Trong những năm đầu, khi mới xuất hiện kinh nguyệt, các bạn nữ rất dễ gặp phải tình trạng rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì do hoạt động của buồng trứng chưa ổn định. Tình trạng này nếu kéo dài sẽ rất đáng lo ngại và cần can thiệp y tế để tránh những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe sinh sản. Hãy cùng Dược Bình Đông tìm hiểu rõ hơn về rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì và cách xử lý tình trạng này nhé!
1. Tổng quan về rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì
1.1. Đôi nét về kinh nguyệt
Kinh nguyệt là hiện tượng lớp niêm mạc tử cung bong tróc và được đào thải ra khỏi cơ thể cùng với máu và chất nhầy qua đường âm đạo. Quá trình này lặp lại mỗi tháng một lần với chu kỳ trung bình 28 ngày, có thể dao động trong khoảng 21 – 35 ngày tùy thuộc vào cơ địa và sức khỏe của mỗi người. Giai đoạn hành kinh thường kéo dài tầm 3 – 5 ngày với lượng máu mất khoảng 50 – 80 ml sau mỗi chu kỳ.
Thông thường, các bé gái sẽ bắt đầu có kinh nguyệt khi vào tuổi dậy thì, trung bình khoảng 12 tuổi. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, kỳ kinh nguyệt đầu tiên bắt đầu sớm hơn (có kinh sớm) hoặc muộn hơn (có kinh trễ) bình thường. Các chu kỳ kinh nguyệt sẽ chấm dứt khi phụ nữ bước sang giai đoạn mãn kinh, thường từ 45 – 55 tuổi.
Tìm hiểu thêm: Rối loạn kinh nguyệt thử que 2 vạch có thai không? Nguyên nhân & Cách xử lý
1.2. Rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì
Rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì là tình trạng các bạn nữ trong giai đoạn tuổi dậy thì gặp phải những thay đổi bất thường trong chu kỳ kinh, số ngày hành kinh, lượng máu, màu máu kinh so với chu kỳ bình thường.
Những dấu hiệu nhận biết rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì gồm có:
- Kỳ kinh nguyệt đầu tiên: chỉ kéo dài trong vài ngày, lượng máu kinh ít, đôi khi chỉ thấy những vệt máu nhỏ.
- Kỳ kinh nguyệt thứ hai: xuất hiện muộn, có thể cách kỳ kinh đầu tiên 35 – 40 ngày hoặc thậm chí lên đến 2 tháng.
- Chu kỳ kinh nguyệt: khoảng cách giữa các chu kỳ không đều, đôi lúc 2 – 3 tháng mới có kinh một lần (kinh trễ, chu kỳ kinh dài) hoặc 1 tháng có đến 2 – 3 lần hành kinh (kinh sớm, chu kỳ kinh ngắn).
- Thời gian hành kinh: có thể ít hơn 3 ngày hoặc kéo dài hơn 7 ngày, rong huyết hay rong kinh xuất hiện không theo chu kỳ.
- Lượng máu kinh: có thể ra ít hoặc nhiều hơn 20ml.
- Máu kinh: có màu sắc khác lạ, màu đen hoặc nâu đen và có thể vón thành các cục máu đông.
Một số triệu chứng khác:
- Đau bụng kinh (thống kinh) kèm theo tình trạng mệt mỏi, buồn nôn và thậm chí ngất xỉu.
- Vô kinh nguyên phát: bạn nữ đến 18 tuổi nhưng chưa có dấu hiệu của kinh nguyệt.
- Vô kinh thứ phát: quá 3 tháng không có kinh với trường hợp trước đó kinh nguyệt đều, hoặc quá 6 tháng không có kinh với trường hợp trước đó kinh nguyệt không đều.
- Vô kinh giả (bế kinh): màng trinh kín, vẫn có máu kinh nhưng không chảy ra ngoài được.
- Có kinh sớm khi chưa đến 10 tuổi.
1.3. Rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì có nguy hiểm không?
Vào giai đoạn đầu tuổi dậy thì, các cơ quan sinh dục nữ vẫn chưa phát triển toàn diện. Do đó, trong khoảng 1 – 2 năm đầu tiên, các bạn nữ có thể gặp phải tình trạng rối loạn kinh nguyệt. Đây là điều bình thường và không đáng để lo ngại.
