Bình thường, nước tiểu trong, không có màu hoặc có màu vàng nhạt. Khi nước tiểu chuyển sang màu vàng đậm có thể là do nhiều tác nhân sinh lý, bệnh lý hoặc do sử dụng một số loại thuốc. Hãy cùng Dược Bình Đông tìm hiểu nguyên nhân khiến nước tiểu màu vàng đậm, cách đánh giá và điều trị triệu chứng này trong bài viết dưới đây nhé!
1. Giới thiệu về triệu chứng nước tiểu màu vàng đậm
Nước tiểu bình thường có màu vàng nhạt cho đến màu hổ phách đậm. Sự thay đổi màu sắc của nước tiểu phụ thuộc vào urochrome (một sắc tố có trong nước tiểu) và sự pha loãng hoặc cô đặc của nước tiểu. Ngoài ra, một số sắc tố và hợp chất khác nhau có trong các loại thực phẩm hoặc thuốc được nạp vào cơ thể cũng có thể làm thay đổi màu sắc của nước tiểu.
Màu sắc nước tiểu thay đổi bất thường có thể là mối nguy hiểm cho sức khỏe. Nước tiểu màu vàng đậm có thể liên quan đến tình trạng nóng trong, các vấn đề về gan, thận, hệ tiết niệu và các bệnh khác. Nếu nước tiểu luôn có màu vàng đậm, kèm theo cảm giác mệt mỏi suy nhược, chán ăn,… thì bạn cần kịp thời xét nghiệm nước tiểu ở bệnh viện và định kỳ kiểm tra chức năng gan.
2. Nguyên nhân dẫn đến nước tiểu màu vàng đậm
Nước tiểu là chất thải của hệ thống tiết niệu và thận là nơi sản xuất nước tiểu trực tiếp dựa vào chất lỏng trong cơ thể và các chất thừa sau quá trình tiêu thụ thức ăn và nước uống. Nước tiểu sau đó được lưu trữ tại bàng quang trong một khoảng thời gian trước khi bị tống ra ngoài khi đi tiểu.
Màu sắc của nước tiểu bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố, chủ yếu là từ thức ăn và đồ uống mà cơ thể tiêu thụ. Nếu màu sắc của nước tiểu chỉ thay đổi trong một khoảng thời gian ngắn rồi trở lại bình thường thì đây không phải là vấn đề nghiêm trọng cần lo lắng. Tuy nhiên, nếu nước tiểu có màu vàng đậm liên tục trong một thời gian dài thì bạn cần hết sức cảnh giác. Nguyên nhân khiến nước tiểu có màu vàng đậm kéo dài có thể là do:
2.1. Nguyên nhân bệnh lý
Sự thay đổi về màu sắc của nước tiểu có thể là cảnh báo sớm của một số bệnh lý liên quan. Cụ thể, nước tiểu màu vàng đậm có thể là dấu hiệu của các bệnh lý như:
Bệnh gan và mật
Nước tiểu có màu vàng đậm là một trong những triệu chứng điển hình báo hiệu người bệnh có nguy cơ mắc phải các vấn đề về gan như: nóng gan, nhiễm độc gan, bệnh gan khiến chức năng gan bị suy giảm trầm trọng.
Vì vậy, quá trình chuyển hóa ở gan hoạt động không hiệu quả, khiến cho bilirubin không được đào thải ra ngoài mà tích tụ lại trong máu. Khi nồng độ bilirubin trong máu tăng cao, thận sẽ hoạt động để thanh thải bớt lượng bilirubin ra ngoài khi đi tiểu, khi đó sẽ gây ra tình trạng nước tiểu có màu vàng đậm. Ngoài ra, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng đi kèm như: mệt mỏi, sốt, vàng da, vàng mắt, ngứa da, chán ăn, đau cơ khớp,…
Nếu xuất hiện các triệu chứng này, bạn nên đến thăm khám bác sĩ và tiến hành thực hiện các xét nghiệm để kiểm tra tình trạng của gan.
Thiếu máu tán huyết
Bệnh lý này khiến các tế bào hồng cầu bị phá vỡ nhanh hơn tốc độ chúng được tạo ra. Người bị thiếu máu tán huyết thường xuất hiện các triệu chứng như: nước tiểu chuyển màu vàng đậm, nhức đầu, chóng mặt, gan hoặc lá lách phì đại, vàng da vàng mắt và nhịp tim nhanh.
