở bất kỳ ai, đặc biệt phổ biến ở nữ giới. Tình trạng này không chỉ khiến cho người bệnh cảm thấy tự ti mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm khác. Vậy những nguyên nhân nào có thể gây ra tiểu són? Điều trị và phòng tránh như thế nào? Mời quý độc giả cùng Y học cổ truyền Dược Bình Đông theo dõi bài viết dưới đây để có lời giải đáp. 

1. Đôi nét về tiểu són

1.1. Tiểu són là gì?

Tiểu són (Urinary Incontinence) hay còn gọi là tiểu không tự chủ, là tình trạng mất kiểm soát bàng quang hoặc hoặc mất kiểm soát việc đi tiểu. Tiểu són có nhiều mức độ khác nhau, như rò rỉ một ít nước tiểu khi ho, hắt hơi, chạy, nhảy, nâng vật nặng,… hoặc tiểu đột ngột không thể kiểm soát được. 

Các triệu chứng của tiểu són có thể khác nhau đối với từng người bệnh. Bạn có thể tự nhận biết tình trạng của mình nếu bị rò rỉ nước tiểu ra bên ngoài khi:

• Ho, hắt hơi, rặn.
• Thực hiện các hoạt động như chạy, nhảy.
• Khuân vác vật nặng.
• Vừa có cảm giác mắc tiểu là đi ngay nhưng không kịp.

Tiểu són được phân loại như sau:

Tiểu són là dấu hiệu bất thường của sức khỏe

Hiện nay, tiểu són ở nữ giới có tỷ lệ cao hơn nhiều so với nam giới do có cấu trúc giải phẫu khác nhau, và người phụ nữ có thời kỳ mang thai, sinh con . 

Ngoài ra, những đối tượng khác có nguy cơ mắc chứng tiểu són gồm: người cao tuổi, người thừa cân, béo phì, người hút thuốc lá, gia đình có người mắc tiểu són hoặc người đang mắc một số bệnh lý như bệnh thần kinh, tiểu đường,… 

1.2. Tiểu són gây ảnh hưởng gì đến sức khỏe?

Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bệnh tiểu són có thể dẫn đến nhiều biến chứng như gây nhiễm trùng da, phát ban, nhiễm trùng đường tiết niệu. Ngoài ra, bệnh còn khiến người bệnh cảm thấy tự ti và mặc cảm trong các mối quan hệ. 

Khi xuất hiện tiểu són với tần suất cao, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, giúp ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra.

2. Nguyên nhân gây tiểu són

Nguyên nhân gây tiểu són có thể do một số bệnh lý, thói quen sinh hoạt hàng ngày, vấn đề thể chất, hoặc một số thuốc điều trị bệnh gây ra. 

2.1. Nguyên nhân bệnh lý

Một số bệnh lý có thể gây tiểu són gồm: 

• Bệnh lý đường tiết niệu: Những bệnh lý xảy ra ở các cơ quan của đường tiết niệu như sỏi tiết niệu, nhiễm trùng tiết niệu, hay có khối u tại đường tiết niệu,… làm tổn thương cơ quanh niệu đạo. Từ đó làm xuất hiện các triệu chứng tiểu són; triệu chứng tiểu buốt; tiểu rắt; nước tiểu vàng sậm, đục, có mùi; tiểu ra máu,…
• Bệnh lý tuyến tiền liệt: Phì đại tuyến tiền liệt và ung thư tuyến tiền liệt có thể gây tiểu són. Một số triệu chứng khác đi kèm gồm tiểu gấp, tiểu đêm nhiều lần, đôi khi bí tiểu. 
• Ho lâu ngày không khỏi: Ho kéo dài tạo áp lực lên nhóm cơ ở bàng quang và sàn chậu. Nếu những cơ này bị suy yếu và không thể đóng chặt thì nước tiểu sẽ bị rò rỉ ra ngoài. 
• Táo bón: Trực tràng nằm gần bàng quang và cùng bị chi phối bởi các dây thần kinh chung với bàng quang. Táo bón làm cho phân cứng và gây áp lực lên các dây thần kinh ở trực tràng khiến cho người bệnh có cảm giác muốn đi tiểu thường xuyên.
• Rối loạn thần kinh: Các rối loạn thần kinh như bệnh đa xơ cứng, bệnh Parkinson, đột quỵ, u não hoặc chấn thương cột sống gây trở ngại các tín hiệu thần kinh liên quan đến kiểm soát bàng quang, dẫn đến tình trạng tiểu không kiểm soát.

