Nóng trong người là dấu hiệu của bệnh gì? Cách thanh lọc, thanh nhiệt cơ thể

Nóng trong người là tình trạng không còn quá xa lạ! Đặc biệt thường gặp ở nhân viên văn phòng chịu nhiều áp lực hoặc ở phụ nữ, người lớn tuổi,… Tuy không gây nguy hiểm ngay lập tức, nhưng nếu kéo dài, tình trạng này dễ gây mệt mỏi, khó ngủ, mất tập trung,… và ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống.

Điều đáng nói là nhiều người thường xem nóng trong như một hiện tượng bình thường, tự hết, mà không để tâm đến những cảnh báo đằng sau. Liệu đây chỉ là phản ứng tức tạm thời hay là dấu hiệu cho một bệnh lý tiềm ẩn?

Hãy cùng Dược Bình Đông tìm hiểu để hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và giải pháp cải thiện.

1. Đôi nét về nóng trong người

1.1. Nóng trong người là gì?

Nóng trong người là trạng thái cơ thể cảm thấy bí bách, khó chịu, có thể nóng bừng từng vùng hoặc toàn thân như đang bị “lửa đốt bên trong”. Hiện tượng nóng trong xảy ra phổ biến ở cả người lớn lẫn trẻ em, nhưng đặc biệt thường gặp hơn ở người lớn tuổi do chức năng cơ thể bắt đầu suy giảm theo thời gian.

Hiện tượng nóng trong người với cảm giác như “lửa đốt bên trong”

Trong nhiều trường hợp, tình trạng nóng trong bắt nguồn từ những thay đổi sinh lý và có khả năng cải thiện rõ rệt khi điều chỉnh thói quen sinh hoạt, môi trường sống hoặc đơn giản là dần dần tự hết theo thời gian. 

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ nóng trong có thể kể đến như sau:

• Lối sống không lành mạnh như ăn uống thiếu cân bằng, uống ít nước, tập thể dục quá sức, dùng nhiều rượu bia, cà phê hoặc hút thuốc lá,… khiến cơ thể dễ bị mất nước và sinh nhiệt từ bên trong.
• Căng thẳng kéo dài làm rối loạn nội tiết và kích thích hệ thần kinh giao cảm, gây mất ngủ và làm nóng bừng không rõ nguyên nhân.
• Tác dụng phụ của thuốc như thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau, thuốc điều trị huyết áp hoặc corticoid có thể ảnh hưởng đến gan, thận và gây nóng trong.
• Môi trường sống ô nhiễm, oi bức khiến cơ thể không điều tiết được nhiệt độ và dễ bị mất nước, gây nóng từ cả bên ngoài lẫn bên trong.

Riêng đối với nữ giới, nóng trong người còn liên quan đến sự thay đổi nội tiết tố trong các giai đoạn đặc biệt như hành kinh, mang thai, tiền mãn kinh hoặc mãn kinh. Khi nội tiết mất cân bằng, cơ thể dễ xuất hiện tình trạng bốc hỏa, bứt rứt và có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt cũng như sức khỏe sinh sản.

Kinh nguyệt dễ bị ảnh hưởng nếu thường xuyên nóng trong

1.2. Dấu hiệu nhận biết bạn đang bị nóng trong người

Tình trạng nóng trong không chỉ thể hiện ở cảm giác bức bối bên trong mà còn đi kèm với nhiều biểu hiện bên ngoài. Dưới đây là những dấu hiệu thường gặp giúp bạn nhận biết cơ thể đang bị nội nhiệt:

• Mẩn ngứa, mụn nhọt xuất hiện ở mặt, lưng, lòng bàn tay hoặc bàn chân, kèm theo cảm giác ngứa rát khó chịu. Đây là biểu hiện dễ thấy nhất khi cơ thể không giải phóng được nhiệt bên trong.
• Nhiệt miệng, môi khô, nứt nẻ phản ánh tình trạng thiếu nước hoặc mất cân bằng nội môi, gây cảm giác nóng rát, khó chịu khi ăn uống.
• Mất ngủ, ngủ không sâu, khó vào giấc vào ban đêm thường do cảm giác nóng bức bên trong khiến bạn trằn trọc, dễ cáu gắt, mệt mỏi vào sáng hôm sau.
• Táo bón là dấu hiệu cho thấy cơ thể bị thiếu nước, quá trình tiêu hóa bị chậm lại khiến phân khô cứng và khó đào thải.