Bệnh Porphyria
Porphyria là một chứng rối loạn máu di truyền hiếm gặp do khiếm khuyết protein huyết sắc tố hemoglobin tạo nên các tế bào hồng cầu trong máu. Một số triệu chứng của bệnh là: nước tiểu sẫm màu, nhạy cảm với ánh sáng, đau bụng, co giật và lú lẫn,…
Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI)
Đây là tình trạng vi khuẩn hoặc vi nấm xâm nhập vào hệ thống tiết niệu và gây bệnh. Các dấu hiệu cảnh báo của UTI bao gồm: đi tiểu nhiều lần trong ngày, tiểu són; đau hoặc nóng rát mỗi khi đi tiểu; nước tiểu sẫm màu, tiểu ra máu hoặc nước tiểu đục; sốt cao; đau bụng, đau lưng;…
Vàng da tan máu
Các bệnh nhiễm độc, sốt rét, hay nhiễm cầu khuẩn,… sẽ khiến số lượng hồng cầu bị phá hủy tăng lên bất thường và nồng độ bilirubin trong máu tăng cao. Lúc này, thận sẽ phải bài tiết một lượng lớn bilirubin khiến nước tiểu chuyển sang màu vàng đậm.
Nhiễm Chlamydia
Chlamydia là một bệnh lây truyền qua đường tình dục. Người bệnh có thể gặp các triệu chứng như: nước tiểu sẫm màu, đau bụng bất thường, đau khi quan hệ, đi tiểu thường xuyên và tiểu đau.
Sỏi bàng quang
Sỏi bàng quang bao gồm các mảnh khoáng chất cứng, có hình dạng gai, xù xì và tròn. Khi đi tiểu, những viên sỏi bàng quang có thể được đào thải ra ngoài theo đường niệu đạo và cọ xát dẫn đến hiện tượng chảy máu đường tiểu, khiến nước tiểu có lẫn máu, đục và sẫm màu.
Viêm tụy cấp
Viêm tụy cấp là tình trạng sưng tụy đột ngột trong một khoảng thời gian ngắn. Người bệnh sẽ có các biểu hiện như: nước tiểu vàng sậm, đau vùng bụng trên, đau thắt lưng, đánh trống ngực, sốt, chướng bụng, buồn nôn, chán ăn.
2.2. Nguyên nhân khác
Bên cạnh một số bệnh lý trên, nước tiểu màu vàng đậm có thể đến từ một số nguyên nhân khác như:
Cơ thể thiếu nước
Cùng một nồng độ chất thải nhưng lượng nước hòa tan ít hơn sẽ khiến nước tiểu có màu sẫm hơn. Không uống đủ 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày hoặc gặp các vấn đề về sức khỏe như: sốt cao, tiêu chảy, bỏng,… có thể khiến bạn gặp phải tình trạng nước tiểu có màu sẫm hơn.
Nguyên nhân từ đồ ăn, thức uống hoặc thuốc
Một số chất trong thực phẩm, chẳng hạn như củ dền, quả mâm xôi,… có thể làm cho nước tiểu có màu sẫm hơn. Thuốc có chứa một số chất cũng có khả năng làm khiến nước tiểu có màu vàng đậm, chẳng hạn: vitamin B2 (riboflavin), kháng sinh tetracyclin, quinin,…
Nước tiểu màu vàng đậm khi mang thai
Khi mang thai, mẹ bầu thường có nước tiểu màu vàng đậm, đây có thể là do cơ thể thiếu nước. Vì phụ nữ mang thai có xu hướng cần nhiều nước hơn phụ nữ không mang thai.
3. Hướng dẫn đánh giá về tình trạng nước tiểu màu vàng đậm
Nước tiểu có màu vàng đậm là dấu hiệu cảnh báo cơ thể bạn đang gặp vấn đề. Để có được cách khắc phục hiệu quả, bạn cần biết về cách đánh giá tình trạng đúng nhất.
Khi đến gặp bác sĩ chuyên khoa, bạn có thể được hỏi những câu hỏi như:
- Thời gian nước tiểu có màu vàng đậm là bao lâu rồi?
- Nước tiểu có mùi không?
- Nước tiểu có bị lẫn máu không?
- Đi tiểu buốt hay có triệu chứng bất thường nào khác không?
Ngoài ra, bác sĩ của bạn có thể hỏi về các loại thuốc bạn đang dùng, vì vậy hãy nhớ cung cấp tên đầy đủ các loại thuốc bạn đã dùng gần đây.