2.2. Nguyên nhân khác

Bên cạnh các nguyên nhân bệnh lý, một số nguyên nhân khác có thể gây tiểu són gồm:

• Chế độ ăn uống, sử dụng thuốc: Một số loại thực phẩm, đồ uống, thuốc điều trị có thể có tác dụng lợi tiểu, kích thích bàng quang, làm tăng lượng nước tiểu như: bia rượu, caffeine, nước có ga, sôcôla, thuốc điều trị bệnh tim và huyết áp, thuốc an thần, thuốc giãn cơ, Vitamin C liều cao. 
• Tuổi tác thay đổi:Tuổi càng lớn, cơ bàng quang càng yếu, vì thế không thể giữ nước tiểu trong bàng quang, dẫn đến tình trạng nước tiểu rò rỉ ra ngoài. 
• Ở nữ giới, tiểu són có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân như: mang thai, sinh con, mãn kinh hoặc do cắt bỏ tử cung.
• Ở nam giới, tiểu són có thể do tác dụng phụ của phương pháp điều trị bệnh ung thư tuyến tiền liệt, u xơ tuyến tiền liệt.

Phụ nữ mang thai có nguy cơ cao mắc tiểu són

3. Chẩn đoán tình trạng tiểu són

Người bệnh cần đến các cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán tình trạng khi có các triệu chứng tiểu són. Bác sĩ sẽ hỏi về tình trạng bệnh nhân gặp phải, tiền sử bệnh lý, các vấn đề sức khỏe đang mắc phải và chỉ định một số xét nghiệm như: 

• Xét nghiệm nước tiểu: Kiểm tra tình trạng nhiễm trùng và phát hiện các dấu hiệu bất thường.
• Ghi chép nhật ký bàng quang: Ghi chép thông tin về lượng nước uống, tần suất đi tiểu, thể tích nước tiểu và số lần bị tiểu són.
• Siêu âm hoặc sử dụng ống thông: Đo lượng nước tiểu còn lại trong bàng quang.
• Thực hiện nghiệm pháp áp lực bàng quang: Yêu cầu người bệnh hắt hơi hoặc ho mạnh để quan sát và đánh giá các triệu chứng tiểu són 
• Đánh giá cơ sàn chậu: Bác sĩ thực hiện cuộc kiểm tra và đánh giá sức mạnh của cơ sàn chậu.

Đối với các trường hợp phức tạp cần thêm thông tin để đảm bảo kết quả chẩn đoán chính xác, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thực hiện:

• Niệu động học
• Soi bàng quang và niệu đạo 
• Siêu âm vùng chậu 

Thăm khám để chẩn đoán bệnh tiểu són

4. Điều trị tình trạng tiểu són

4.1. Tây y

Bác sĩ sẽ dựa vào nguyên nhân, mức độ và loại tiểu són để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Thay đổi trong lối sống hàng ngày là biện pháp điều trị được ưu tiên. Chỉ khi cách này không đạt được kết quả mong muốn, bác sĩ mới xem xét việc áp dụng các phương pháp thay thế hoặc kết hợp nhiều phương pháp khác. 