Ngoài ra, nóng trong còn đi kèm với một số dấu hiệu khác như vàng da, vàng mắt, hơi thở có mùi hôi khó chịu, mỏi mắt và quầng thâm, chảy máu cam hoặc chảy máu chân răng,… Trong nhiều trường hợp, người bệnh dễ dàng nhận thấy phân nhạt màu, nước tiểu sẫm hoặc cảm giác ăn uống bình thường nhưng vẫn không hấp thu tốt, dẫn đến ăn nhiều mà không tăng cân.

2. Nóng trong người nguy hiểm khi nào? Cảnh báo những bệnh lý gì? 

2.1. Dấu hiệu cảnh báo cần gặp bác sĩ

Thông thường, nóng trong người không gây nguy hiểm ngay lập tức. Tuy nhiên, đừng chủ quan! Nếu tình trạng này kéo dài mà không được điều chỉnh, lượng nhiệt và độc tố tích tụ có thể làm suy giảm hệ miễn dịch, ảnh hưởng đến chức năng gan – thận, gây rối loạn tiêu hóa, viêm nhiễm đường tiết niệu hoặc sinh dục.

Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, nóng trong còn làm mất nước trầm trọng, dẫn đến sốt cao, co giật hoặc thậm chí là hôn mê nếu không được can thiệp kịp thời.

Do đó, bạn nên đến gặp bác sĩ khi tình trạng kéo dài trên 2 tuần hoặc xuất hiện một hoặc nhiều dấu hiệu sau:

• Giảm cân nhanh mà không rõ nguyên nhân.
• Cảm giác chóng mặt thường xuyên, toàn thân mất sức.
• Tim đập nhanh, hồi hộp bất thường dù không vận động mạnh.
• Căng tức ngực, khó thở, thở hụt hơi.
• Bị ngất hoặc có dấu hiệu choáng váng lặp lại nhiều lần.
• Đổ mồ hôi về đêm kéo dài, không liên quan đến thời tiết hay vận động.

2.2. Các bệnh lý gây ra tình trạng nóng trong người

Trong nhiều trường hợp, nóng trong người không chỉ xuất phát từ thói quen sinh hoạt mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh nền tiềm ẩn. Dưới đây là những bệnh phổ biến gây nội nhiệt kéo dài:

• Suy giảm chức năng gan – thận khiến quá trình đào thải độc tố bị trì trệ, dẫn đến tích tụ nhiệt độc bên trong. Người gặp vấn đề thường có các biểu hiện như nổi mề đay, vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu, mụn nhọt kéo dài và cảm giác nóng bức.
• Cường giáp là tình trạng tuyến giáp hoạt động quá mức, khiến cơ thể tiêu hao năng lượng nhanh, sinh nhiệt nhiều hơn bình thường. Người bị cường giáp có thể cảm thấy nóng trong liên tục, ra nhiều mồ hôi, tim đập nhanh, ăn nhiều mà vẫn sụt cân, mệt mỏi, hồi hộp và mất ngủ kéo dài.
• Tiểu đường khiến cơ thể trở nên nhạy cảm hơn với nhiệt độ môi trường. Do mạch máu giãn nở kém khiến cơ thể khó thoát nhiệt, người bệnh thường cảm thấy nóng bức, đặc biệt là vào ban đêm. Ngoài ra, các dấu hiệu khác như khát nước liên tục, tiểu nhiều, mệt mỏi, hoa mắt và giảm thị lực cũng thường đi kèm.