Tùy vào màu sắc nước tiểu và các triệu chứng mà bạn đang gặp phải, bác sĩ sẽ chỉ định một số xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh lý của bạn như: xét nghiệm nước tiểu (để kiểm tra những bất thường hoặc dấu hiệu nhiễm trùng), xét nghiệm máu (để kiểm tra chức năng gan và thận),…
Các bác sĩ cũng có thể yêu cầu một số xét nghiệm hình ảnh sau đây cho những người có nước tiểu màu vàng đậm kéo dài:
- Siêu âm kiểm tra đường tiết niệu, thận hoặc bàng quang.
- Chụp CT vùng chậu và bụng nếu nghi ngờ sỏi niệu.
Sau khi có kết quả xét nghiệm và hình ảnh, bác sĩ sẽ sử dụng kết quả này làm cơ sở để lập kế hoạch điều trị cho người bệnh.
Bạn nên đi khám bác sĩ ngay nếu bạn gặp bất kỳ điều nào sau đây:
- Nếu thấy có máu trong nước tiểu, bạn cần lập tức đến bệnh viện ngay vì đó có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư hoặc sỏi tiết niệu.
- Bạn cũng nên đi khám bác sĩ nếu uống đủ nước mà nước tiểu vẫn sậm màu.
- Nếu bị đau hoặc vàng da kèm theo triệu chứng nước tiểu sẫm màu, bạn nên đến bác sĩ để được kiểm tra và điều trị.
4. Điều trị triệu chứng nước tiểu màu vàng đậm
Như đã nói ở trên, nước tiểu màu vàng đậm có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều vấn đề sức khỏe nguy hiểm. Vì vậy, đây là những việc cần làm khi bạn thấy nước tiểu sẫm màu:
- Nhớ lại những gì bạn đã ăn gần đây, những loại thuốc bạn đã uống và tần suất uống nước. Chính đồ ăn, lượng nước uống và các loại thuốc bạn đang dùng là những nguyên nhân phổ biến khiến nước tiểu có màu vàng đậm và bạn có thể tự khắc phục tương đối dễ dàng.
- Điều trị nước tiểu có màu vàng đậm tùy thuộc vào nguyên nhân. Mỗi nguyên nhân đều có phương pháp điều trị cụ thể, bác sĩ chuyên khoa sẽ kê đơn và chỉ dẫn cho bạn.
Để ngăn ngừa nước tiểu màu vàng đậm, bạn có thể làm theo các mẹo sau:
- Bù đủ lượng nước cần thiết cho cơ thể: Nước tiểu vàng đậm là một trong những dấu hiệu cho thấy cơ thể đang mất đi lượng nước cần thiết. Chính vì vậy, lúc này bạn cần phải bổ sung đủ lượng nước cho cơ thể. Các chuyên gia khuyên rằng, nên uống khoảng 2 lít nước mỗi ngày để giúp thanh lọc cơ thể và hạn chế tình trạng nước tiểu vàng đậm, ngoài ra đây cũng là nguyên nhân giãn tiếp để các bệnh khác phát triển như bệnh tiểu đêm nhiều lần.
- Thay đổi lối sống lành mạnh: Rượu bia, chất kích thích sẽ gây ảnh hưởng lớn đến gan, thận. Do đó, để tránh tình trạng nước tiểu vàng đậm khi gặp các bệnh lý về gan, bạn nên hạn chế sử dụng rượu bia, ăn đồ cay nóng, nhiều dầu mỡ,…
- Thường xuyên vận động, rèn luyện sức khoẻ: Những bài tập thể dục đơn giản mỗi ngày có thể giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng, giúp cơ thể khoẻ mạnh, tăng cường bài tiết hạn chế được nguy cơ gây nên tình trạng nước tiểu vàng đậm, đồng thời cũng hạn chế tình trạng nóng gan nổi mụn.
- Thực hiện và duy trì một chế độ ăn uống tốt
5. Tổng kết
Trong bài viết này, Dược Bình Đông thông tin đến bạn về triệu chứng nước tiểu màu vàng đậm, nguyên nhân, cách đánh giá tình trạng và cách điều trị phù hợp. Hy vọng sau bài viết, bạn có thể trang bị những kiến thức cần thiết để ngăn ngừa và khắc phục hiệu quả tình trạng này cho bản thân và gia đình.
