Viêm phế quản là một bệnh phổ biến, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ. Không khó để điều trị bệnh này, nhưng nếu để lâu bệnh có thể gây ra những biến chứng như viêm phổi, suy hô hấp và thậm chí là tử vong. Nguyên nhân, biểu hiện của viêm phế quản là gì? Cũng như cách điều trị viêm phế quản ở trẻ em như thế nào là mối quan tâm của nhiều cha mẹ. Hãy cùng Dược Bình Đông tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.
1. Tổng quan về viêm phế quản ở trẻ em
Viêm phế quản là tình trạng đường dẫn không khí lớn tới phổi (hay còn gọi là phế quản) bị viêm. Bệnh chưa tấn công vào nhu mô phổi, nhưng kích thích người bệnh ho nhiều. Nếu không được điều trị sớm thì có thể lan xuống nhu mô phổi dẫn đến viêm phổi.
Viêm phế quản là một bệnh thường gặp ở trẻ em. Những trẻ đang mắc phải các bệnh nhiễm khuẩn khác như cúm, sởi, ho gà,… cũng rất dễ bị mắc viêm phế quản. Trẻ sinh non, suy dinh dưỡng, còi xương cũng dễ có nguy cơ mắc bệnh và thường diễn biến nặng dẫn đến viêm phổi.
Viêm phế quản ở trẻ em
2. Các triệu chứng thường gặp viêm phế quản ở trẻ em?
Viêm phế quản có các triệu chứng điển hình của những bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Trẻ bị viêm phế quản thường gặp phải những triệu chứng sau:
- Ho khan thời gian đầu, về sau có thể tiết nhiều đờm màu trắng khi trẻ mới nhiễm virus. Nếu đờm chuyển sang màu vàng thì đó là dấu hiệu bị bội nhiễm vi khuẩn.
- Sốt
- Có thể kèm thở nhanh, thở khò khè
- Chảy nước mũi, nghẹt mũi
- Nghe phổi có tiếng rít.
Các triệu chứng này thường có xu hướng tệ hơn vào ban đêm. Cha mẹ cần chú ý theo dõi kỹ càng để kịp thời xử lý nếu triệu chứng chuyển biến nặng. Hãy đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế nếu trẻ xuất hiện những biểu hiện bất thường sau:
- Khó thở, cơ thể tím tái, chân tay lạnh
- Sốt cao trên 39 độ C
Trẻ viêm phế quản có triệu chứng sốt
3. Nguyên nhân dẫn đến viêm phế quản ở trẻ em
Những nguyên nhân khiến trẻ mắc viêm phế quản là:
- Virus, vi khuẩn: Virus là nguyên nhân chủ yếu gây nên bệnh viêm phế quản ở trẻ em. Các loại virus gây bệnh thường gặp là hợp bào hô hấp, virus cúm, á cúm hoặc Adenovirus. Viêm phế quản do vi khuẩn ít phổ biến hơn và chủ yếu là do tình trạng bội nhiễm thêm khi sức đề kháng bị suy yếu. Các loại vi khuẩn gây viêm phế quản thường gặp là phế cầu, tụ cầu, liên cầu, Haemophilus influenzae,…
- Môi trường bên ngoài: Thời tiết thất thường cũng là nguyên nhân khiến trẻ dễ mắc phải bệnh viêm phế quản. Sức đề kháng của trẻ còn yếu nên khó thích ứng được với sự thay đổi nhanh chóng của thời tiết khiến cơ thể trẻ dễ mắc bệnh. Bên cạnh đó, các tác nhân như khói bụi, khói thuốc lá, ô nhiễm không khí, khí độc,… cũng làm tăng nguy cơ trẻ bị viêm phế quản.
- Chăm sóc không đúng cách: Nhiều cha mẹ chăm sóc con sai cách như tắm cho trẻ bằng nước quá lạnh, không giữ ấm cho trẻ khi trời trở lạnh,… Điều này gây ảnh hưởng lớn tới sức khỏe của trẻ và là nguyên nhân dẫn đến viêm phế quản.
4. Phương pháp chẩn đoán bệnh viêm phế quản ở trẻ em
Khi trẻ có bất kỳ triệu chứng nào của viêm phế quản, phụ huynh cần đưa con đến cơ sở y tế để kịp thời thăm khám, chẩn đoán và điều trị, tránh để xảy ra những biến chứng nguy hiểm. Trong quá trình thăm khám sức khỏe, bác sĩ sẽ sử dụng ống nghe để nghe kỹ phổi của trẻ khi thở. Bên cạnh đó, bác sĩ có thể đề nghị làm một số xét nghiệm sau để nắm rõ tình trạng bệnh:
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu giúp đánh giá tổng quan về tình trạng nhiễm trùng của cơ thể. Thông qua xét nghiệm máu, bác sĩ cũng sẽ xem xét chức năng gan, thận của trẻ có phù hợp để kê một số loại thuốc như kháng sinh, chống viêm,… hay không.