2.3. Điều trị nóng trong người do bệnh lý

Để xác định chính xác nguyên nhân gây nóng trong người, bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng, khai thác tiền sử bệnh và chỉ định các xét nghiệm cần thiết. Tùy vào kết quả chẩn đoán, hướng điều trị sẽ được đưa ra phù hợp:

• Điều trị nội khoa là phương pháp phổ biến, sử dụng thuốc điều chỉnh hoạt động của gan, tuyến giáp, đường huyết hoặc các rối loạn nội tiết khác. Lưu ý rằng việc dùng thuốc cần tuân theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
• Điều trị ngoại khoa được bác sĩ áp dụng trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, khi có tổn thương thực thể cần can thiệp như phẫu thuật tuyến giáp, gan hoặc các biến chứng liên quan đến tiểu đường, u bướu,… giúp giải quyết triệt để nguyên nhân gây nóng trong người nhưng cần được chỉ định chính xác và theo dõi chặt chẽ.

Thăm khám bác sĩ để có chẩn đoán và điều trị chuẩn xác

3. Phương pháp làm giảm tình trạng nóng trong người tại nhà 

3.1. Cách làm mát cơ, hạ nhiệt cơ thể từ bên trong

Thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào thuốc hay thực phẩm chức năng, bạn có thể bắt đầu làm dịu cảm giác nóng trong bằng những phương pháp đơn giản, dễ thực hiện ngay tại nhà. Các cách này không chỉ giúp cơ thể cảm thấy nhẹ nhàng hơn mà còn hỗ trợ quá trình thanh nhiệt, thải độc một cách tự nhiên.

• Uống đủ nước mỗi ngày từ 2-2.5 lít để bù nước và làm mát cơ thể. Có thể kết hợp các loại nước có tính thanh nhiệt như rau má, nhân trần, atiso, nước ép cam, chanh, bí đao, bạc hà, sữa chua, cà chua, dưa chuột, nha đam, sữa gạo hoặc sữa bơ.
• Ăn uống hợp lý và lựa chọn thực phẩm có tính mát như rau xanh (rau má, cà chua, bí đao, khổ qua,…), trái cây nhiều nước, cá béo và các loại hạt. Những thực phẩm này không chỉ giúp làm mát gan, hỗ trợ tiêu hóa mà còn giúp thanh lọc cơ thể.
• Thực hành các bài tập thở giúp cơ thể hạ nhiệt và thư giãn thần kinh, mang lại cảm giác dịu nhẹ từ bên trong. Bạn chỉ cần ngồi thoải mái, thả lỏng cơ thể, cuộn lưỡi lại thành hình ống (nếu không cuộn được thì mím môi lại), hít vào chậm rãi qua miệng rồi thở ra bằng mũi. Lặp lại động tác này khoảng 3-5 phút mỗi ngày để cảm thấy mát hơn, dễ chịu hơn.

Ngoài ra, bạn cũng nên hạn chế những thực phẩm dễ gây nóng như đồ chiên xào nhiều dầu mỡ, thịt đỏ, gia vị cay, rượu bia, cà phê, thức ăn nhanh, đồ hộp, bánh kẹo nhiều đường và các món ăn chế biến sẵn,… để tránh tích nhiệt và độc tố trong cơ thể.

Hạn chế gia vị cay nóng

3.2. Hạ nhiệt cơ thể từ bên ngoài

Bên cạnh việc điều chỉnh từ bên trong, bạn cũng có thể chủ động làm mát cơ thể thông qua các biện pháp tác động từ bên ngoài. Những cách này đơn giản, dễ thực hiện và mang lại hiệu quả nhanh trong việc làm dịu cảm giác nóng bức, khó chịu.