Như đã đề cập ở phần nguyên nhân, nước tiểu màu vàng đậm diễn ra trong một khoảng thời gian dài cũng là triệu chứng điển hình khi người bệnh mắc phải các vấn đề về gan như: nóng gan và nhiễm độc gan. Khi chức năng gan được cải thiện thì tình trạng nước tiểu có màu vàng đậm sẽ được hạn chế. Sản phẩm bảo vệ sức khỏe gan Long Đởm Giải Độc Gan của Dược Bình Đông với công dụng thanh nhiệt, giải độc gan, mát gan, tăng cường chức năng gan sẽ giúp bạn cải thiện hiệu quả tình trạng nước tiểu màu vàng đậm. Sản phẩm kết hợp các thành phần thảo dược thiên nhiên giúp giải độc gan, thanh nhiệt, mát gan như: Long đởm thảo, Hoàng cầm, Trạch tả, Chi tử, Sài hồ, Sinh địa, Cam thảo, Nhân trần, Diệp Hạ Châu, Atiso, Nhân Trần, Đại Hoàng. Đây là những vị thuốc nam rất tốt cho gan và được tin dùng trong nhiều năm vì độ hiệu quả và lành tính của chúng.
Nếu bạn muốn biết thêm thông tin về các sản phẩm của Dược Bình Đông, đặc biệt là Long Đởm Giải Độc Gan, vui lòng liên hệ với qua hotline (028) 39 808 808 để được tư vấn và hỗ trợ một cách nhanh nhất.
Xem thêm các bài viết cùng chủ đề:
- Nước tiểu màu nâu là bệnh gì? Dấu hiệu cảnh báo sức khỏe không nên chủ quan
- Cách chữa nước tiểu có váng? Phương pháp bồi bổ thận bảo vệ đường tiết niệu
- Nước tiểu màu hồng là bị gì? Những bệnh lý liên quan và cách điều trị tại nhà
- Cách điều trị nước tiểu có cặn: Phương pháp dưỡng thận bảo vệ đường tiết niệu
- Tại sao nước tiểu có mùi hôi khó chịu? Nguyên nhân, Cách chẩn đoán, Điều trị
- Nước tiểu có bọt có nguy hiểm không? Nguyên nhân, Chẩn đoán, Phòng tránh
- Cách điều trị nước tiểu đục: Bí quyết dưỡng thận bảo vệ đường tiết niệu
6. Câu hỏi thường gặp
Phần trả lời: Nền Y học cổ truyền (hay còn gọi là Đông Y) đã tồn tại hàng trăm năm nay và đạt được nhiều thành tựu to lớn cũng như có chỗ đứng vững chắc trong nền Y học của Việt Nam nói chung. Chính vì mang bản chất lành tính, hiệu quả và an toàn cao nên phương pháp Đông y đã và đang được nhiều người tin tưởng lựa chọn. Do xu hướng này mà hiện nay có rất nhiều công ty Đông y được thành lập nhằm đáp ứng kịp thời nhu cầu của xã hội. Tuy nhiên, không phải công ty đông y nào cũng đủ uy tín để mọi người tin tưởng lựa chọn. Vậy những tiêu chí đánh giá một công ty sản xuất thuốc Đông y uy tín là gì, hãy cùng Dược Bình Đông tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
- Thương hiệu: Khi tìm đến các công ty, cơ sở sản xuất, kinh doanh và phân phối các sản phẩm dược liệu thì điều khách hàng quan tâm nhất là sự uy tín, sự đảm bảo, chuyên môn, kinh nghiệm, dịch vụ … Các tiêu chí: Thời gian tồn tại, Địa chỉ liên hệ rõ ràng, Lĩnh vực hoạt động …
- Nguồn gốc dược liệu: Việc sản xuất dược phẩm và thực phẩm bảo vệ sức khỏe ở Việt Nam chủ yếu dựa vào nguồn cung cấp từ cây thuốc quý giá. Những nguồn tài nguyên quý này đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, đem đến nhiều phương pháp điều trị tự nhiên và bảo vệ sức khỏe cho mọi người.
- Nhân sự / Cơ sở sản xuất: Một công ty Đông y uy tín, đáng tin cậy cần phải có đội ngũ nhân sự chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm, cơ sở vật chất đầy đủ và đảm bảo chất lượng.