Tuy nhiên, trong các năm tiếp theo, nếu tình trạng rối loạn kinh vẫn diễn ra thường xuyên sẽ gây ra những vấn đề sức khỏe không mong muốn, đặc biệt đối với sức khỏe sinh sản. Vì thế, các bậc phụ huynh cần lưu ý đưa con em mình đi thăm khám tại các cơ sở y tế để được kiểm tra, chẩn đoán và có phương pháp điều trị phù hợp.
Đặc biệt, trong trường hợp bé gái gặp phải các biểu hiện bất thường sau đây thì bố mẹ cần đưa đến gặp bác sĩ Sản Phụ khoa ngay:
- Từ 6 tháng trở lên chưa xuất hiện kinh nguyệt nếu trước đó chu kỳ kinh không đều, hoặc từ 3 tháng trở lên nếu trước đó có chu kỳ kinh đều đặn.
- Thời gian hành kinh kéo dài nhiều hơn 7 ngày.
- Lượng máu kinh ra quá nhiều, lớn hơn 80ml.
- Máu kinh có mùi hôi và màu sắc lạ.
- Đau bụng dưới dữ dội, buồn nôn hoặc nôn mửa.
- Phần vùng kín bị ngứa ngáy, sưng đỏ.
- Vùng kín có tiết dịch, khí hư bất thường.
2. Nguyên nhân dẫn đến rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì
Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên tình trạng rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì, cụ thể:
2.1. Nguyên nhân sinh lý
- Hormone nội tiết tố nữ chưa ổn định: Ở giai đoạn dậy thì, buồng trứng chưa phát triển hoàn thiện khiến nồng độ hormone trong cơ thể thiếu ổn định. Vì thế mà trứng không rụng hoặc không phóng noãn theo đúng chu kỳ, dẫn đến tình trạng kinh nguyệt không đều.
- Tâm lý lo lắng, căng thẳng: Bước vào tuổi dậy thì, các bạn nữ có nhiều thay đổi cả về thể chất lẫn tâm lý, kèm theo đó là những áp lực trong quá trình học tập nên rất dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi, căng thẳng. Ngoài ra, khi mới xuất hiện kinh nguyệt, các bạn nữ vẫn chưa chuẩn bị tâm lý sẵn sàng nên cảm thấy hoang mang, lo lắng.
- Ăn uống không lành mạnh: Thói quen ăn thức ăn chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ, cay nóng hoặc không bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể, biếng ăn, bỏ bữa,… có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các cơ quan trong cơ thể, từ đó làm chu kỳ kinh nguyệt của các bạn nữ bị rối loạn.
- Tập luyện thể dục thể thao quá sức: Thường xuyên tập luyện quá mức cũng có thể khiến số ngày hành kinh của các bạn nữ bị giảm xuống, hoặc thậm chí mất kinh trong nhiều tháng.
2.2. Nguyên nhân bệnh lý
- Buồng trứng đa nang: Mặc dù khá ít gặp ở tuổi dậy thì nhưng hội chứng buồng trứng đa nang có thể gây nên tình trạng rối loạn kinh nguyệt ở các bạn nữ. Hội chứng này xảy ra khi các nang nhỏ của buồng trứng phát triển bất thường, cản trở quá trình sản xuất hormone nội tiết tố. Hậu quả là chu kỳ kinh nguyệt bị ảnh hưởng, dẫn đến rối loạn. Khi mắc phải hội chứng này, bên cạnh vấn đề về kinh nguyệt, bé gái còn gặp phải các triệu chứng đi kèm như: da nhờn, mụn trứng cá, tăng cân, tâm trạng thay đổi thất thường, trầm cảm,…
- Viêm nhiễm âm đạo: Đây là một bệnh lý phụ khoa phổ biến đối với phái nữ và là một trong những nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì với các biểu hiện như chậm kinh, bế kinh, rong kinh,…
3. Chẩn đoán rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì
Để xác định chính xác nguyên nhân dẫn đến tình trạng rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì, bác sĩ sẽ tiến hành khám phụ khoa và chỉ định thực hiện xét nghiệm PAP. Phụ huynh nên lưu ý nhắc nhở các bé ghi lại các thông tin về kinh nguyệt như ngày bắt đầu và ngày kết thúc chu kỳ kinh, lượng máu và các triệu chứng bất thường.
Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện thêm một số xét nghiệm bổ sung để tăng tính chính xác của kết quả chẩn đoán như:
- Xét nghiệm máu
- Xét nghiệm nội tiết tố
- Siêu âm bụng
- Chụp cộng hưởng từ (MRI)
4. Điều trị tình trạng rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì
4.1. Tây y
Việc điều trị rối loạn kinh nguyệt ở tuổi dậy thì sẽ phụ thuộc vào kết quả thăm khám, chẩn đoán nguyên nhân và các yếu tố khác. Thông thường, bác sĩ ưu tiên khuyến khích các bạn nữ tự điều chỉnh lại chu kỳ kinh nguyệt bằng cách thay đổi lối sống và thực hiện các biện pháp hỗ trợ như chườm ấm trong quá trình hành kinh, sau đó mới áp dụng điều trị nội khoa hoặc ngoại khoa phù hợp.
Đối với các trường hợp rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì do nguyên nhân bệnh lý hoặc rối loạn nội tiết tố nữ thì bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp điều trị sau:
- Phương pháp nội khoa: điều trị bằng các loại thuốc có tác dụng điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và thúc đẩy khả năng lưu thông máu như viên uống bổ sung sắt, thuốc nội tiết tố, thuốc tránh thai, thuốc chống viêm không steroid (NSAID),… Tuy nhiên, cần lưu ý không được tự ý dùng thuốc khi chưa có sự tư vấn từ các bác sĩ chuyên khoa.
- Phương pháp ngoại khoa: áp dụng những kỹ thuật, thiết bị y học can thiệp cụ thể nhằm điều trị triệt để các bệnh phụ khoa.
4.2. Đông y
Theo Đông y, nữ giới lấy huyết làm chủ. Do đó, khi điều trị rối loạn kinh nguyệt cần chú trọng bổ huyết, dưỡng huyết; đồng thời tập trung điều hòa khí huyết, điều lý Tỳ Vị, dưỡng Can Thận.
Một số thảo dược thường được Đông y sử dụng trong điều trị rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì có thể kể đến Ích mẫu, Ngải cứu, Xuyên khung, Đương quy, Thục địa, Bạch thược, Hương phụ,… Các loại thảo dược này có thể được kết hợp với nhau để tạo thành những bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả. Dưới đây là một số bài thuốc hay bạn có thể tham khảo:
Bài thuốc Tứ vật thang điều kinh, bổ huyết
- Nguyên liệu: 24g Thục địa,12g Bạch thược, 12g Đương quy, 6g Xuyên khung.
- Cách dùng: Dùng tất cả các nguyên liệu trên sắc thành nước đặc, chia làm 2 lần uống và sử dụng hết trong ngày.
Bài thuốc Ôn kinh thang hoạt huyết điều kinh, ôn kinh đường huyết
- Nguyên liệu: 12g Đương quy, 12g Đảng sâm, 12g Mạch đông, 12g Xích thược, 8-12g A giao, 6-12g Bán hạ, 4-12 Đan bì, 4-12g Xuyên khung, 4-8g Quế chi, 2-8g Ngô thù du, 4g Chích thảo, 3 lát Sinh khương.
- Cách dùng: Sắc tất cả các vị trên lấy nước thuốc để uống, chia thành 2 lần và sử dụng hết trong ngày.
Bài thuốc Đạo đàm thang trị tắc kinh hoặc 3 – 4 tháng hành kinh một lần
- Nguyên liệu: 12-16g Linh chi, 8-12g Trần bì, 8-12g Bán hạ chế, 4-8g Nam tinh chế, 4g Cam thảo.
- Cách dùng: Sắc mỗi ngày 1 thang, chia làm 2 lần uống, sử dụng đều đặn trong 1 tháng.