Hiện nay, để điều trị hiện tượng tiểu són có thể áp dụng một số biện pháp gồm:

• Tập luyện bàng quang: Dựa trên ghi chép nhật ký bàng quang, bác sĩ sẽ thực hiện việc điều chỉnh lịch trình đi tiểu hàng ngày của người bệnh. Mục tiêu là kéo dài thời gian giữa các lần đi tiểu, từ đó tăng khả năng chứa nước của bàng quang. 
• Điều trị bằng thuốc: Một số loại thuốc hỗ trợ điều trị tiểu són gồm: thuốc chẹn alpha; thuốc kháng cholinergic; thuốc kháng viêm và kháng sinh. Đặc biệt lưu ý, bệnh nhân chỉ sử dụng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ. 
• Thiết bị y tế: Tiểu són xuất hiện phổ biến ở nữ giới, do đó để hỗ trợ những bệnh nhân này y học đã phát minh ra một số thiết bị y tế như: chèn niệu đạo (Urethral insert), pessary. 
• Phẫu thuật: Khi áp dụng các phương pháp điều trị kể trên nhưng không đạt được kết quả mong muốn, bác sĩ có thể đề xuất người bệnh thực hiện phẫu thuật để điều trị tình trạng tiểu són. Một số biện pháp phẫu thuật điều trị tiểu són gồm: phẫu thuật đặt vòng nâng cổ bàng quang (Sling procedures), cơ thắt nước tiểu nhân tạo (Artificial urinary sphincter)…

4.2. Đông y

Bên cạnh việc điều trị tiểu són bằng Tây y thì phương pháp Đông y cũng được nhiều người lựa chọn. Dựa trên lý thuyết Y học cổ truyền, tiểu không tự chủ xuất phát từ suy giảm chức năng của tạng Thận và Bàng quang. Do đó, điều trị cần tập trung vào việc tăng cường bồi bổ để khôi phục chức năng của các cơ quan này.

Dưới đây là một số loại dược liệu được sử dụng để bổ thận và điều trị bàng quang yếu hiệu quả mà bạn có thể tham khảo để hỗ trợ điều trị tiểu són:

• Sơn thù: Sơn thù là một loại dược liệu quý giúp bổ thận, hỗ trợ chữa tiểu són, tiểu rắt, đặc biệt hiệu quả đối với người cao tuổi.
• Ba kích: Ba kích có vị ngọt và tính ấm. Dược liệu này được sử dụng để bổ thận, tráng dương, cường gân cốt và điều trị tiểu són. 
• Sâm cau: Sâm cau được biết đến như một loại dược liệu giúp bổ thận, dùng để trị tiểu són, tiểu không kiểm soát cho người già.

Sử dụng dược liệu giúp bổ thận, điều trị tiểu són

4.3. Phương pháp hỗ trợ điều trị tại nhà

Trong các trường hợp tiểu són không do bệnh lý hoặc tình trạng bệnh ở mức độ nhẹ, người bệnh có thể tham khảo một số biện pháp sau để hỗ trợ điều trị, cũng như phòng bệnh tại nhà:

• Uống từ 2-3 lít nước mỗi ngày giúp ngăn chặn sự hình thành của sỏi thận và sỏi tiết niệu, nhờ đó duy trì dòng chảy nước tiểu thông suốt.
• Ăn uống cân đối, lành mạnh và bổ sung thêm các thực phẩm bổ thận. 
• Duy trì cân nặng hợp lý.
• Luyện tập thể dục và duy trì một lối sống khỏe mạnh giúp tăng cường sức kháng của cơ thể và hỗ trợ hệ tiết niệu.
• Hạn chế sử dụng rượu, bia và thuốc lá để bảo vệ sức khỏe hệ tiết niệu. 