• Ngâm chân trong nước mát vào buổi tối, có thể thêm vài giọt tinh dầu bạc hà để tăng cảm giác thư giãn và giúp cơ thể hạ nhiệt dễ hơn.
• Tắm bằng nước mát hoặc đứng dưới vòi sen để giảm nhiệt độ da, đặc biệt là sau một ngày di chuyển nhiều. Tuy nhiên, bạn tránh tắm ngay sau khi vận động mạnh hoặc vừa đi nắng về để không bị sốc nhiệt.
• Đắp khăn lạnh lên vùng cổ, cổ tay, nách hoặc bẹn – đây là những vị trí có nhiều mạch máu gần bề mặt da nên giúp làm mát nhanh hơn. Lưu ý nên bọc đá trong khăn mỏng, tránh chườm trực tiếp lên da.
• Giữ không gian sống thoáng mát bằng cách mở cửa sổ, sử dụng quạt hoặc điều hòa ở mức nhiệt vừa phải. Tránh để nhiệt độ điều hòa quá lạnh vì có thể gây tác dụng phụ, khiến cơ thể khó thích nghi.
• Mặc quần áo chất liệu thoáng mát, như cotton hoặc vải lanh, giúp thấm hút mồ hôi tốt và hỗ trợ quá trình tỏa nhiệt tự nhiên của cơ thể. Hạn chế mặc đồ bó sát hoặc vải tổng hợp vì dễ gây bức bí, hầm hơi.
• Hạn chế vận động mạnh vào thời điểm trời oi bức, đặc biệt là từ 11h trưa đến 3h chiều. Thay vào đó, nên chọn vận động nhẹ nhàng vào sáng sớm hoặc chiều mát.
• Sử dụng kem chống nắng khi ra ngoài giúp bảo vệ làn da khỏi tia UV, giảm tình trạng bỏng rát và hạn chế sự tích nhiệt do ánh nắng trực tiếp.

3.3. Giảm nóng trong người do suy giảm chức năng gan tại nhà

Theo quan điểm Đông y, gan (tạng Can) giữ vai trò quan trọng trong việc lưu trữ và điều tiết máu huyết, điều hòa khí huyết và hỗ trợ hoạt động vận động của cơ thể. Khi gan suy yếu hoặc tích tụ độc tố, cơ thể dễ rơi vào trạng thái mất cân bằng, sinh nhiệt bên trong. Biểu hiện thường thấy là nóng trong người kèm theo nổi mụn nhọt, ngứa nổi mẩn, mệt mỏi và rối loạn tiêu hóa.

Một trong những hướng hỗ trợ phổ biến hiện nay là sử dụng thảo dược tự nhiên giúp thanh nhiệt, giải độc gan. Phương pháp này không chỉ lành tính, ít tác dụng phụ mà còn phù hợp với nhiều đối tượng khi dùng đúng cách. Một số vị thuốc mát gan được nhiều người tin dùng bao gồm diệp hạ châu, nhân trần, atiso, rau má, long đởm thảo, râu ngô,…

Sau đây là một số bài thuốc mà bạn có thể tham khảo:

• Trà Atiso giúp giải độc và làm mát gan bằng cách dùng 10-20g Atiso tươi hoặc 5-10g Atiso khô, đun với 1.5 lít nước trong khoảng 30 phút và uống hết trong ngày.
• Trà Cà gai leo hỗ trợ mát gan, giải độc bằng cách dùng 50g Cà gai leo khô nấu với nước và uống hằng ngày như nước lọc.
• Trà Nhân trần đơn giản tại nhà bằng cách rửa sạch, cắt nhỏ nhân trần tươi rồi phơi khô, sau đó hãm với nước nóng như pha trà để uống hàng ngày.

Ngoài ra, để tiện lợi hơn, bạn có thể sử dụng sản phẩm bảo vệ sức khỏe Long Đởm Giải Độc Gan của Dược Bình Đông – được bào chế từ thảo dược thiên nhiên như Diệp hạ châu, Atiso, Long đởm thảo, Nhân trần, Hoàng cầm, Sài hồ, Cam thảo,… Sản phẩm hỗ trợ thanh nhiệt, giải độc gan, mát gan, cải thiện tình trạng nóng trong, mụn nhọt, mẩn ngứa, giúp gan khỏe và cơ thể nhẹ hơn mỗi ngày.