- Chụp X – quang ngực: Phương pháp này giúp xác định triệu chứng ho ở trẻ do nguyên nhân nào gây ra, có thể là do viêm phế quản, viêm phổi hoặc một bệnh khác. Chụp X – quang cũng phản ánh được tình trạng tổn thương của phổi và giúp bác sĩ theo dõi tình trạng của trẻ sau khoảng thời gian điều trị kháng sinh.
- Xét nghiệm đờm: Bác sĩ sẽ tiến hành quan sát tính chất đờm của trẻ, từ đó đánh giá được nguyên nhân trẻ bị viêm phế quản là do virus hay bội nhiễm vi khuẩn để sử dụng kháng sinh nếu cần thiết.
5. Phương pháp điều trị viêm phế quản ở trẻ em
5.1. Mẹo dân gian
Sử dụng thảo dược thiên nhiên để chữa viêm phế quản ở trẻ là phương pháp dân gian được nhiều phụ huynh tin dùng. Một số loại thảo dược có công dụng giảm triệu chứng khi trẻ bị viêm phế quản đó là:
- Cam thảo: Trong cam thảo chứa hoạt chất Axit Glycyrrhizic có khả năng ức chế hoạt động của một số vi khuẩn gây bệnh viêm phế quản; từ đó giúp trẻ giảm ho, chống viêm và chống dị ứng.
- Gừng: Gừng có tác dụng rất tốt đối với phế quản đang bị viêm nhiễm nhờ đặc tính chống viêm và khả năng tăng cường hệ miễn dịch. Gừng thái lát, cho qua nước sôi để giải phóng dược tính, cho thêm một ít chanh và mật ong, khuấy đều là có thể cho trẻ uống.
- Dứa: Enzyme Bromelain có trong dứa giúp giảm viêm và tống xuất đờm nhầy hiệu quả.
- Tỏi: Tỏi có khả năng ức chế sự phát triển của virus gây viêm phế quản truyền nhiễm. Sử dụng tỏi tươi sẽ cho hiệu quả tốt nhất, tuy nhiên nếu trẻ không thích mùi tỏi, bố mẹ có thể ngâm tỏi mật ong cho đến khi mất mùi rồi pha với nước ấm cho trẻ uống.
- Mật ong và chanh: Mật ong kết hợp với chanh có tác dụng làm dịu các cơn ho khan, đau họng do viêm phế quản gây ra. Cách làm rất đơn giản, chỉ cần pha chanh với mật ong vào nước ấm hoặc ngâm chanh mật ong cho trẻ uống dần.
Điều trị viêm phế quản ở trẻ bằng mẹo dân gian
5.2. Tây Y
Khi điều trị viêm phế quản ở trẻ em theo Tây Y, cha mẹ cần tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Hỏi ý kiến bác sĩ trước khi cho trẻ uống bất cứ loại thuốc gì và tốt nhất nên dùng thuốc theo kê đơn của bác sĩ. Sau đây là một số loại thuốc thường được sử dụng:
- Thuốc giảm ho, long đờm: Các loại thuốc thường được sử dụng là acetylcystein, carbocystein, dextromethorphan,… giúp giảm ho. Trường hợp trẻ bị tắc nghẽn phổi, bác sĩ có thể chỉ định dùng salbutamol (thuốc giãn phế quản).
- Thuốc kháng viêm: Tùy theo mức độ bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc kháng viêm khác nhau. Cụ thể, các loại thuốc chứa corticoid có tác dụng kháng viêm mạnh nhưng kèm theo tác dụng phụ, gây ảnh hưởng tới niêm mạc dạ dày.
- Thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh được bác sĩ kê đơn khi đã xác định vi khuẩn chính là tác nhân gây nên bệnh viêm phế quản ở trẻ. Các loại thuốc kháng sinh thường được kê là thuốc nhóm beta lactam, macrolide, quinolone,… Tùy vào mức độ nhiễm khuẩn của trẻ mà đơn thuốc sẽ có những loại kháng sinh khác nhau. Tuyệt đối không tự ý sử dụng, thay đổi liều lượng thuốc kháng sinh cho trẻ để tránh những tác dụng phụ không mong muốn.
- Thuốc chống virus: Nếu nguyên nhân nhiễm bệnh viêm phế quản ở trẻ là do virus thì bác sĩ sẽ chỉ định thuốc chống virus. Virus thường khu trú trong tế bào nên việc điều trị sẽ khó khăn hơn. Nếu trẻ đáp ứng thuốc tốt thì thời gian khỏi bệnh là từ 7 – 10 ngày.
5.3. Thực phẩm hỗ trợ điều trị viêm phế quản ở trẻ em
Theo khuyến cáo của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, trẻ mắc viêm phế quản cần được bổ sung chế độ dinh dưỡng hợp lý để mau hồi phục. Thực phẩm mà trẻ viêm phế quản nên ăn là:
- Hoa quả và rau xanh: Nhóm thực phẩm này chứa hàm lượng vitamin và khoáng chất cao so với các loại thực phẩm khác. Vitamin A, C, E có trong hoa quả và rau xanh giúp hạn chế và cải thiện tình trạng viêm phế quản ở trẻ.