5. Phòng tránh & lưu ý về bệnh tiểu són

Để phòng tránh tình trạng tiểu són, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau đây:

• Duy trì cân nặng ở mức phù hợp bởi thừa cân hoặc béo phì có thể làm tăng áp lực lên bàng quang và niệu đạo, dẫn đến tiểu són. 
• Thực hành các bài tập sàn chậu nhằm tăng cường sức mạnh cho nhóm cơ này từ đó giúp kiểm soát dòng nước tiểu hiệu quả và duy trì sức khỏe tiểu tiện tốt. 
• Tránh các chất kích thích bàng quang như caffeine, rượu, thực phẩm có tính axit vì chúng có thể làm tăng tần suất đi tiểu và nguy cơ mắc tiểu són.
• Ăn nhiều chất xơ giúp ngăn ngừa táo bón, một nguyên nhân gây tiểu không tự chủ. Phụ nữ nên ăn nhiều trái cây, rau củ và các loại ngũ cốc nguyên hạt.
• Không hút thuốc lá.
• Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các bệnh lý có thể gây ra tiểu són, chẳng hạn như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung,…
• Vệ sinh thân thể sạch sẽ, nhất là vùng kín giúp hạn chế nguy cơ viêm nhiễm, một nguyên nhân gây tiểu són.

Ăn nhiều chất xơ giúp ngăn ngừa táo bón – một nguyên nhân gây tiểu són

Thận là một cơ quan quan trọng của hệ tiết niệu, cùng với các bộ phận khác như bàng quang, niệu quản và niệu đạo thực hiện nhiệm vụ lọc, chứa cũng như loại bỏ nước tiểu ra khỏi cơ thể. Khi chức năng thận bị suy giảm (hay còn gọi là thận yếu) có thể khiến hệ tiết niệu hoạt động không hiệu quả, gây ra hiện tượng tiểu són, tiểu không tự chủ.

Chính vì thế, bổ thận là một biện pháp quan trọng để nâng cao sức khỏe và phòng ngừa các bệnh tiết niệu, tránh tình trạng tiểu són. Một số phương pháp bổ thận đơn giản và hiệu quả được nhiều người áp dụng gồm:

• Cây thuốc bổ thận: Việc sử dụng các cây thuốc nam không chỉ giúp phòng bệnh và kiểm soát diễn tiến của bệnh mà còn lành tính và an toàn. Một số cây thuốc bổ thận phổ biến bao gồm: Hoài sơn, Thục địa, Câu kỷ tử, Hà thủ ô đỏ, Cẩu tích, Thỏ ty tử,…
• Thực phẩm bổ thận: Theo thuyết ngũ hành trong Y học cổ truyền, thực phẩm bổ thận thường có màu đen, như Đậu đen, Gạo lứt, Mè đen, Táo đen, quả Óc chó, Rong biển và Tảo bẹ.
• Thực phẩm bảo vệ sức khỏe: Sử dụng thuốc bổ thận hoặc các thực phẩm chức năng bổ thận có thành phần thảo dược tự nhiên giúp hỗ trợ chức năng thận, cải thiện các triệu chứng của thận yếu, nâng cao sức khỏe.

6. Tổng kết

Tiểu són là tình trạng báo hiệu cơ thể đang gặp phải một số vấn đề về sức khỏe. Khi xảy hiện tượng tiểu són với tần suất dày đặc, người bệnh nên gặp bác sĩ để được chẩn đoán và chữa trị kịp thời. Để phòng tránh tình trạng này, bạn cần xây dựng một chế độ ăn uống phù hợp, chế độ sinh hoạt lành mạnh và sử dụng các cây thuốc, thực phẩm, sản phẩm bảo vệ sức khỏe có tác dụng bổ thận.

Công ty TNHH Dược Phẩm Bình Đông – thương hiệu uy tín nổi tiếng với hơn 70 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cung cấp các sản phẩm bảo vệ sức khỏe từ thành phần thiên nhiên, đã nhận được sự tin tưởng, đánh giá cao từ người dùng về khả năng cải thiện và bảo vệ sức khỏe. Nếu bạn quan tâm đến các sản phẩm của Dược Bình Đông, xin vui lòng truy cập https://www.binhdong.vn/gian-hang hoặc liên hệ hotline (028)39 808 808 để nhận được sự tư vấn cụ thể và đặt hàng nhanh chóng nhất.

7. Câu hỏi thường gặp về tiểu són