3.4. Thói quen sinh hoạt có lợi cho sức khỏe, giảm nóng trong người

Việc duy trì các thói quen sinh hoạt lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cơ thể hạ nhiệt, cân bằng năng lượng và phòng tránh tình trạng nóng trong tái diễn. Các thói quen sinh hoạt bạn cần chú ý gồm:

• Ngủ đủ giấc và đúng giờ, đặc biệt nên đi ngủ trước 23h để cơ thể có thời gian hồi phục, ổn định hormone và tăng cường miễn dịch. Giấc ngủ sâu cũng giúp làm dịu hệ thần kinh, từ đó hạn chế các cơn nóng bừng – đặc biệt vào ban đêm.
• Tập thể dục nhẹ nhàng 30 phút mỗi ngày như đi bộ, yoga, giãn cơ,… giúp cơ thể lưu thông khí huyết tốt hơn, làm mát từ bên trong và giảm căng thẳng hiệu quả.
• Cân bằng giữa công việc và nghỉ ngơi để cơ thể không bị quá tải. Làm việc quá sức khiến hệ miễn dịch suy yếu, nội tiết rối loạn – đây chính là yếu tố dễ gây nóng trong, nổi mụn và mất ngủ kéo dài.
• Ổn định tinh thần mỗi ngày bằng cách hít thở sâu, thiền, nghe nhạc nhẹ hoặc dành thời gian cho sở thích cá nhân. Tâm lý căng thẳng, nóng giận kéo dài là nguyên nhân âm thầm khiến cơ thể tích nhiệt và mệt mỏi.
• Duy trì cân nặng hợp lý vì thừa cân, béo phì khiến cơ thể dễ sinh nhiệt hơn, tăng nguy cơ viêm nhiễm và rối loạn chuyển hóa.
• Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các rối loạn chức năng gan, tuyến giáp hay các bệnh nội tiết.

Đồng thời, bạn cũng cần hạn chế những thói quen gây rối loạn nhiệt độ cơ thể như thức khuya, ăn uống thất thường, lười vận động hoặc dùng quá nhiều rượu bia, thuốc lá.

4. Tổng kết

Nóng trong người là tình trạng phổ biến, có thể xuất phát từ thói quen sinh hoạt, môi trường sống hoặc cảnh báo suy giảm chức năng gan thận hay rối loạn chuyển hóa. Dù thường bị xem nhẹ, nhưng nếu kéo dài, tình trạng này sẽ làm giảm chất lượng cuộc sống và tiềm ẩn nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Nhận biết sớm và xử lý đúng cách sẽ giúp cơ thể nhanh chóng phục hồi trạng thái cân bằng.

Tại nhà, bạn hoàn toàn có thể chủ động cải thiện tình trạng nóng trong người thông qua việc uống đủ nước, ăn uống thanh đạm, sử dụng thảo dược mát gan, nghỉ ngơi hợp lý và duy trì các thói quen sống lành mạnh.

Để hỗ trợ quá trình thanh nhiệt và giải độc gan một cách an toàn, bạn có thể tham khảo sản phẩm bảo vệ sức khỏe Long Đởm Giải Độc Gan của Dược Bình Đông. Sản phẩm được bào chế từ các thảo dược quý như Diệp hạ châu, Atiso, Long đởm thảo, Nhân trần, Hoàng cầm, Sài hồ, Cam thảo…, Sản phẩm hỗ trợ thanh nhiệt, giải độc gan, mát gan, cải thiện tình trạng nóng trong, mụn nhọt, mẩn ngứa, giúp gan khỏe và cơ thể nhẹ hơn mỗi ngày.

Dược Bình Đông là thương hiệu uy tín lâu năm trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng, kế thừa tinh hoa Y học cổ truyền Việt Nam. Với cam kết sử dụng nguồn nguyên liệu sạch, công nghệ hiện đại và kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt, Dược Bình Đông mang đến các giải pháp phù hợp với thể trạng người Việt.

Lưu ý, sản phẩm không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.

5. Câu hỏi thường gặp