- Thực phẩm giàu protein: Bổ sung protein giúp tăng cường hệ miễn dịch ở trẻ, nhóm thực phẩm này gồm có: trứng, thịt lợn, thịt gia cầm,…
- Bên cạnh đó, các loại sữa chứa vitamin D, canxi, protein cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phục hồi bệnh viêm phế quản ở trẻ em. Khi chọn sữa cho trẻ viêm phế quản, cha mẹ cần lưu ý mua những loại sữa có chứa chất béo thấp.
6. Cách phòng ngừa bệnh viêm phế quản ở trẻ em
Bố mẹ có thể phòng ngừa bệnh viêm phế quản cho trẻ bằng những cách sau:
- Luôn giữ ấm cơ thể cho trẻ, đặc biệt là khi thời tiết giao mùa và chuyển lạnh.
- Nếu trẻ bị dị ứng với bụi bẩn, phấn hoa, lông chó mèo,… thì hãy hạn chế để trẻ tiếp xúc với những tác nhân đó.
- Giữ môi trường sống của trẻ luôn sạch sẽ, thoáng mát.
- Hạn chế cho trẻ tiếp xúc với khói thuốc, môi trường ô nhiễm hay ẩm mốc.
- Thực hiện cách ly trẻ với những người đang mắc các bệnh đường hô hấp.
- Tiêm vắc xin để phòng các bệnh về đường hô hấp cho trẻ.
- Kiểm tra sức khỏe cho trẻ định kỳ để kịp thời phát hiện bệnh (nếu có).
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học và đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ.
7. Hướng dẫn chăm sóc trẻ mắc viêm phế quản đúng cách
Dưới đây là hướng dẫn cách chăm sóc trẻ mắc viêm phế quản mà cha mẹ có thể tham khảo:
- Luôn giữ ấm cho trẻ, làm sạch đường phế quản và loại bỏ đờm nhớt ra khỏi cuống phổi.
- Chỉ dùng kháng sinh và các loại thuốc điều trị khi có sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
- Hàng ngày, cha mẹ nên cho con uống thật nhiều nước ấm nhằm hạn chế tình trạng tắc nghẽn sung huyết.
- Khi trẻ sốt, hãy bổ sung nhiều nước cũng như cho trẻ mặc đồ thoáng mát, thoải mái. Nếu thấy sốt cao trên 38.5 độ C, có thể cho trẻ uống thuốc hạ sốt nhưng cần có sự chỉ dẫn của bác sĩ.
- Cha mẹ nên kết hợp bổ sung thực phẩm tốt cho phổi và chế biến các món ăn bổ phổi cho trẻ ăn để củng cố hệ miễn dịch cho trẻ.
- Nếu trẻ xuất hiện những bất thường như da tím tái, bỏ ăn uống, khó thở, khó thở về đêm, khó thở khi nằm… thì cần đưa trẻ đến bệnh viện sớm nhất có thể.
Cho trẻ uống nhiều nước khi mắc viêm phế quản
8. Tổng kết
Viêm phế quản là căn bệnh phổ biến ở trẻ em, việc điều trị không quá khó khăn nhưng bố mẹ cần chú ý theo dõi và chăm sóc trẻ đúng cách. Bệnh nếu để lâu rất có thể tiến triển thành viêm phổi hoặc viêm tai giữa. Vì thế, nếu thấy trẻ có các triệu chứng bất thường như khó thở, người tím tái, sốt cao trên 39 độ C,… thì cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Cha mẹ có thể cho trẻ bổ sung thuốc bổ phổi hoặc các sản phẩm hỗ trợ sức khỏe phổi như Thiên Môn Bổ Phổi 90ml dành cho Trẻ Em để giảm các triệu chứng khó chịu do bệnh viêm phế quản gây ra. Sản phẩm là sự phối hợp của các thảo dược như: Bạc hà, Tỳ bà diệp, Tang bạch bì, Cát cánh, Tô tử, Kinh giới, Tang diệp giúp giảm sốt, ho khan, ho có đờm, đau rát cổ họng, trẻ ho lâu ngày không khỏi, trẻ ho nhiều về đêm… khi trẻ bị viêm phế quản. Ngoài ra, Thiên Môn Bổ Phổi Trẻ Em còn chứa Mạch môn và Trần bì giúp bổ phổi, tăng cường sức đề kháng bảo vệ cơ thể cho trẻ. Lưu ý, chỉ dùng sản phẩm cho trẻ từ 3 – 10 tuổi.
Thiên Môn Bổ Phổi Trẻ Em là sản phẩm của Dược Bình Đông qua hơn 70 năm hình thành và phát triển, đã cung cấp đến người tiêu dùng những sản phẩm chất lượng kết hợp các công thức cổ truyền với công nghệ sản xuất hiện đại.
Thiên Môn Bổ Phổi 90 ml dành cho Trẻ Em
Hãy truy cập website Dược Bình Đông hoặc liên hệ hotline 028.39.808.808 để được tư vấn nhanh chóng.