Bên cạnh đó, để tiện lợi và tiết kiệm thời gian hơn, bạn có thể sử dụng sản phẩm bảo vệ sức khỏe Song Phụng Điều Kinh Bình Đông. Sản phẩm được kế thừa từ bài thuốc cổ phương Tứ vật thang với các thành phần Đương quy, Bạch thược, Thục địa, Xuyên khung và được gia thêm Hương phụ, Ích mẫu, Xuyên đại hoàng, Ngải diệp, Bạch phục linh. Sự kết hợp hài hòa giữa các vị thuốc giúp chăm sóc sức khỏe nữ giới một cách hiệu quả, hỗ trợ điều hòa kinh nguyệt và giảm các triệu chứng đau bụng kinh, bế kinh, trễ kinh,… khi bị rối loạn kinh nguyệt ở giai đoạn dậy thì. Lưu ý, sản phẩm chỉ được dùng cho các bạn nữ từ 12 tuổi trở lên.
4.3. Các biện pháp hỗ trợ khác
Bên cạnh các phương pháp Tây y và Đông y, bạn có thể cải thiện tình trạng rối loạn kinh nguyệt của mình ngay tại nhà bằng những biện pháp đơn giản sau:
- Bổ sung đa dạng các loại thực phẩm trong các bữa ăn như rau xanh, trái cây, các loại hạt,…
- Luyện tập thể dục, thể thao đều đặn với cường độ và mức độ vừa phải.
- Dùng thuốc tránh thai hằng ngày hoặc các biện pháp ngừa thai theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
- Chủ động theo dõi và ghi chép chu kỳ kinh nguyệt, nhất là khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường.
Xem thêm: Top các thực phẩm điều hòa kinh nguyệt và lưu ý khi sử dụng
5. Phòng tránh tình trạng chu kỳ kinh nguyệt bất thường tuổi dậy thì
Để phòng tránh tình trạng rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì cũng như duy trì chu kỳ kinh nguyệt ổn định, các bạn nữ có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Ăn uống, ngủ nghỉ khoa học và lành mạnh.
- Hạn chế thức khuya, học tập và làm việc quá sức.
- Giữ tinh thần luôn vui vẻ và thoải mái.
- Giữ vệ sinh vùng kín trong thời kỳ kinh nguyệt, thay băng vệ sinh thường xuyên (4 tiếng/ lần).
- Thăm khám phụ khoa định kỳ để sớm phát hiện bệnh lý (nếu có) và chữa trị kịp thời.
- Bổ sung các sản phẩm bảo vệ sức khỏe cho phái nữ với công dụng bổ huyết, điều hòa kinh nguyệt và phòng tránh các bất thường của chu kỳ kinh nguyệt, nổi bật như Song Phụng Điều Kinh Bình Đông.
6. Tổng kết
Rối loạn kinh nguyệt là tình trạng phổ biến ở độ tuổi dậy thì. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn nên bỏ qua và phớt lờ. Việc theo dõi các dấu hiệu bất thường sẽ giúp phát hiện sớm nguyên nhân và có phương pháp điều trị phù hợp, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh sản trong tương lai.
Song Phụng Điều Kinh Bình Đông là sản phẩm bảo vệ sức khỏe dành cho phái nữ, giúp giải quyết các nỗi lo về kinh nguyệt, trong đó có rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì. Sản phẩm được điều chế dựa trên bài thuốc Tứ vật thang nổi tiếng với các thành phần Đương quy, Xuyên khung, Bạch thược, Thục địa và được gia thêm các vị Hương phụ, Ngải diệp, Ích mẫu, Xuyên đại hoàng, Bạch phục linh. Nhờ sự kết hợp của các loại thảo dược thiên nhiên này, sản phẩm phát huy tốt công dụng bổ huyết, điều kinh và hỗ trợ giảm tình trạng rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì gây đau bụng kinh, bế kinh, trễ kinh, thiểu kinh, mệt mỏi,…
Dược Bình Đông với hơn 70 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cung cấp các sản phẩm chăm sóc sức khỏe chất lượng, an toàn, tiện lợi cho người tiêu dùng Việt. Các sản phẩm của Dược Bình Đông đều được sản xuất theo công nghệ dây chuyền hiện đại, đạt chuẩn GMP-WHO của Bộ Y Tế và được phân phối khắp 3 miền tổ quốc.
Nếu quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến tình trạng rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì và muốn tìm hiểu chi tiết về sản phẩm Song Phụng Điều Kinh Bình Đông thì hãy liên hệ qua hotline (028) 39 808 808 để được hỗ trợ nhanh chóng, tận tình!