- Giấy chứng nhận: Nhà nước cũng như các công ty Đông y đang đẩy mạnh quá trình nghiên cứu, chế tạo ra những sản phẩm hỗ trợ sức khỏe với nhiều công dụng phục vụ cho nhu cầu của mọi người. Các loại giấy phép: Giấy phép hoạt động, Giấy phép GMP.
Không phải lúc nào nước tiểu màu vàng đậm cũng cảnh báo bạn đang mắc phải các chứng bệnh nguy hiểm.
Trước tiên, bạn hãy xem xét lại những loại thực phẩm, thuốc đã sử dụng trong thời gian gần đây và bạn có thường xuyên uống nước hay không. Thực phẩm hàng ngày, thiếu nước và các loại thuốc đang sử dụng là 3 nguyên nhân hàng đầu của tình trạng nước tiểu sậm màu. Tuy nhiên, đây cũng chính là những nguyên nhân có thể giải quyết dễ dàng nhất nên các bạn đừng quá lo lắng. Chỉ cần uống nhiều nước, thay đổi chế độ ăn, ngưng sử dụng thuốc…. vấn đề này sẽ được khắc phục.
Trong trường hợp thấy xuất hiện máu trong nước tiểu, uống đủ nước nhưng màu sắc nước tiểu vẫn còn đậm màu, có cảm giác đau hoặc vàng da… bạn cần thăm khám tại các cơ sở y tế ngay lập tức.
Nước tiểu bình thường sẽ có màu sắc nằm trong khoảng từ không màu đến màu vàng nhạt. Tuỳ thuộc và Urochrome và độ pha loãng, nước tiểu sẽ có những màu sắc khác nhau. Màu sắc nước tiểu thay đổi là do các sắc tố và hợp chất có trong thực phẩm gây nên. Hoặc khi cơ thể sử dụng nhiều loại thuốc cũng có thể làm thay đổi màu sắc của nước tiểu.
Nước tiểu chuyển sang màu vàng đậm có thể là dấu hiệu của những bệnh lý nguy hiểm. Chính vì vậy bạn nên đến những cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám, tìm ra nguyên nhân và có phương pháp điều trị kịp thời.
Khi nước tiểu đậm màu, nguyên nhân nằm ở một số vấn đề sau đây:
Uống ít nước: Trong trường hợp bạn uống quá ít nước hoặc cơ thể bị mất nước, lúc này lượng nước tiểu sẽ ít đi và sậm màu hơn. Trong trường hợp này, bạn chỉ cần uống đủ lượng nước cần thiết sẽ giúp tình trạng nước tiểu sậm màu được cải thiện nhanh chóng.
Các bệnh lý như sốt rét, nhiễm cầu khuẩn, nhiễm độc: Trong trường hợp mắc các bệnh này, số lượng hồng cầu thường bị phá hủy gây giải phóng 1 lượng lớn Bilirubin vào máu và gia tăng nồng độ Bilirubin trong máu. Khi đó, thận sẽ phải hoạt động để thanh thải bớt lượng Bilirubin dẫn đến tình trạng nước tiểu sẫm màu.
Bệnh thiếu máu: Một số bệnh lý dẫn đến tình trạng thiếu máu cũng sẽ gây phá huỷ các tế bào hồng cầu. Từ đây, nước tiểu sẽ có màu vàng đậm, thậm chí có màu đỏ, đôi khi lẫn máu. Đây là tình trạng nghiêm trọng và cần có giải pháp điều trị kịp thời.
Các bệnh lý gan mật: Người mắc bệnh lý về gan gây suy giảm chức năng gan bao gồm: Viêm gan virus, gan nhiễm mỡ, viêm gan do rượu, xơ gan, ung thư gan… thường có nước tiểu màu vàng đậm. Nguyên nhân là do việc suy giảm chuyển hóa Bilirubin tại gan sẽ khiến nồng độ chất này trong máu tăng cao.
Hội chứng Porphyria: Đây là hội chứng rối loạn di truyền hiếm gặp, liên quan đến sự khiếm khuyết trong tổng hợp Hemoglobin hình thành hồng cầu trong máu. Ngoài nước tiểu đậm màu, người bệnh còn thường đau bụng, dễ bị kích ứng bởi ánh sáng, thần kinh bị tổn thương, động kinh.
Các bệnh lý ung thư: Trong một số trường hợp, nước tiểu đậm màu là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh ung thư bao gồm: ung thư thận, tuyến tụy, bàng quang, tuyến tiền liệt.
